Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) có thể sẽ giảm lãi suất vào ngày thứ Năm tuần này - đợt giảm được nhà đầu tư cho sẽ là đợt cuối cùng trong chuỗi đợt hạ lãi suất của khu vực eurozone, trừ phi nền kinh tế có nguy cơ rơi vào suy thoái.
Những diễn biến gần đây trong chính sách thuế quan của Mỹ ít có khả năng thay đổi đáng kể triển vọng đối với các nhà hoạch định chính sách tiền tệ tại Frankfurt. Thuế quan mà Mỹ áp lên các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế khu vực sử dụng đồng euro sẽ vẫn ở mức cao và sự bất định càng tăng lên từ khi Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) vào tuần trước phán quyết bác bỏ kế hoạch thuế đối ứng của Tổng thống Donald Trump.
Việc giảm lãi suất lần thứ 8 trong thời gian hơn một năm sẽ khiến ECB càng phân ly với Cục Dự trữ Liên bang (Fed) về chính sách tiền tệ. Sau lần giảm lãi suất gần đây nhất vào tháng 12/2024, Fed đã “án binh bất động” từ đầu năm 2025 tới nay. Sự khác biệt đó một phần phản ánh tác động tương phản của việc ông Trump ồ ạt áp thuế quan lên hàng hóa nhập khẩu.
“Thuế quan gây lạm phát ở Mỹ”, nhà kinh tế Paul Hollingsworth tại ngân hàng BNP Paribas nói với tờ báo Wall Street Journal. “Nhưng khi nói đến châu Âu, chúng tôi cho rằng thuế quan có tác dụng gây giảm lạm phát ròng”.
Khoảng cách giữa lãi suất của các ngân hàng trung ương có thể sẽ không tăng thêm nhiều, vì các nhà đầu tư hiện đang kỳ vọng ECB chỉ giảm lãi suất thêm một hoặc cùng lắm hai lần sau đợt giảm vào ngày thứ Năm tới. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách của ECB khó có thể đưa ra cam kết như vậy hoặc bất kỳ cam kết nào khác khi công bố quyết định lãi suất sau cuộc họp. Trong bối cảnh chính sách thuế quan của ông Trump liên tục thay đổi - chẳng hạn gần đây ông dọa áp thuế quan 50% lên hàng châu Âu sau đó lại hoãn - ECB có lẽ sẽ để ngỏ mọi lựa chọn.
Nhà kinh tế trưởng của ECB Philip Lane đã giải thích trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng nếu ở trong một “phạm vi bình thường đối với công tác của ngân hàng trung ương”, ECB sẽ không phải giảm lãi suất xuống dưới 1,5% vì sẽ không cần phải hỗ trợ tăng trưởng kinh tế để ngăn chặn tình trạng lạm phát trượt xuống dưới mục tiêu 2%. “Việc giảm lãi suất tới mức như vậy sẽ là phù hợp trong trường hợp có thêm những rủi ro suy giảm lớn đối với lạm phát, hoặc nền kinh tế giảm tốc sâu hơn”, ông Lane nói.
Nhưng không có gì đảm bảo chắc chắn rằng ECB sẽ ở trong phạm vi bình thường, và cơ quan này thay vào đó có thể sẽ phải đối mặt với một tình huống mà Mỹ có những đợt áp thuế quan mới, có thể là đe dọa hoặc thực sự áp thuế, dẫn tới sự gián đoạn đủ lớn có thể đẩy nền kinh tế eurozone vào suy thoái.
Các nhà kinh tế của ECB sẽ đưa ra dự báo kinh tế cập nhật hàng quý vào ngày thứ Năm tuần này. Đây sẽ là những dự báo đầu tiên tính đến mức thuế quan 25% mà chính quyền ông Trump áp lên các mặt hàng thép, nhôm và ô tô, ngoài mức thuế đối ứng cơ sở 10% đối với mọi mặt hàng khác. Các dự báo mới có thể sẽ cho thấy tăng trưởng kinh tế yếu hơn một chút và lạm phát thấp hơn một chút vào năm 2026 so với dự báo đưa ra hồi tháng 3. Với mức lương tăng chậm hơn dự kiến và giá năng lượng thấp hơn, các nhà kinh tế của ECB có thể dự báo rằng lạm phát sẽ thấp hơn mục tiêu của cơ quan này trong năm tới.
Trong bối cảnh đó, các nhà kinh tế tại hai ngân hàng Barclays và Morgan Stanley - cùng nhiều tổ chức khác - dự kiến ECB sẽ hạ lãi suất chủ chốt một lần nữa vào tháng 9 và thêm một lần tháng 12 năm nay, còn lần giảm lãi suất vào ngày thứ Năm này sẽ là đợt giảm cuối cùng trong chuỗi giảm liên tục kể từ tháng 7 năm ngoái.
Trong cuộc họp chính sách gần đây nhất diễn ra vào ngày 17/4, ECB giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm, đưa lãi suất tham chiếu của khu vực eurozone về mức 2,25%, thấp nhất kể từ năm 2023.
Bình Minh