Triệu chứng của viêm não do bệnh sởi
Bệnh sởi khi tiến triển nặng có nguy cơ gây ra biến chứng viêm não, viêm màng não... là do virus sởi trực tiếp tấn công não hoặc gây viêm não thông qua phản ứng miễn dịch bất thường. Đây là biến chứng hệ thống thần kinh trung ương, có thể gây tử vong hoặc sau khi trẻ qua được cơn nguy hiểm tính mạng, cũng có thể để lại nhiều di chứng nặng nề.
Trong mùa dịch sởi, khi thấy trẻ có các dấu hiệu bất thường cần cho trẻ đi khám bệnh ngay để được điều trị kịp thời.
Biến chứng viêm não thường xảy ra trong vòng 1-2 tuần sau khi phát ban, với các triệu chứng:
Sốt cao, đau đầu dữ dội
Co giật
Bí đái, đái dầm
Yếu liệt cơ, mất khả năng vận động
Rối loạn hành
Rối loạn ý thức, hôn mê.
Điều trị viêm não do bệnh sởi như thế nào?
Điều trị bệnh sởi:
Cần điều trị hỗ trợ và chăm sóc bệnh nhân ngay từ khi có dấu hiệu, chẩn đoán mắc bệnh sởi theo hướng dẫn của Bộ Y tế:
- Điều trị hỗ trợ
Giữ vệ sinh da, mắt, miệng và họng.
Tăng cường chế độ dinh dưỡng.
- Dùng thuốc
+ Hạ sốt: Có thể áp dụng các biện pháp hạ nhiệt vật lý như lau cơ thể bằng nước ấm, chườm mát; dùng thuốc hạ sốt khi sốt cao.
+ Bổ sung nước, điện giải qua đường uống; chỉ truyền dịch duy trì khi bệnh nhân nôn nhiều, có nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải.
+ Bổ sung vitamin A:
Trẻ từ 6-12 tháng tuổi: 100.000 đơn vị liều duy nhất.
Trẻ trên 12 tháng tuổi và người lớn: 200.000 đơn vị liều duy nhất.
Trường hợp có biểu hiện bệnh về mắt do thiếu vitamin A, lặp lại liều trên vào ngày thứ 2 và ngày 28.
Điều trị não cấp tính do sởi:
Hiện chưa có thuốc đặc trị cho viêm não, màng não do sởi, việc điều trị chủ yếu là hỗ trợ, bao gồm:
- Khi có biến chứng viêm não cấp tính, bệnh nhân được điều trị tại bệnh viện với các phương pháp tích cực, hỗ trợ duy trì chức năng sống theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Trong đó, bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng thuốc giảm viêm và giảm áp lực nội sọ; có thể cần thở máy trong trường hợp suy hô hấp.
- Chống co giật bằng thuốc phenobarbital pha trong glucose 5% truyền tĩnh mạch trong 30-60 phút; lặp lại 8-12 giờ nếu cần; có thể dùng diazepam tiêm tĩnh mạch cho người lớn.
Cho trẻ đến bệnh viện ngay khi thấy dấu hiệu bất thường.
- Chống phù não: Đặt bệnh nhân nằm đầu cao 30 độ, cổ thẳng (nếu không có hạ huyết áp).
+ Thở oxy
+ Đặt nội khí quản sớm
+ Thở máy
+ Giữ huyết áp, glucose máu trong giới hạn bình thường...
- Chống suy hô hấp do phù phổi cấp hoặc viêm não.
- Có thể dùng dexamethasone theo cân nặng, tiêm tĩnh mạch chia 4-6 lần trong 3-5 ngày; nên dùng thuốc sớm ngay sau khi người bệnh có rối loạn ý thức.
- Chỉ định IVIG (Intravenous Immunoglobulin) truyền tĩnh mạch khi có tình trạng nhiễm trùng nặng hoặc tình trạng suy hô hấp tiến triển nhanh, viêm não.
Viêm não do sởi là một tình trạng nguy hiểm, cần được phát hiện và điều trị kịp thời và ngăn ngừa biến chứng. Tiêm vaccine phòng sởi là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh và các biến chứng. Bên cạnh đó, cần đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ và vệ sinh cá nhân tốt để tránh lây bệnh cũng như nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
BSCK1.Nguyễn Bá Dũng