Gấp rút 'hồi sinh' sông Tô Lịch trước ngày 2/9/2025

3 giờ trướcBài gốc

Công ty TNHH Một thành viên Thoát nước Hà Nội tích cực huy động nhân lực, vật lực thực hiện nạo vét, hút bùn sông Tô Lịch. Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN

Để hồi sinh sông Tô Lịch, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Văn bản số 4391/UBND-ĐT ngày 1/8/2025 về công tác vệ sinh môi trường, chỉnh trang hai bên sông Tô Lịch. Theo đó, Hà Nội sẽ triển khai đồng bộ các dự án thu gom, xử lý nước thải, bổ cập nước và chỉnh trang cảnh quan không chỉ giải quyết tận gốc vấn đề ô nhiễm, mà còn tạo ra một không gian xanh, góp phần cải thiện chất lượng sống và phát triển bền vững đô thị.

Theo ông Trần Văn Tiến, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố, đây là công trình trọng điểm rất có ý nghĩa, kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 nên Ban Quản lý đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện, thiết bị hiện đại, đồng thời yêu cầu các nhà thầu tăng ca ngày đêm, chia thành nhiều mũi thi công để đẩy nhanh tiến độ.

Với hạng mục bổ sung hệ thống thu gom nước thải từ hai bên bờ sông Tô Lịch về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, đến nay, đơn vị đã hoàn thành đấu nối tại 61/63 cửa xả, đoạn từ Hoàng Quốc Việt đến cầu Hòa Mục. Công tác hoàn trả bờ kè, thảm cỏ, dọn dẹp vật liệu xây dựng cũng đang được gấp rút triển khai, hoàn tất trước ngày 20/8.

Riêng 2 cửa xả còn lại tại hạ lưu cầu Quang, do vướng phạm vi thi công đập dâng nên phải thi công sau. Nhà thầu đang hoàn trả mặt bằng cho đơn vị thi công khác triển khai, dự kiến hoàn thành đúng tiến độ. “Việc xử lý các cửa xả này sẽ giúp ngăn chặn triệt để tình trạng nước thải chưa qua xử lý chảy trực tiếp ra sông”, ông Trần Văn Tiến thông tin.

Theo các chuyên gia môi trường, Hà Nội muốn giải quyết tận gốc vấn đề ô nhiễm môi trường nước trên sông Tô Lịch cần phải hoàn thiện hệ thống thu gom nước thải bảo đảm đồng bộ, thực chất, tránh việc để nước thải chưa qua xử lý đổ thẳng ra sông. Việc Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá đi vào hoạt động sẽ triệt tiêu nguồn nước thải chảy vào hệ thống sông Tô Lịch. Đồng thời tiếp tục triển khai các biện pháp công trình bổ cập nước sạch, tạo dòng chảy cho dòng sông.

Đến nay, hệ thống đập điều tiết nhằm giữ nước, bổ cập nước và chống chảy ngược là hạng mục quan trọng đối với việc làm sạch dòng sông Tô Lịch của Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá đã hoàn thành 96% khối lượng công việc.

Được biết, từ ngày 1/8 đến nay, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá chính thức bước vào giai đoạn vận hành thử nghiệm, sau khi được cấp giấy phép môi trường với công suất thiết kế 270.000 m³/ngày đêm; công suất vận hành đạt 140.000 m³/ngày đêm và sẽ nâng lên khoảng 180.000 m³/ngày đêm vào 20/8 tới, đủ khả năng thu gom và xử lý toàn bộ lượng nước thải dọc tuyến sông Tô Lịch. Đây là bước tiến lớn, hứa hẹn chấm dứt tình trạng ô nhiễm kéo dài nhiều năm qua.

Ông Trương Quốc Bảo, Trưởng ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng xử lý nước thải Yên Xá cho hay, đến thời điểm hiện tại, hạng mục đập dâng đã đạt 96% khối lượng, đang trong giai đoạn hoàn thiện bờ kè và đường dẫn cầu bờ phải. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp thành phố Hà Nội chỉ đạo nhà thầu tập trung nhân lực, phấn đấu hoàn thành toàn bộ trước ngày 25/8.

Hạng mục kênh dẫn nước đã đạt khoảng 85% khối lượng. Đây là tuyến kênh có vai trò quan trọng trong việc dẫn nước bổ cập cho sông Tô Lịch, bảo đảm dòng chảy ổn định và cải thiện chất lượng nước. “Chúng tôi đang yêu cầu đơn vị thi công tăng tốc, huy động nhân lực triển khai 3 ca, 4 kíp, phấn đấu đấu nối hệ thống bổ cập nước trước ngày 20/8 để kịp thời gian vận hành đồng bộ với các hạng mục khác”, ông Trương Quốc Bảo khẳng định.

Hiện nay, hạng mục giữ mực nước sông Tô Lịch qua cửa điều tiết hồ Tây A - cống Đõ - mương Thụy Khuê - kênh TE3 đang được thi công cả ngày lẫn đêm đặt mục tiêu hoàn thiện và vận hành trước ngày 25/8. Đây là tuyến dẫn nước trọng yếu, cho phép đưa nguồn nước sạch từ hồ Tây về sông Tô Lịch với lưu lượng tối đa 2,7 m³/giây.

Khi tất cả các hạng mục hạ tầng thủy lợi này đồng loạt đi vào hoạt động, sông Tô Lịch sẽ được duy trì mực nước ổn định, hạn chế tình trạng cạn trơ đáy mùa khô, bảo đảm khả năng tự làm sạch tốt hơn.

Ông Đặng Văn Dũng ở phường Khương Đình (Hà Nội) cho biết, dòng sông Tô Lịch mang nhiều giá trị lịch sử, văn hóa và gắn liền với sự hình thành, phát triển của kinh thành Thăng Long và Hà Nội ngày này. Đặc biệt, dòng sông Tô Lịch vừa trong, vừa mát chỉ còn trong ký ức của người dân Thủ đô. Nhìn dòng sông trở thành hệ thống thoát nước, mỗi ngày hứng 150.000 m3 nước thải sinh hoạt, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thật xót xa.

“Nay được UBND thành phố Hà Nội cho tu sửa, nạo vét dòng chảy làm cho sông Tô Lịch sống lại từng ngày. Từng khối bê tông kè bờ, từng mét ống dẫn nước, từng cây xanh được trồng mới… làm thay đổi diện mạo sông Tô Lịch người dân chúng tôi rất vui mừng”, ông Đặng Văn Dũng chia sẻ.

Ngoài ra, công tác vệ sinh môi trường dọc tuyến sông, thu gom rác thải, chỉnh trang bờ kè, lắp đặt hệ thống chiếu sáng, ghế nghỉ, đường dạo bộ… cũng đang được các đơn vị phụ trách môi trường, chiếu sáng tích cực triển khai. Những hạng mục này sẽ tạo nên không gian công cộng hấp dẫn, khuyến khích người dân tiếp cận và gắn bó hơn với dòng sông.

Sông Tô Lịch được biết đến là một con sông cổ của tứ giác nước kinh thành Thăng Long xưa, với hai bên bờ sông buôn bán tấp nập. Theo các tài liệu địa chí, lịch sử đều viết rằng Thăng Long - Hà Nội xưa là phần đất bồi, được bao bọc bởi sông Hồng ở phía Bắc và phía Đông, sông Tô Lịch và sông Kim Ngưu ở phía Tây và phía Nam nên gọi là tứ giác nước Thăng Long xưa.

Sông Tô Lịch xưa là con sông lớn, lòng sông rộng, thông với sông Hồng và hồ Tây, nên là tuyến giao thông thủy quan trọng nối từ Đông sang Tây kinh thành Thăng Long, nhiều đoạn trên bến, dưới thuyền bán buôn tấp nập. Đây cũng được ví như là ranh giới tự nhiên của kinh thành Thăng Long với các vùng khác.

Với sông Tô, chợ nổi tiếng nhất thời Lý là chợ Bạch Mã, tức chợ Đông ở gần Giang Khẩu. Thời Lý, Trần, các vua thường đi thuyền rồng dạo chơi trên sông Tô, đến cầu Mọc thì dừng lại, vì ở đây có đình Lý Thôn, quanh đình có phong cảnh đẹp. Ngày nay, từ khi bị lấp, sông Tô Lịch chỉ là một dòng thoát nước thải của thành phố Hà Nội và bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Với ý nghĩa giá trị lịch sử như vậy việc sớm trả lại dòng chảy xanh - sạch - đẹp cho sông Tô Lịch là vấn đề hết sức cấp thiết. Bởi trong nhiều năm qua, tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng, mùi hôi thối kéo dài, dòng chảy cạn kiệt vào mùa khô của sông Tô Lịch là nỗi trăn trở của người dân Thủ đô.

Nam Giang (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/ha-noi/gap-rut-hoi-sinh-song-to-lich-truoc-ngay-292025-20250817114513874.htm