Ba mặt hàng là gỗ, cao su và cà phê nằm trong phạm vi điều chỉnh quy định của EU về chuỗi cung ứng không gây phá rừng và suy thoái rừng.
Đạo luật chống phá rừng (EUDR) do Ủy ban châu Âu (EC) ban hành vào ngày 29/6/2023, ban đầu dự kiến có hiệu lực vào ngày 30/12/2024. Sau đó vào tháng 11 năm ngoái, EC quyết định lùi thời hạn thực thi đến ngày 30/12/2025. Giờ đây, EC lại quyết định tạm hoãn thêm một năm nữa, tức là đến ngày 30/12/2026 mới thực thi.
Theo quy định nêu trong EUDR, yêu cầu các nhà sản xuất xuất khẩu hàng hóa như đậu nành, thịt bò và dầu cọ vào thị trường EU phải chứng minh rằng sản phẩm của họ không gây ra tình trạng phá rừng. Chính sách này được thiết lập nhằm giảm thiểu 10% tình trạng phá rừng toàn cầu do tiêu dùng nhập khẩu của châu Âu gây ra. Tuy nhiên, sự trì hoãn này đã gây ra nhiều phản ứng từ các đối tác thương mại, cho rằng việc thực thi luật sẽ gây tổn hại và tốn kém cho việc xuất khẩu từ nước họ sang châu Âu.
Theo bà Roswall, việc tạm hoãn là cần thiết để giải quyết các vấn đề liên quan đến hệ thống công nghệ thông tin, khi mà một lượng thông tin lớn cần được cập nhật.
EU đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong việc triển khai các quy định mới, đặc biệt là trong bối cảnh các nhà sản xuất châu Âu cũng gặp khó khăn trong việc tuân thủ các quy tắc truy xuất nguồn gốc. Các quốc gia như Ba Lan và Áo đã bày tỏ lo ngại rằng các nhà sản xuất trong khu vực cũng không thể đáp ứng được yêu cầu này.
Bà Jessika Roswall, Ủy viên Môi trường EU.
Tuy nhiên, quyết định trì hoãn này không chỉ đơn thuần là một vấn đề kỹ thuật. Nó còn phản ánh sự căng thẳng trong mối quan hệ thương mại giữa EU và các quốc gia xuất khẩu lớn. Các nhà vận động môi trường đã chỉ trích quyết định này, cho rằng mỗi ngày luật này bị trì hoãn đồng nghĩa với việc nhiều khu rừng bị tàn phá, nhiều vụ cháy rừng hơn và thời tiết khắc nghiệt hơn. Điều này đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các quốc gia phát triển trong việc bảo vệ môi trường và duy trì sự bền vững.
Từ góc độ kinh tế, việc trì hoãn luật EUDR có thể tạo ra những cơ hội và thách thức cho các nhà đầu tư. Trong ngắn hạn, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản có thể hưởng lợi từ việc không phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt ngay lập tức. Tuy nhiên, trong dài hạn, sự không chắc chắn về chính sách có thể làm giảm niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường châu Âu. Các nhà đầu tư cần theo dõi sát sao diễn biến này để có thể điều chỉnh chiến lược đầu tư của mình.
Ngoài ra, việc trì hoãn luật EUDR cũng có thể tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp công nghệ phát triển các giải pháp hỗ trợ truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Các công ty chuyên về công nghệ thông tin và dữ liệu lớn có thể tìm thấy cơ hội trong việc cung cấp các giải pháp giúp các nhà sản xuất và nhà xuất khẩu đáp ứng các yêu cầu của EU trong tương lai.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng gia tăng, các nhà đầu tư cần nhận thức rõ ràng về những rủi ro và cơ hội mà các chính sách như EUDR mang lại. Việc theo dõi các diễn biến chính trị và kinh tế liên quan đến luật này sẽ giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định đúng đắn hơn trong việc phân bổ nguồn lực và đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng.
Quyết định tạm hoãn luật chống phá rừng của EU không chỉ là một vấn đề kỹ thuật mà còn là một bài toán kinh tế phức tạp. Các nhà đầu tư cần phải nhạy bén và linh hoạt trong việc điều chỉnh chiến lược của mình để tận dụng các cơ hội và giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh thị trường đang thay đổi nhanh chóng. Sự phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội sẽ là những yếu tố quan trọng trong việc định hình tương lai của ngành nông sản và hàng hóa toàn cầu.
Chu Minh Khôi