Đưa nghề dệt thổ cẩm vươn xa

12 giờ trướcBài gốc

Bảo tồn nghề kết hợp du lịch cộng đồng

Nổi bật trong số đó là nghề dệt thổ cẩm của đồng bào nhiều dân tộc, không chỉ được gìn giữ mà còn trở thành “chất liệu” quan trọng để tạo nên giá trị gia tăng cho hàng hóa địa phương. Nhiều tỉnh đã khai thác mô hình khu du lịch cộng đồng kết hợp làng nghề nhằm thu hút du khách khám phá, trải nghiệm trực tiếp. Du khách không chỉ mua hàng mà còn được xem nghệ nhân dệt vải, thêu hoa văn, làm trang sức, tự tay nhuộm vải bằng lá rừng, học cách dựng khung cửi, tìm hiểu ý nghĩa hoa văn truyền thống. Đồng bào các dân tộc cũng đã bắt kịp với xu hướng hiện đại, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, nâng cao giá trị sản phẩm và mang lại thu nhập cao. Nhiều địa phương đã tổ chức hội chợ, lễ hội văn hóa, phiên chợ vùng cao, qua đó hỗ trợ kết nối tiêu thụ sản phẩm truyền thống rộng rãi hơn.

Làng dệt Mỹ Nghiệp (Khánh Hòa), nơi người dân vẫn lưu giữ khung dệt cổ cùng cách thức dệt truyền thống tỉ mỉ.

Mô hình khu du lịch cộng đồng kết hợp làng nghề tại nhiều địa phương đã làm thay đổi đời sống đồng bào dân tộc, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Đơn cử như thôn Xí Thoại, xã Xuân Lãnh (tỉnh Đắk Lắk) được biết đến là nơi lưu giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Ba Na. Tự tay dệt thổ cẩm để có món quà lưu niệm cho người thân khi tham quan tại làng nghề là trải nghiệm được du khách thích thú. UBND xã Xuân Lãnh cũng huy động các nguồn lực để xây dựng khu vực trưng bày, trình diễn và phục vụ du khách trải nghiệm thực tế việc dệt thổ cẩm tại Xí Thoại.

Tương tự, tại làng dệt thổ cẩm Khmer Văn Giáo (An Giang), địa phương đã phối hợp xây dựng, kết nối các tour, tuyến du lịch, đưa khách đến tham quan tìm hiểu, trải nghiệm, mua sắm sản phẩm làng nghề. Tại làng dệt Mỹ Nghiệp (Khánh Hòa), khi ghé thăm, du khách có cơ hội chiêm ngưỡng đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân đang linh hoạt tạo nên từng đường nét trên khung dệt, lắng nghe những câu chuyện cảm động về tổ nghề và đặc biệt tự thử sức mình với việc dệt nên một sản phẩm nhỏ xinh lưu giữ làm kỷ niệm.

Tại Nghệ An, một trong những yếu tố quan trọng giúp nghề dệt thổ cẩm của đồng bào dân tộc Thái ở Quỳ Châu phát triển bền vững là kết hợp du lịch cộng đồng. Khi tham gia tour du lịch về Quỳ Châu, đặc biệt là bản Hoa Tiến, du khách sẽ được trải nghiệm các công đoạn trong quá trình dệt thổ cẩm, từ việc nuôi tằm, quay tơ đến dệt vải và nhuộm màu tự nhiên.

Gia tăng giá trị sản phẩm

Cùng với việc bảo tồn nghề dệt thổ cẩm gắn với du lịch, đồng bào các dân tộc cũng bắt kịp với xu hướng hiện đại. Từ việc phát triển bao bì đẹp, mang đặc trưng văn hóa đến đăng ký nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm, ứng dụng công nghệ số để bán hàng, kết hợp chất liệu truyền thống với thiết kế hiện đại.

Du khách quốc tế trải nghiệm công đoạn vẽ họa tiết lên vải thổ cẩm bằng sáp ong.

Tại xã Yên Nghiệp - vùng đất Mường Bi (Phú Thọ) mang đậm văn hóa dân tộc Mường, Hợp tác xã nông nghiệp và dệt thổ cẩm truyền thống Lục Nghiệp Thành được thành lập chuyên sản xuất các sản phẩm thổ cẩm mang lại nhiều giá trị văn hóa và lợi ích kinh tế cho địa phương.

Địa phương tạo điều kiện để làng nghề truyền thống tham gia các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm và sự kiện lớn trên địa bàn; bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm thông qua việc nâng cao tay nghề, hỗ trợ đào tạo, nâng cao chất lượng mẫu mã, quảng bá, giới thiệu sản phẩm hướng đến thị trường lớn, ổn định cho sản phẩm dệt thổ cẩm truyền thống.

Trong khi đó, tại Đồng Nai, nhiều người trẻ tiên phong ứng dụng không gian mạng, cụ thể là Zalo và Facebook để quảng bá văn hóa địa phương. Trong đó, có nghề dệt thổ cẩm của người M’nông. Tại xã Bù Gia Mập, không chỉ tổ chức các buổi trình diễn và mở lớp học để khuyến khích thanh thiếu niên người M’nông và S’tiêng học tập, gìn giữ nghề truyền thống, xã còn có những chương trình quảng bá và thúc đẩy phát triển kinh tế số giúp thổ cẩm truyền thống có thể bước chân vào thị trường thương mại số.

Các sản phẩm thổ cẩm Dao Tiền được bày bán cho du khách.

Tại An Giang, sản phẩm “Lụa thổ cẩm Văn Giáo” đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp bảo hộ nhãn hiệu tập thể. Đầu năm 2023, sản phẩm “xàrông” của làng dệt thổ cẩm Khmer Văn Giáo được công nhận đạt chuẩn sản phẩm OCOP 3 sao.

Với hàng loạt các chương trình, chính sách được Đảng và Nhà nước, các địa phương ban hành, nghề dệt thổ cẩm truyền thống đang được gìn giữ và tạo nên giá trị cao, góp phần nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc thiểu số, đưa sản phẩm thổ cẩm vươn xa trên toàn quốc và xuất khẩu ra quốc tế.

Anh Quang

Nguồn Bắc Ninh : https://baobacninhtv.vn/dua-nghe-det-tho-cam-vuon-xa-postid433267.bbg