Gập ghềnh bản Tung

Gập ghềnh bản Tung
12 giờ trướcBài gốc
Đường vào bản Tung, xã Trung Lý.
Bản không đường, không điện
Theo chân cán bộ Đồn Biên phòng Trung Lý, chúng tôi về bản Tung trong ánh nắng chiều miền biên, bỏng rát. Con đường vào bản chỉ bằng sải tay người lớn, dốc đá lởm chởm. Ấy vậy mà bà con bản Tung chở ngô, sắn, lợn, gà hay trẻ em đến trường cũng phải đi trên con đường đất, đá, dốc núi... nhiều năm nay. Dọc sườn đồi, sắn phủ màu xanh với hy vọng được mùa, được giá.
Những ngày này, bà con trong bản vào rừng nhặt quả mắc cá để đem ra trung tâm xã, chợ Chiềng Nưa bán cho thương lái. Mắc cá là loại thảo quả được sử dụng làm thuốc nên vào mùa thu hoạch từ độ tháng 7, tháng 8, bà con vào rừng để hái và đem bán.
Trong căn nhà gỗ của gia đình anh Tráng A Páo, Bí thư chi bộ bản Tung, chiếc quạt điện chạy bằng tua bin nước ì ạch quay. Bản chưa có điện lưới quốc gia, nên gia đình nào “điều kiện” lắm mới lắp được quạt điện chạy bằng tua bin nước. Chiếc máy tính bàn là tài sản của ban quản lý bản được Nhà nước cấp để sử dụng cũng phủ một chiếc khăn mỏng. Chiếc máy tính lặng lẽ chờ nguồn điện để được khởi động.
Gia đình Bí thư chi bộ bản Tung Tráng A Páo sử dụng quạt chạy bằng tua bin nước.
Bí thư chi bộ Tráng A Páo chia sẻ: Bản Tung có 61 hộ với 340 nhân khẩu với đông đồng bào dân tộc Mông sinh sống. 100% đồng bào theo đạo Tin lành. Cuộc sống bà con phụ thuộc vào đồi núi, làm ruộng, trồng ngô, sắn. Hiện bản có 3 hộ cận nghèo, còn lại hộ nghèo, chưa có hộ thoát nghèo. Bản có hơn 61ha sắn, những năm trước sắn được mùa được giá, bà con phấn khởi, nhưng đường sá khó khăn nên việc chở sắn ra Quốc lộ 16 để cho thương lái thu mua cũng vất vả. Năm 2024, giá sắn giảm sụt chỉ còn 1.100 đồng/kg khiến bà con càng khó khăn. Ngoài trồng sắn thì chưa có loại cây nào phù hợp với thổ nhưỡng của bản.
Vào những tháng mùa khô, suối Tung cạn nước nên việc sinh hoạt và trồng lúa nước của bà con rất khó khăn, trừ một số hộ dân trong bản được Nhà nước hỗ trợ téc dự trữ nước sinh hoạt theo các chương trình mục tiêu quốc gia. Gia đình ông Tráng Khái Dùng đã được hỗ trợ téc nước để dự trữ nước sinh hoạt theo Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn 1 từ 2021 - 2025. Ông chia sẻ: "Chúng tôi phải cẩn thận đặt téc nước trong bếp. Có téc, ít nhất gia đình yên tâm có nước trong mùa khô".
Ông Tráng Khái Dùng, hộ nghèo của bản được hỗ trợ téc nước dự trữ nước sinh hoạt của Nhà nước.
“Việc chăn nuôi gà, lợn trong bản cũng không khả quan, chủ yếu tự cung tự cấp. Nuôi số lượng lớn, rủi ro cao do gà thường xuyên mắc bệnh rồi chết. Trâu, bò muốn đem đi bán cũng phải đi chặng đường dài mới đến trung tâm xã hoặc xuống chợ”, Bí thư chi bộ Tráng A Páo thở dài chia sẻ.
Mong mỏi xây dựng khu tái định cư
Điểm sáng của bản chính là các cháu trong độ tuổi đều đến trường đầy đủ; các hủ tục trong đồng bào như ma chay, cưới hỏi... đã không còn, bà con thực hiện theo nếp sống mới. Trong dịp hè 2025, bản được đoàn thiện nguyện phối hợp với xã Trung Lý, Đồn Biên phòng Trung Lý trao tặng 10 đèn năng lượng mặt trời, đổ bê tông sân điểm trường mầm non; giúp bà con sửa đường, trồng cây xanh, vệ sinh bản; tặng quà cho các hộ gia đình khó khăn và học sinh nghèo vượt khó; tổ chức giao lưu văn nghệ với bà con.
Chương trình thiện nguyện, trồng cây xanh tại bản Tung.
Bà con bản Tung mong mỏi sớm ổn định nhà ở. Hiện nay, bản có 19 hộ thuộc diện có nguy cơ cao sạt lở. Nhiều năm qua, bản thuộc diện di dời đến khu tái định cư mới do ảnh hưởng thiên tai, mưa bão từ năm 2018 - 2019. Mỗi đợt mưa bão, địa phương, bộ đội biên phòng, ban quản lý tuyên truyền, nhắc nhở, vận động bà con di dời đến nơi an toàn như nhà văn hóa bản, điểm trường mầm non, tiểu học hoặc ở tạm thời cùng các hộ dân khác có nhà kiên cố trong bản. Về phương án lâu dài, bà con mong mỏi di dời đến nơi ở mới an toàn, ổn định cuộc sống.
Ông Trần Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã Trung Lý cho biết: Xã có 15 bản có dân tộc Mông, Thái, Kinh... cùng sinh sống, trong đó, bản Tung là 1 trong 11 bản có đồng bào dân tộc Mông sinh sống trên địa bàn xã. Bản thuộc diện di dời tái định cư cho đồng bào vùng có nguy cơ sạt lở cao tại các huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2021 - 2025. Hiện nay, vẫn còn khó khăn, vướng mắc trong việc quy hoạch, bố trí khu tái định cư cho bà con bản Tung. Xã đã đưa vào quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 - 2030. Trước mắt, địa phương xây dựng phương án ứng phó, phòng chống thiên tai năm 2025. Đồng thời phối hợp với các ngành chức năng, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh bổ sung hồ sơ hoàn chỉnh quy hoạch sử dụng đất, bố trí khu tái định cư. Xã đề nghị tỉnh, ngành chức năng tiếp tục thực hiện dự án xây dựng khu tái định cư bản Tung giai đoạn 2026 - 2030, góp phần ổn định đời sống đồng bào.
Bài và ảnh: Ngọc Huấn
Nguồn Thanh Hóa : https://vhds.baothanhhoa.vn/gap-ghenh-nbsp-ban-tung-38516.htm