Đưa AI vào giảng dạy trong trường học

21 giờ trướcBài gốc

Một giờ học của cô và trò Trường PTCS Nguyễn Đình Chiểu (phường Vĩnh Tuy, Hà Nội). Ảnh: NTCC.

Thí điểm trước khi nhân rộng đại trà

Năm học 2025-2026, TPHCM dự kiến đưa AI vào giảng dạy trong trường. Hiện lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) TPHCM đang giao các đơn vị chuyên môn xây dựng và triển khai kế hoạch cụ thể và phối hợp chặt chẽ với Trường Đại học Sài Gòn và các đơn vị liên quan trong việc đào tạo, bồi dưỡng giáo viên nhằm nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ trong dạy học. Phấn đấu thực hiện hiệu quả việc tích hợp AI vào hoạt động giảng dạy tại các cơ sở giáo dục từ năm học 2025-2026. Trước đó, Sở GDĐT TPHCM đã đặt hàng Trường Đại học Sài Gòn xây dựng đề tài khoa học: Xây dựng nội dung giảng dạy AI cho học sinh phổ thông TPHCM, bắt đầu từ lớp 3. Đây là cơ sở để các trường phổ thông triển khai đưa AI vào giảng dạy cho các khối lớp một cách đại trà. Theo đó, nội dung chương trình ở mỗi bậc học khác nhau được thiết kế theo dạng xoắn ốc, càng lên cao thì nội dung được nhắc lại và bổ sung thêm kiến thức.

Để chuẩn bị cho quá trình triển khai thành công, trong các buổi sinh hoạt chuyên môn bộ môn Tin học, Phòng Giáo dục Trung học đã chỉ đạo có những buổi tập huấn, sinh hoạt, lồng ghép giới thiệu các nội dung AI trong buổi sinh hoạt chuyên đề. Ngoài ra, các tổ chuyên môn cũng chọn lọc nội dung liên quan đến AI bổ sung kiến thức mở rộng. Sắp tới, Sở sẽ tổ chức các đợt tập huấn rộng cho các thầy cô. Về đội ngũ, ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó Giám đốc Sở GDĐT TPHCM cho biết, dự kiến thầy cô dạy AI là giáo viên Tin học và giáo viên Toán có khả năng tốt về tin học hỗ trợ giảng dạy.

Trước khi triển khai đại trà, TPHCM đã thí điểm giảng dạy AI ở một số trường như Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong. AI đã được dạy cho học sinh các lớp chuyên khối 10, 11, 12 từ năm học 2019 - 2020. Một số trường khác trên địa bàn TPHCM cũng tổ chức giảng dạy AI dưới hình thức câu lạc bộ như Trường THPT Bùi Thị Xuân. Nhiều người đã bất ngờ khi thử nghiệm hai sản phẩm trí tuệ nhân tạo do học sinh Trường THPT Bùi Thị Xuân trong câu lạc bộ trí tuệ nhân tạo của trường thiết kế dưới sự hướng dẫn của các giáo viên. Đó là phần mềm “Nhận diện trang phục thể dục Trường Bùi Thị Xuân” giúp học sinh của trường có thể “check” ra thông tin của mình chỉ qua bộ đồng phục….

Tại Hà Nội cũng thực hiện thí điểm mô hình giáo dục thông minh sử dụng AI tại 5 trường học các cấp. Việc thí điểm này nằm trong khuôn khổ thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học "Xây dựng và thí điểm mô hình giáo dục thông minh đối với giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông ở thành phố Hà Nội" với mục đích nhằm áp dụng chuyển đổi số cho tất cả các cấp học Hà Nội, từ mầm non đến phổ thông. Từng trường, từng cấp học khác nhau triển khai theo cách riêng phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Sở GDĐT Hà Nội dự kiến thời gian tới sẽ tổ chức nghiệm thu và có thể nhân rộng mô hình tại các trường học trên địa bàn thành phố.

Trong từng nhà trường, nhiều giáo viên cũng đã chủ động tiếp cận, tìm hiểu và bước đầu ứng dụng AI trong việc giảng dạy. Trường THCS Giảng Võ (Hà Nội) thông tin từ năm học 2025-2026 sẽ triển khai mô hình “Lớp học số Google” ở 3 lớp mũi nhọn trong khối 6. Đến nay, 100% giáo viên giảng dạy “Lớp học số Google” đều có Chứng chỉ Google Certified Educator Level 1; sử dụng thành thạo hệ sinh thái Google Workspace for Education; ứng dụng tốt AI trong công tác quản lý, dạy học, kiểm tra, đánh giá các hoạt động giáo dục, phù hợp định hướng đổi mới của chương trình giáo dục phổ thông năm 2018. Mỗi học sinh tham gia lớp học được sử dụng riêng 1 máy tính xách tay hoặc một máy tính bảng, khuyến khích sử dụng Google Chromebook, bảo đảm được quản lý chặt chẽ về nội dung thông qua sự điều hành, giám sát của giáo viên. Bà Tô Thị Hải Yến - Hiệu trưởng Trường THCS Giảng Võ cho biết, từ năm học 2026-2027, căn cứ tình hình thực tế, trong các năm học tiếp theo, nhà trường dự kiến nhân rộng mô hình này ở quy mô toàn trường.

Tại Hải Phòng, bà Lê Thị Minh Tâm - Hiệu trưởng Trường THCS Trần Phú (phường Lê Chân) cho biết, nhận thấy sự cấp thiết của AI trong giáo dục, đặc biệt những lợi ích mà AI mang lại để việc giảng dạy hiệu quả và sáng tạo hơn trong môn Khoa học tự nhiên, Ban Giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo tổ, nhóm Khoa học tự nhiên xây dựng kế hoạch, thảo luận hướng triển khai nhiệm vụ cụ thể, nghiên cứu bài học và tham khảo tài liệu, xin ý kiến của chuyên gia AI để cùng thúc đẩy và nâng cao hiệu quả dạy học.

Trong tương lai, AI không thay thế bạn mà những người biết sử dụng AI sẽ thay thế bạn. Đó là cảnh báo của các chuyên gia hiện nay về tác động của AI đối với đời sống hiện đại. Chính vì vậy, đưa AI vào chương trình giáo dục phổ thông từ sớm cho học sinh là cần thiết. Tuy nhiên, do đặc điểm kinh tế xã hội từng vùng miền khác nhau, trình độ của học sinh khác nhau nên việc đưa AI vào giảng dạy cho học sinh cần được thí điểm, rút kinh nghiệm và nhân rộng đại trà sau khi đã được nghiên cứu kỹ lưỡng.

Lộ trình triển khai rõ ràng, cẩn trọng

Với sự hỗ trợ của AI, giáo viên sẽ có thêm công cụ mạnh mẽ để truyền tải kiến thức, học sinh sẽ có môi trường học tập tốt hơn, và cả hệ thống giáo dục sẽ đạt được những bước tiến xa hơn. Đây cũng là giải pháp cho việc giảng dạy môn khoa học tự nhiên trong nhà trường khi đối mặt với nhiều thách thức do số lượng học sinh đông, trong khi đội ngũ giáo viên chưa thể đáp ứng đủ về số lượng và chất lượng chuyên môn. Tương tự với các môn học khác, việc ứng dụng AI hỗ trợ giáo viên tạo ra các bài giảng trực quan và hấp dẫn, tạo môi trường học tập tương tác cho học sinh cũng như AI giúp theo dõi tiến độ học tập của từng học sinh, từ đó điều chỉnh nội dung dạy học phù hợp với nhu cầu riêng của từng em là những lợi ích rõ nét mà AI mang lại cần được tận dụng hợp lý.

Tuy nhiên, công nghệ AI thay đổi liên tục nên tập huấn cho giáo viên ra sao, dạy cho học sinh như thế nào cũng cần được xem xét cẩn trọng, xây dựng lộ trình bài bản cũng như thường xuyên cập nhật, hướng dẫn giáo viên để tránh tụt hậu. Trong đó, chương trình, giáo án giảng dạy cũng phải mở để phù hợp với yêu cầu thay đổi nhanh chóng mà thời đại đặt ra.

Không thể phủ nhận những lợi thế mà AI mang lại, song Phó Giám đốc Sở GDĐT Hải Phòng Phạm Quốc Hiệu cũng lưu ý, các giáo viên hãy sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ giảng dạy và học tập, không thay thế sự tương tác của giáo viên và học sinh trong lớp học, vai trò của giáo viên trong việc truyền thụ, dẫn dắt học sinh tiếp thu kiến thức vẫn là trọng tâm.

Học sinh cần được chuẩn bị kiến thức về AI ngay từ bây giờ. Trong đó, làm sao để sử dụng AI hiệu quả, an toàn, trách nhiệm là những yêu cầu đặt ra. Theo PGS.TS Lê Anh Cường (Trưởng bộ môn Khoa học máy tính, Trường Đại học Tôn Đức Thắng), cần ban hành chính sách và quy định về sử dụng AI trong giáo dục, đào tạo giáo viên về cách sử dụng AI hiệu quả, giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy phản biện và kiểm chứng thông tin, giám sát và hạn chế sử dụng AI trong đánh giá học tập, bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu học sinh, xây dựng hệ sinh thái AI giáo dục phù hợp.

PGS.TS Lê Anh Cường cũng đề xuất xây dựng hệ sinh thái công nghệ số - AI dành riêng cho giáo dục. Trong đó, xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn dành riêng cho giáo dục, xây dựng sách giáo khoa số tích hợp công cụ AI, xây dựng hệ thống số đánh giá năng lực học sinh.

Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng đánh giá chúng ta đang trong bối cảnh thuận lợi để đưa AI vào giáo dục phổ thông, có thách thức nhưng cơ hội nhiều hơn. “Quyết liệt, đúng là phải quyết liệt và phải đi nhanh hơn trong việc ứng dụng AI. Cần tận dụng những gì thế giới đã làm, thực tiễn đang diễn ra để hành động. Hành động ngay và hết sức quyết liệt, chủ động, sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng nơi” - Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng chỉ đạo và nêu đặc điểm của giáo dục là phủ rộng nên cần có bước đi, thí điểm.

Năm học 2025-2026 sẽ triển khai với tinh thần tiếp tục đổi mới sâu rộng, hoàn thành sứ mệnh vẻ vang. Từ khóa thực hiện là “triển khai” và “triển khai”. Trong đó, theo Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn, việc triển khai mạnh ứng dụng AI, làm một cuộc chuyển đổi AI – thuộc nhóm việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trong chặng đường mới, chặng đường đi vào chất lượng. Đồng thời, tăng cường giáo dục STEM với cách hiểu đúng là học sinh phải vận dụng các kiến thức từ các môn học để giải quyết vấn đề các em đối mặt từ thực tiễn.

Thu Hương

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/dua-ai-vao-giang-day-trong-truong-hoc-10311842.html