Dùng cho cá nhân, khoan dùng cho tổ chức

4 giờ trướcBài gốc

Báo chí đưa tin các công ty công nghệ lớn đằng sau các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT hay Gemini đều có tuyển người để đánh giá và điều chỉnh nội dung do AI tạo ra. Điều đó là bởi các mô hình AI hiện nay đều có thể cho ra thông tin sai lệch, mắc nhiều lỗi.

Chính những người này, sau một thời gian làm việc, đều tỏ ra nghi ngờ độ tin cậy của AI và cho biết bản thân họ tránh dùng công cụ AI, cũng không khuyến khích gia đình hay bạn bè dùng AI vì biết rõ cơ chế hoạt động của nó, cố tìm cách trả lời hết mọi câu hỏi để làm hài lòng người dùng.

Bức tranh toàn cảnh ứng dụng AI hiện nay có thể tóm tắt trong hai mảng: ở bình diện cá nhân, rất nhiều người đang sử dụng AI để hỗ trợ công việc, từ tóm tắt văn bản, soạn thư từ đến trả lời các câu hỏi về kiến thức, đưa ra lời tư vấn trong nhiều lĩnh vực.

Ở bình diện tổ chức và doanh nghiệp, tỷ lệ ứng dụng AI một cách chính thức vẫn còn rất thấp, chừng 10% theo khảo sát của Cục Thống kê Mỹ. Đó là bởi cá nhân có thể kiểm soát sự đúng sai để sử dụng thông tin cho mục đích của riêng từng người nhưng tổ chức thì không thể chấp nhận sai sót, dù với tỷ lệ nhỏ.

Chính vì thế chúng ta hãy cứ tổ chức các hội thảo, các buổi huấn luyện cho nhân viên doanh nghiệp, kể cả cán bộ nhà nước về AI sao cho mục đích cuối cùng là giúp họ tận dụng thế mạnh của AI trong công việc, nhưng hạn chế các sai sót có khả năng xảy ra. Nội bộ doanh nghiệp hay tổ chức cũng cần có những chính sách rõ ràng về việc nhân viên sử dụng AI hỗ trợ công việc để họ biết điều gì nên làm, điều gì không.

Ngược lại, ở mức độ bộ máy hành chính và mức độ toàn doanh nghiệp, chưa nên ứng dụng AI một cách vội vàng khi chưa lượng giá hết các rủi ro có thể gặp phải. Ngay cả Liên hiệp quốc cũng chỉ vừa mới bắt đầu nghiên cứu các cơ hội và rủi ro của AI và có thể thành lập một tổ chức giám sát hướng phát triển của AI để phục vụ chứ không có hại cho nhân loại.

Đã từng có khá nhiều bài học doanh nghiệp hay tổ chức sử dụng AI và gặp sự cố, như các tờ báo dùng AI viết tin bài và bị phát hiện nội dung có nhiều sai sót, thậm chí bịa đặt, hay như một hãng hàng không phải bồi thường vì chatbot trả lời cho khách hàng sai sự thật. Cũng có hãng luật nhờ AI soạn nội dung bào chữa nhưng viện dẫn sai luật, sai tiền lệ...

Một hướng đi khả dĩ hơn là xây dựng các mô hình AI nhỏ gọn và huấn luyện bằng dữ liệu nội bộ để hạn chế hiện tượng bịa thông tin. Dĩ nhiên làm theo hướng này cần một khoản đầu tư lớn hơn rất nhiều so với dùng các mô hình có sẵn, miễn phí hay có thu phí. Tuy nhiên chi phí xây dựng các mô hình AI ngày càng giảm làm cho việc phát triển mô hình AI riêng cho từng nước là khả thi.

Rất có thể kêu gọi sự chung tay giữa khu vực công và tư nhân để nhanh chóng phát triển dự án AI riêng cho chúng ta, huấn luyện bằng dữ liệu sạch của chúng ta, biết rõ các đặc điểm văn hóa, lịch sử, phong tục, tập quán và ngôn ngữ để đáp ứng tốt nhất các nhu cầu ứng dụng AI trong nước.

Chính ở đây mới thấy dữ liệu là rất quan trọng, quyết định sự thành công của một mô hình AI. Trong lúc chờ đợi sự ra đời của một dự án AI cho riêng mình, chúng ta có thể bắt tay vào làm sạch dữ liệu có sẵn, có như thế mới bắt kịp với trào lưu của thế giới vừa lại tránh được các sai sót cố hữu của AI tạo sinh.

Kinh tế Sài Gòn

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/dung-cho-ca-nhan-khoan-dung-cho-to-chuc/