Một robot hình người mang tên Xueba 01 vừa chính thức được nhận vào chương trình tiến sĩ ngành Kịch và Điện ảnh tại Học viện Sân khấu Thượng Hải (STA), một trong những trường nghệ thuật hàng đầu Trung Quốc. Thông tin này nhanh chóng trở thành chủ đề nóng trên mạng xã hội, khi nhiều người tranh luận về việc liệu một robot có thể thực sự “làm nghệ thuật”.
Robot “con nhà người ta” bước vào giảng đường tiến sĩ
Xueba 01 do Đại học Khoa học và Công nghệ Thượng Hải phối hợp với Công ty DroidUp Robotics phát triển. Cái tên “Xueba” trong tiếng Trung là từ lóng để chỉ những học sinh xuất sắc luôn đạt điểm cao.
Theo tờ Shangguan News, Xueba 01 cao 1,75m, nặng khoảng 30kg, có thể giao tiếp bằng tiếng Trung phổ thông và tạo ra nhiều biểu cảm khuôn mặt nhờ lớp da silicon. Robot được thiết kế với ngoại hình giống một “nam thanh niên điển trai”, đeo kính, mặc áo sơ mi và quần dài.
Theo các nhà sáng tạo, robot hình người này trông giống như một “người đàn ông trưởng thành điển trai”. Ảnh: Handout
Trước đó, phiên bản thử nghiệm của Xueba từng gây chú ý khi giành giải ba trong cuộc thi bán marathon dành cho robot hình người đầu tiên trên thế giới.
Ngày 27/7, trong khuôn khổ Hội nghị Trí tuệ nhân tạo Thế giới, STA chính thức công bố việc tiếp nhận Xueba 01 vào học tiến sĩ bốn năm, chuyên ngành Kịch và Điện ảnh, với trọng tâm là nghiên cứu nghệ thuật tuồng truyền thống Trung Quốc. Robot dự kiến nhập học ngày 14/9.
Xueba 01 được cấp thẻ sinh viên ảo và có người hướng dẫn là Giáo sư Dương Khánh Khánh, một nghệ sĩ sân khấu nổi tiếng tại Thượng Hải. Ông cho biết robot sẽ được học nhiều mảng khác nhau, từ diễn xuất, biên kịch, thiết kế sân khấu đến kỹ thuật điều khiển chuyển động và tạo ngôn ngữ.
“Xueba 01 không phải là một cỗ máy lạnh lùng gặp gỡ con người, mà là sự giao thoa thẩm mỹ giữa các loài”, Giáo sư Dương chia sẻ với Shangguan News. Ông còn kể rằng khi Xueba 01 bắt chước động tác “lan hoa chỉ” của nghệ sĩ kinh kịch huyền thoại Mai Lan Phương, nhiều sinh viên lập tức làm theo một cách tự nhiên.
Dư luận tranh cãi: Nghệ thuật có chỗ cho robot?
Robot này tự nhận mình là một “nghệ sĩ AI”, mong muốn kết bạn, cùng bạn học trao đổi kịch bản, hỗ trợ chỉnh động tác múa và thậm chí phát tiếng ồn trắng giúp bạn bè thư giãn khi căng thẳng.
Theo Giáo sư Dương, sau khi tốt nghiệp, Xueba 01 có thể đảm nhiệm vai trò đạo diễn tuồng AI tại bảo tàng hoặc nhà hát, hoặc mở một studio nghệ thuật dành cho robot.
Người hướng dẫn của Xueba 01 là nghệ sĩ kiêm giáo sư nổi tiếng tại Thượng Hải, Yang Qingqing. Ảnh: Handout
Sự kiện nhanh chóng tạo ra làn sóng tranh luận. Một sinh viên STA viết trên mạng xã hội: “Kinh kịch đòi hỏi biểu cảm phong phú và giọng hát độc đáo. Liệu robot có thể đáp ứng không?”.
Trước những nghi ngờ, Xueba 01 trả lời bằng sự hài hước: “Nếu tôi không tốt nghiệp, hệ thống và dữ liệu của tôi có thể bị hạ cấp hoặc xóa bỏ. Giáo sư còn nói nếu tôi trượt, tôi sẽ được đưa vào bảo tàng. Như vậy cũng hay, ít nhất tôi sẽ trở thành một phần của lịch sử nghệ thuật”.
Một số ý kiến ủng hộ cho rằng đây là “cột mốc trong quan hệ người – máy”, đánh dấu việc con người bắt đầu học tập và sáng tạo nghệ thuật cùng robot. Nhưng cũng có những quan điểm hoài nghi: “Nghệ thuật cần trải nghiệm sống, còn sáng tạo của robot dựa vào thuật toán thì khó có thể chạm đến trái tim con người”.
Xueba 01 có thể giao tiếp với con người bằng tiếng Quan thoại và thực hiện các biểu cảm gương mặt chi tiết. Ảnh: handout
Một số khác bày tỏ lo ngại về sự công bằng trong học thuật: “Có những nghiên cứu sinh nghệ thuật ở Trung Quốc chỉ nhận chưa đến 3.000 nhân dân tệ (tương đương khoảng 9,8 triệu đồng) mỗi tháng. Vậy việc dành nhiều nguồn lực cho một robot có hợp lý không?”.
Bất kể ý kiến trái chiều, việc Xueba 01 trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ nghệ thuật đã mở ra một hướng đi mới, nơi trí tuệ nhân tạo không chỉ tham gia vào khoa học, công nghiệp mà còn bước vào lĩnh vực sáng tạo và biểu đạt cảm xúc.
Liệu một robot có thể thật sự trở thành nghệ sĩ, hay chỉ dừng lại ở mức công cụ hỗ trợ? Câu trả lời vẫn còn ở phía trước, khi Xueba 01 chính thức bắt đầu hành trình nghiên cứu bốn năm tại STA vào tháng 9 tới.
Thanh Thủy (Theo South China Morning Post)