Đức đối mặt thách thức ngân sách vì chi mạnh cho quốc phòng và hạ tầng

một ngày trướcBài gốc

Thủ tướng Đức Fredrich Merz - Ảnh: Reuters.

Lời cảnh báo được đưa ra đúng vào lúc nền kinh tế lớn nhất châu Âu bắt đầu tăng chi tiêu bằng tiền đi vay để củng cố quân đội và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng.

Hồi tháng tháng 3 năm nay, Đức đã nới lỏng giới hạn vay nợ quy định trong Hiến pháp để cho phép tăng chi tiêu quốc phòng và thành lập một quỹ đặc biệt trị giá 500 tỷ euro cho cơ sở hạ tầng đang xuống cấp của đất nước. Quyết định này được đánh giá là một bước ngoặt lịch sử so với lập trường tài khóa bảo thủ truyền thống của Berlin. Tuy nhiên, quy tắc vay nợ nêu trong Hiến pháp Đức giới hạn mức vay ròng ở mức 0,35% tổng sản phẩm trong nước (GDP) hàng năm vẫn tiếp tục áp dụng cho các lĩnh vực khác của ngân sách liên bang.

Trình bày kế hoạch ngân sách năm tới vào ngày 30/7, Bộ trưởng Klingbeil cho biết đến năm 2029, Berlin sẽ phải lấp đầy một lỗ hổng ngân sách 170 tỷ euro. Vì liên minh cầm quyền đã đồng ý không tăng thuế, điều này có khả năng đòi hỏi phải cắt giảm sâu chi tiêu ở các bộ trong Chính phủ và cải cách hệ thống phúc lợi - ông Klingbeil nói thêm. “Không thể lãng phí thời gian được”, ông nói.

Riêng ngân sách năm 2027 sẽ phải bù đắp khoản thâm hụt 30 tỷ euro, “một trong những thách thức trong nước lớn nhất mà chúng ta phải vượt qua trong 12 tháng tới” - vị Bộ trưởng phát biểu.

“Chuyện này có vẻ như là một nghịch lý”, ông Jens Sudekum, một nhà kinh tế cố vấn cho ông Klingbeil, nói với tờ báo Financial Times. “Với việc cải cách phanh nợ, người quan sát bình thường có thể nghĩ rằng chính phủ có tiền cho mọi thứ, nhưng thực tế không phải vậy”.

Các khoản cắt giảm chi tiêu sắp tới đặt ra rủi ro chính trị cho Chính phủ do Thủ tướng Friedrich Merz lãnh đạo. Ông Merz đã cam kết sẽ chấm dứt từ tình trạng đấu đá nội bộ trong liên minh cầm quyền - một thách thức đối với liên minh cầm quyền trước.

Liên minh giữa Đảng Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) của ông Merz và Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) của ông Klingbeil nắm quyền với đa số sít sao 13 ghế trong Quốc hội. Gần đây, liên minh này đã trải qua những căng thẳng đáng kể đầu tiên kể từ khi lên cầm quyền vào tháng 5. Đầu tháng này, Thủ tướng Merz đã buộc phải trì hoãn một cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội về việc đề cử ba thẩm phán Tòa án Tối cao vào phút cuối do sự bất đồng trong chính hàng ngũ của mình.

Hồi tháng 6, ông Markus Soder - lãnh đạo của CSU, đảng anh em của CDU ở vùng Bavaria - đã chỉ trích ông Klingbeil vì không thực hiện việc giảm giá điện cho người tiêu dùng. Đổi lại, ông Soder nhận được cam kết của liên minh cầm quyền sẽ thực hiện sớm lời hứa trong chiến dịch tranh cử về cung cấp thêm hỗ trợ cho các bà mẹ.

Ngoài ra, liên minh cầm quyền cũng đồng ý bù đắp các khoản thiệt hại ngân sách cho các địa phương do việc cắt giảm thuế doanh nghiệp đã được lên kế hoạch. Trong khi đó, Bộ Tài chính Đức đã nâng dự báo về tiền lãi nợ công phải trả do vay nợ tăng lên.

Những khó khăn về ngân sách nói trên diễn ra trong bối cảnh có sự bấp bênh kéo dài về triển vọng tăng trưởng của Đức. Nền kinh tế nặng về xuất khẩu của nước này đã trì trệ trong 5 năm qua và được cho là chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ kế hoạch áp thuế 15% của Mỹ đối với hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU). Ông Sudekum ước tính rằng thuế quan có thể làm giảm 0,2 đến 0,3 điểm phần trăm tăng trưởng GDP của Đức.

Một quan chức Bộ Tài chính lưu ý rằng các dự báo tăng trưởng kinh tế của Chính phủ Đức vẫn thận trọng: với mức dự báo tăng trưởng bằng 0 cho năm nay và 1% mỗi năm từ năm 2026 đến năm 2029. Một số nhà phân tích nhận định Đức có thể tăng trưởng tới 2% vào năm 2026 nhờ kế hoạch chi tiêu cho quốc phòng và cơ sở hạ tầng, cũng như chính sách cắt giảm thuế nhằm thúc đẩy chi tiêu của doanh nghiệp.

“Giải pháp tốt đẹp sẽ là tăng trưởng phục hồi”, ông Sudekum nhấn mạnh, nhưng nói thêm rằng chỉ riêng tăng trưởng phục hồi sẽ không đủ để lấp đầy khoảng trống ngân sách. “Chính phủ sẽ phải tiết kiệm chi tiêu. Tôi chắc chắn rằng mức độ được lòng công chúng của Bộ trưởng Bộ Tài chính sẽ không tăng lên, đặc biệt là trong 12 tháng tới”, ông nói.

Bình Minh

Nguồn VnEconomy : https://vneconomy.vn/duc-doi-mat-thach-thuc-ngan-sach-vi-chi-manh-cho-quoc-phong-va-ha-tang.htm