Cuộc đàm phán mua hệ thống phòng thủ Arrow 3 từ Israel cho thấy Đức quyết tâm củng cố lớp phòng thủ tên lửa, giữa bối cảnh các mối đe dọa từ tên lửa tầm trung và tầm xa ngày càng gia tăng.
Arrow 3 là hệ thống đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm xa do Israel phát triển, với khả năng đánh chặn mục tiêu ở độ cao ngoài tầng khí quyển và tầm xa vượt trội.
Trước đó Đức đã ký hợp đồng mua lô đầu Arrow 3 vào năm 2023, trong một thỏa thuận trị giá khoảng 3,5 tỉ đô la Mỹ - đây là đơn hàng xuất khẩu quốc phòng lớn nhất trong lịch sử Israel.
Việc Đức tìm mua thêm Arrow 3 không chỉ nhằm tăng số lượng tên lửa đánh chặn, mà còn nhằm nâng cao “độ sẵn sàng tác chiến” của hệ thống - đảm bảo đủ dự trữ để đối phó với kịch bản tấn công liên tiếp hoặc bão tên lửa.
Từ năm 2025, Đức đã bắt đầu xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết để triển khai Arrow 3 tại căn cứ không quân Holzdorf, cách thủ đô khoảng 75 km.
Việc triển khai Arrow 3 ở châu Âu giúp Đức trở thành quốc gia NATO đầu tiên vận hành "pháo đài" đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm xa, mở ra chương mới cho phòng thủ tên lửa châu Âu.
Chiến lược mà Đức hướng tới là xây dựng một hệ thống phòng không tên lửa nhiều tầng, từ tầm gần, tầm trung đến tầm xa, kết hợp với các hệ thống khác như tên lửa tầm ngắn đến trung, nhằm tạo “lá chắn” toàn diện bảo vệ lãnh thổ và đồng minh.
Trong cấu trúc đó, Arrow 3 đóng vai trò “tầng cao nhất”, đánh chặn các tên lửa đạn đạo tầm xa trước khi chúng tái nhập khí quyển hoặc tiếp cận biên giới.
Một trong những lợi thế của Arrow 3 là cơ chế đánh chặn “hit-to-kill” - nghĩa là đạn đánh chặn va chạm trực diện vào đầu đạn địch để tiêu diệt, không phụ thuộc vào thuốc nổ.
Thiết kế này giúp giảm nguy cơ mảnh đạn văng gây thiệt hại phụ, đồng thời phù hợp để chống tên lửa mang đầu đạn hạt nhân, hóa học hoặc sinh học.
Ngoài yếu tố kỹ thuật, thương vụ Arrow 3 còn mang ý nghĩa địa chính trị. Việc Đức mua thêm hệ thống từ Israel - quốc gia không thuộc EU và có quan hệ phức tạp - cho thấy Berlin đang đặt an ninh châu Âu lên cao hơn rào cản chính trị truyền thống.
Đồng thời, qua đó Đức cũng khẳng định vai trò lãnh đạo trong dự án phòng thủ tên lửa xuyên Âu, tạo tiền lệ để các quốc gia châu Âu khác xem xét trang bị.
Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng đặt ra một số thách thức. Arrow 3 vốn có thành phần thuộc dự án phát triển chung Mỹ – Israel, nên việc xuất khẩu đòi hỏi Mỹ chấp thuận.
Ngoài ra, Đức cần hoàn thiện hạ tầng, đào tạo nhân lực và đảm bảo hệ thống điều khiển tương thích với tiêu chuẩn NATO.
Dù đã có kế hoạch từ 2023, việc đưa vào trạng thái sẵn sàng cao vẫn cần thời gian và tài chính lớn.
Nếu thương vụ thành công, Đức sẽ càng củng cố lớp phòng thủ tầm xa, giảm thiểu nguy cơ từ tên lửa đạn đạo tầm trung và tầm xa - vốn là mối đe dọa ngày càng rõ ở châu Âu - Trung Đông.
Đồng thời, việc sở hữu Arrow 3 giúp Berlin tăng khả năng răn đe và bảo vệ đồng minh NATO, tạo lợi thế chiến lược trước các kịch bản xung đột cao cấp.
Việt Hùng
Theo Army Recognition