Xu thế tất yếu
Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số đang được Bộ Khoa học và Công nghệ công khai lấy ý kiến các đối tượng chịu tác động. Dự thảo quy định về các chính sách hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp công nghệ số, gồm: Hỗ trợ xây dựng, phát triển thương hiệu; phát triển thị trường nước ngoài, trong nước; ưu đãi (thuế, đất đai, tín dụng, tài chính…); phát triển nhân lực, nhân tài công nghệ số; ưu đãi với khu công nghệ số; quản lý, khai thác dữ liệu số; thúc đẩy thông minh hóa các ngành thông qua ứng dụng công nghệ số; thủ tục thành lập, đầu tư khu công nghệ số…
Theo dự thảo Tờ trình Chính phủ của Bộ Khoa học và Công nghệ, việc xây dựng dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số nhằm giải quyết tồn tại, bất cập trong thi hành quy định về công nghiệp công nghệ thông tin trong Luật Công nghệ thông tin; đề xuất chính sách đột phá nhằm thúc đẩy phát triển đồng thời hạn chế những rủi ro nếu có trong các hoạt động công nghiệp công nghệ số.
Việc tạo ra hành lang pháp lý cho công nghiệp công nghệ số là hết sức cần thiết. Ảnh minh họa
Trong xu thế tất yếu của chuyển đổi số, việc tạo hành lang pháp lý để phát triển ngành công nghiệp công nghệ số, chuyển dịch từ lắp ráp, gia công sang thiết kế, sản xuất các sản phẩm công nghệ số, nền tảng số để phục vụ chuyển đổi số quốc gia, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số là cần thiết nhằm bảo đảm chủ quyền số quốc gia.
Về nguồn lực để phát triển công nghiệp số, Việt Nam có lợi thế dân số lớn (gần 100 triệu người, đứng thứ 15 thế giới), là thị trường lớn để nuôi dưỡng và phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa quy định biện pháp đột phá để phát triển thị trường trong nước cho doanh nghiệp công nghệ số, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghệ số vừa và nhỏ.
“Để công nghiệp công nghệ số phát triển nhanh đi đôi với phát triển bền vững, cần có chính sách thúc đẩy doanh nghiệp phát triển các sản phẩm công nghệ số thiết kế và sản xuất trong nước. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa có quy định xác định và chính sách thúc đẩy phát triển sản phẩm công nghệ số thiết kế và sản xuất trong nước”, nội dung dự thảo Tờ trình Chính phủ về Luật Công nghiệp công nghệ số của Bộ Khoa học và công nghệ nêu rõ.
Do đó, việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số là hết sức cần thiết để thể chế hóa quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển công nghiệp công nghệ số; khắc phục những tồn tại, hạn chế cũng như tạo cơ sở pháp lý vững chắc để thực hiện các cơ chế chính sách vượt trội, đột phá.
Đồng thời, huy động mọi nguồn lực phát triển hiệu quả tiềm năng phát triển ngành công nghiệp công nghệ số Việt Nam góp phần đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số - xã hội số tại Việt Nam; phấn đấu đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia công nghiệp công nghệ số phát triển.
Quan điểm xây dựng Luật
Cũng theo Bộ Khoa học và Công nghệ, mục đích của việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số là góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp công nghệ số trở thành ngành kinh tế đóng góp lớn vào kinh tế đất nước, đưa Việt Nam trở thành môi trường thuận lợi nhất để nuôi dưỡng và phát triển doanh nghiệp công nghệ số.
Đồng thời, phát triển ngành công nghiệp công nghệ số với trọng tâm là các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam, chuyển dịch từ lắp ráp, gia công sang sáng tạo, thiết kế, sản xuất tại Việt Nam; góp phần xây dựng chính phủ số, động lực phát triển kinh tế số, xã hội số.
Việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ góp phần thúc đẩy thông minh hóa các ngành công nghiệp. Ảnh: Minh Anh
Việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số khẳng định giá trị pháp lý của công nghiệp công nghệ số; hình thành các quy định, chính sách để thúc đẩy phát triển công nghiệp công nghệ số; thay thế các nội dung về công nghiệp công nghệ thông tin và dịch vụ công nghệ thông tin trong Luật Công nghệ thông tin bằng các nội dung của Luật Công nghiệp công nghệ số.
Thúc đẩy thông minh hóa các ngành công nghiệp qua việc đưa công nghệ số thâm nhập, hội tụ vào các ngành, lĩnh vực thay đổi phương thức làm việc, mang lại các giá trị mới, tạo ra cuộc cách mạng về thông minh hóa.
Về quan điểm, việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước về phát triển ngành công nghiệp công nghệ số; khắc phục các hạn chế, bất cập hiện nay; mặt khác, cần quy định cụ thể, tạo hành lang pháp lý rõ ràng để thúc đấy phát triển ngành công nghiệp công nghệ số.
Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ được xây dựng trên cơ sở kế thừa có chọn lọc các quy định còn phù hợp của Luật Công nghệ thông tin và các văn bản hướng dẫn thi hành về công nghiệp công nghệ thông tin, đồng thời có sửa đổi, bổ sung các nội dung mới trên cơ sở tham khảo có chọn lọc pháp luật và kinh nghiệm quốc tế để vận dụng phù hợp với thực tiễn của Việt Nam nhằm đáp ứng các yêu cầu phát triển của công nghiệp 4.0 và kinh tế số nói riêng.
Luật Công nghiệp công nghệ số không làm thay đổi về trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ, ngành trong các lĩnh vực. Sản phẩm, dịch vụ công nghệ số khi ứng dụng trong lĩnh vực thuộc bộ, ngành nào thì bộ, ngành đó chịu trách nhiệm quản lý đúng theo lĩnh vực đó.
Ngành công nghiệp công nghệ số nước ta là một trong những ngành có tốc độ tăng trưởng nhanh trong nền kinh tế, với tốc độ tăng trưởng doanh thu hàng năm gấp 2 lần tốc độ tăng trưởng GDP của cả nước; tỷ lệ đóng góp vào GDP đạt từ 6-6,5%, doanh thu năm 2022 ước đạt 148 tỷ USD, tăng trưởng 8,7% so với năm 2021; là lĩnh vực có thế mạnh xuất khẩu, phù hợp với năng lực, đặc thù của Việt Nam.
Phong Lâm