Đề cao vai trò người đứng đầu
Sau sáp nhập, mỗi đơn vị xã, phường có quy mô dân số lớn, địa bàn rộng nên dễ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp, nhất là về đất đai, trật tự xây dựng, đô thị, môi trường, cơ chế chính sách… Tình hình đó đòi hỏi công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo phải đổi mới mạnh mẽ theo hướng chủ động, kịp thời và gần dân hơn.
Chủ tịch UBND phường Từ Sơn Đàm Thế Sử tiếp công dân khu phố Trung Hòa.
Thực hiện Chỉ thị số 01/CT-UBND ngày 29/7/2025 của Chủ tịch UBND tỉnh về tăng cường công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo, các địa phương xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và trực tiếp của người đứng đầu chính quyền. Theo đó, Chủ tịch UBND cấp xã phải trực tiếp tiếp dân, đối thoại và giải quyết các vụ việc phức tạp, đông người, không để tình trạng đơn thư kéo dài, vượt cấp. Cùng với đó, hệ thống tiếp công dân cấp cơ sở được rà soát, bố trí đầy đủ phương tiện, điều kiện làm việc; quy trình tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn thư được chuẩn hóa, bảo đảm đúng thời hạn và thẩm quyền. Các đoàn khiếu kiện đông người, khiếu nại phức tạp, kéo dài đều được lập danh sách, phân công cán bộ theo dõi, xử lý sát sao, kịp thời.
Một trong những điển hình về hiệu quả tiếp dân là phường Từ Sơn - đơn vị được thành lập trên cơ sở hợp nhất 4 phường: Đông Ngàn, Đình Bảng, Tân Hồng, Phù Chẩn với diện tích 20,32 km², dân số hơn 65 nghìn người và 30 khu phố. Chỉ trong vòng 3 tháng kể từ sau sáp nhập, Bí thư Đảng ủy phường đã 7 lần tổ chức tiếp công dân định kỳ, tiếp 37 lượt người. Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND phường tổ chức 13 buổi tiếp dân, tiếp nhận ý kiến của 130 lượt công dân. Cán bộ, công chức chuyên trách cũng tiếp nhận nhiều phản ánh, đơn thư. Đặc biệt, sau mỗi buổi tiếp dân, phường đều có văn bản thông báo kết quả, giao nhiệm vụ rõ ràng cho các phòng ban liên quan xử lý. Từ đầu năm đến nay, phường tiếp nhận 54 đơn thư các loại, trong đó 35 đơn phát sinh sau sáp nhập, nội dung chủ yếu liên quan đến đất đai (chiếm tới 80%). Để xử lý hiệu quả, phường bố trí cán bộ có chuyên môn sâu trực tiếp hướng dẫn, giải quyết cho người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công, bảo đảm quy trình công khai, minh bạch. Chủ tịch UBND phường Đàm Thế Sử cho biết: “Tiếp dân không chỉ là thủ tục hành chính mà còn là dịp để chính quyền lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành. Nếu làm tốt từ cơ sở thì sẽ không có đơn thư vượt cấp. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền bên cạnh tiếp công dân định kỳ còn tiếp đột xuất; cùng đó tập trung nâng cao năng lực cán bộ làm công tác tiếp dân để phân loại, xử lý đúng thẩm quyền, hạn chế đơn thư vượt cấp”.
Nhờ tinh thần quyết liệt và phối hợp liên ngành chặt chẽ, nhiều vụ việc phức tạp đã được giải quyết dứt điểm. Đơn cử như vụ việc tại khu phố Yên Lã, nơi người dân phản ánh dự án thi công gây ô nhiễm môi trường đã được Bí thư Đảng ủy trực tiếp đi kiểm tra, chỉ đạo xử lý kịp thời, không để phát sinh điểm nóng. Trường hợp bà Nguyễn Thị S, công dân khu phố Trung Hòa, phường Tân Hồng (cũ) kiến nghị về bồi thường đất nông nghiệp thiếu sót theo phương án giải phóng mặt bằng cũ. Sau xác minh, phường đã phối hợp với chủ đầu tư giải quyết thỏa đáng. Hay như bà Hà Thị Th, công dân khu phố Xuân Thụ, phường Đông Ngàn (cũ) kiến nghị được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sau khi tiếp nhận, lãnh đạo UBND phường đã giao Phòng Kinh tế hạ tầng và Đô thị hướng dẫn, đến thời điểm hiện tại công dân đã xin rút đơn.
Cụ thể hóa phương châm “gần dân, sát dân”
Thông qua hoạt động tiếp công dân từ xã, phường, hàng nghìn vụ việc trên địa bàn toàn tỉnh đã được tháo gỡ từ gốc. Quá trình xem xét đơn thư cũng giúp phát hiện nhiều bất cập trong cơ chế, chính sách để kiến nghị sửa đổi phù hợp thực tiễn. Một ví dụ sinh động về tinh thần đối thoại và lắng nghe dân là vụ việc của bà Đào Thị T (73 tuổi), nguyên quán thôn Quyết Tiến, phường Tiền Phong. Bà T có đơn kiến nghị về chế độ hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi 255,6 m² đất nông nghiệp của gia đình. Bà cho rằng diện tích đất này được giao theo nhân khẩu từ những năm 1990, nhưng hiện tại gia đình không được hỗ trợ, với lý do không còn hộ khẩu thường trú tại địa phương. Tại buổi tiếp công dân, Chủ tịch UBND phường Tiền Phong đã tiếp nhận, giải thích rõ quy định hiện hành, đồng thời giao các bộ phận chuyên môn rà soát kỹ lưỡng. Mặc dù kiến nghị không đủ điều kiện giải quyết theo chính sách hiện hành, nhưng cách tiếp cận, đối thoại thẳng thắn, có lý có tình đã giúp công dân hiểu và đồng thuận, không tiếp tục kiến nghị vượt cấp. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền cấp xã theo tinh thần “gần dân, sát dân, vì dân”, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cơ sở đang ngày càng đi vào nền nếp, góp phần củng cố niềm tin của người dân, tăng cường ổn định chính trị, trật tự xã hội ngay từ cơ sở.
Dự báo trong thời gian tới, tình hình đơn thư khiếu nại, tố cáo sẽ diễn biến phức tạp, nhất là trong lĩnh vực đất đai, môi trường. Xác định tiếp công dân, giải quyết đơn thư là nhiệm vụ chính trị thường xuyên, để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, Đảng ủy, chính quyền địa phương cấp xã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc rà soát, đôn đốc giải quyết dứt điểm đơn thư tồn đọng, phân công rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm các trường hợp chậm trễ, đùn đẩy. Tích cực đối thoại, chủ động tiếp xúc, giải thích và vận động người dân trước khi triển khai các dự án dễ phát sinh khiếu kiện. Ứng dụng công nghệ thông tin trong chuẩn hóa dữ liệu đất đai, số hóa quy trình tiếp nhận, xử lý đơn thư; kiện toàn đội ngũ cán bộ chuyên trách. Thực hiện nghiêm Chỉ thị số 01/CT-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh, triển khai “Tháng cao điểm giải quyết khiếu nại, tố cáo” (tháng 10 hằng năm). Đây là cao điểm hành động của cả hệ thống chính trị, nhằm xử lý triệt để các vụ việc phức tạp, tồn đọng kéo dài, góp phần ổn định tình hình ở địa phương.
Bài, ảnh: Tuấn Minh