Đường dài cho phát triển thị trường bán lẻ Việt Nam

44 phút trướcBài gốc

Cần chính sách khuyến khích phát triển và hội nhập quốc tế

Thông tin từ Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), thị trường bán lẻ Việt Nam được đánh giá là phát triển khá mạnh trong những năm gần đây, các thành phần kinh tế tham gia thương mại bán lẻ ngày càng đa dạng. Nếu như trước đây việc bán lẻ hàng hóa chỉ do hệ thống cửa hàng thương mại quốc doanh đảm nhiệm thì đến nay đã có sự góp mặt của các DN tư nhân.

Chiến lược phát triển thị trường bán lẻ Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được cộng đồng doanh nghiệp trong nước đánh giá cao. Ảnh minh họa

Thương mại bán lẻ đang có sự chuyển dịch từ những phương thức kinh doanh truyền thống sang hình thức kinh doanh hiện đại trên nền tảng số và thương mại điện tử, mở rộng các kênh bán hàng trực tuyến.

Bên cạnh việc tăng trưởng hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại, các cửa hàng tự chọn, cửa hàng tiện lợi và chuyên doanh hiện đại hoạt động theo mô hình chuỗi đang phát triển khá nhanh ở các thành phố lớn và cũng đã có mặt ở nhiều khu vực nông thôn, tạo cho người dân dần quen hơn với hình thức mua bán văn minh hiện đại.

Cùng với đó, hệ thống chợ truyền thống được quan tâm đầu tư nâng cấp cải tạo và phát triển theo quy hoạch đã làm thay đổi diện mạo của thương mại, nhất là ở các khu vực nông thôn.

Tuy nhiên, thực tế, việc phát triển thị trường bán lẻ, nhất là cung ứng hàng hóa thiết yếu và tiêu thụ sản phẩm cho nông dân tại các khu vực nông thôn còn những tồn tại, bất cập. Năng lực cạnh tranh của các DN phân phối trong nước còn hạn chế.

Việc xây dựng hệ thống hàng rào kỹ thuật chưa đáp ứng yêu cầu để bảo vệ thị trường và các DN phân phối trong nước trước sự thâm nhập của các DN phân phối nước ngoài và nguồn cung hàng hóa nhập khẩu. Hoạt động bán lẻ ở khu vực nông thôn chủ yếu do các DN nhỏ, DN siêu nhỏ và hộ kinh doanh thực hiện, các chủ thể này phần lớn thiếu tính chuyên nghiệp, năng lực về vốn...

Về lĩnh vực này, TS Lâm Tuấn Hưng - Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương) nhận định, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, thị trường bán lẻ Việt Nam đang đứng trước những yêu cầu phát triển mới với những cơ hội và thách thức mới.

Do vậy, đòi hỏi sự hỗ trợ của Nhà nước nhằm tạo ra những bước đột phá lớn và tiềm năng tăng trưởng bền vững, thông qua các chính sách khuyến khích phát triển, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, bình đẳng, nhất là các chính sách thúc đẩy phát triển thương mại trong nước gắn với chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

Nâng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp bán lẻ

Phát triển thị trường nội địa, nhất là lĩnh vực bán lẻ luôn được coi là một trong những trụ cột quan trọng đảm bảo tăng trưởng và ổn định kinh tế. Theo đó, những nội dung cơ bản của chiến lược định hướng phát triển thị trường bán lẻ của Chính phủ đề ra theo hướng văn minh, hiện đại, bền vững; gắn với xu thế thương mại điện tử, kinh tế số, kinh tế xanh và đảm bảo tốt chức năng kết nối sản xuất và tiêu dùng để gia tăng sức mua trong nước.

Người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm tại siêu thị WinMart. Ảnh minh họa

Mục tiêu cụ thể được đặt ra trong chiến lược tương đối tham vọng với tổng mức bán lẻ tăng bình quân khoảng 10,5%/năm; đa dạng mô hình phân phối; hoàn thiện cơ chế, chính sách cạnh tranh bình đẳng; thúc đẩy logistics và chuỗi cung ứng xanh; xây dựng hàng rào kỹ thuật đảm bảo an toàn thị trường và hỗ trợ hàng Việt.

Đáng chú ý, DN nội địa, đặc biệt là khu vực nhỏ và vừa, được xác định là trung tâm phát triển. Chiến lược hướng tới tạo điều kiện để DN Việt mở rộng thị phần, nâng khả năng cạnh tranh ngay trên “sân nhà”.

Để chiến lược đi vào thực thi, TS Lâm Tuấn Hưng cho rằng, cần có sự phối hợp ba bên Nhà nước - DN - hiệp hội ngành hàng. Trong đó, Nhà nước phải đi đầu trong cải cách thủ tục và dẫn dắt hệ thống chính sách. Đó là: hoàn thiện pháp luật nhằm cải thiện môi trường kinh doanh; hỗ trợ nâng sức cạnh tranh cho DN bán lẻ; phát triển đầu tư hạ tầng và logistics hiện đại; xây dựng hàng rào kỹ thuật phù hợp thực tiễn… là những nhiệm vụ trọng tâm phải làm ngay” - TS Lâm Tuấn Hưng đề xuất.

Nói về thị trường bán lẻ hiện nay, theo bà Trần Thị Phương Lan, DN đang vướng 3 vấn đề lớn. Thứ nhất, quy hoạch hạ tầng thương mại, bởi việc sáp nhập các tỉnh, thành mới đây khiến nhiều quy hoạch phải rà soát lại từ đầu. DN muốn đầu tư hạ tầng bán lẻ vẫn tiếp tục chờ.

Thứ hai, cơ chế chính sách hỗ trợ chưa thực sự mạnh. So với DN FDI, DN bán lẻ nội địa hạn chế về vốn, quản trị và công nghệ nhưng ưu đãi lại không có tính đặc thù. Thứ ba, cạnh tranh ngày càng khốc liệt, hệ thống phân phối của nước ngoài như Aeon, GO!, MM Mega Market… phát triển mạnh, bài bản, còn DN nội địa lại bị phân tán, thiếu liên kết.

Trước thực tế này, bà Trần Thị Phương Lan đề xuất, việc xây dựng hàng rào kỹ thuật phù hợp với cam kết hội nhập được xem là cấp thiết nhằm hỗ trợ hàng Việt mà không cản trở cạnh tranh.

Chiến lược đã có, mục tiêu rõ ràng, dư địa thị trường cực lớn. Điều còn lại là triển khai thật nhanh và chắc, để DN Việt nắm được cơ hội ngay trên sân nhà. Nếu hành động đồng bộ và quyết liệt, đến năm 2030 - 2050, thị trường bán lẻ Việt Nam sẽ phát triển như kỳ vọng, cả về quy mô và chất lượng, vị thế và nội lực DN Việt.

Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam Trần Thị Phương Lan

Bình Minh

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/duong-dai-cho-phat-trien-thi-truong-ban-le-viet-nam.919623.html