Khởi nghiệp là giấc mơ, hoài bão của nhiều người, nhất là với GenZ (những người sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 1997 - 2012), họ có thể là sinh viên, người mới ra trường hoặc mới đi làm được vài năm.
Nhiều GenZ với số vốn ít (50 triệu đồng) cho rằng nên mở quán bán đồ uống vì lĩnh vực này dễ làm, dễ bắt trend (xu hướng) và nhanh tạo ra lợi nhuận.
Nhưng theo ông Nguyễn Thái Bình - chuyên gia ngành dịch vụ ẩm thực (F&B), Giám đốc Học viện Concepts (VCS): “Với các bạn trẻ GenZ chưa có nhiều kinh nghiệm, việc khởi nghiệp bán đồ uống với số vốn 50 triệu đồng là được nhưng không nên mở quán ngay”.
Vì 50 triệu đồng là số tiền đủ để khởi nghiệp trong ngành F&B nhưng lại chưa đủ nguồn lực để “mở quán”. Mở quán nghĩa là gánh cùng lúc 5 rủi ro từ mặt bằng, thiết bị, nhân sự, sản phẩm, dòng tiền. Còn khởi nghiệp trong F&B nghĩa là bắt đầu bằng một mô hình tinh gọn, thử nghiệm thị trường, học từ dữ liệu thật, rồi mới mở rộng.
“50 triệu đồng không đủ để mở 1 cửa hàng nhưng đủ để xây 1 nền tảng tư duy và mô hình thử nghiệm”, vị chuyên gia nhấn mạnh.
Chuyên gia cho rằng, với 50 triệu đồng khó có thể mở quán bán đồ uống. (Ảnh minh họa).
Bên cạnh đó, ông Bình cũng tư vấn rằng mô hình ẩm thực phù hợp để khởi nghiệp đồ uống là xe đẩy, kiot take-away ở khu vực văn phòng, trường học. Thứ hai là bán qua Food Apps (GrabFood, ShopeeFood) để tiết kiệm chi phí đầu tư quán, tiền thuê mặt bằng.
“Một số người có thể mở ngay tại căn hộ chung cư, rồi bán hàng trong nhóm cư dân, sau đó phát triển thành quán. Mở 1 quán theo mô hình tinh gọn để take-away với diện tích 20 - 40m² sẽ cần đầu tư và chuẩn bị vốn 200 - 300 triệu đồng”, vị chuyên gia nói.
Ông Bình cũng cho rằng, nếu biết khai thác tốt nền tảng mạng xã hội (Facebook, Tiktok, Instagram) thì đây sẽ là mảnh đất tốt để kinh doanh. Vì hiện nay, giới trẻ đôi khi không mua sản phẩm vì rẻ mà họ mua vì cảm giác. Một món đồ uống có thể lan truyền nếu có câu chuyện, có visual (mẫu mã), có vibe (năng lượng, cảm xúc) riêng.
“Giới trẻ luôn muốn sáng tạo, đổi mới trong phong cách trải nghiệm đồ uống của mình. Chỉ cần một video 15 giây trên TikTok, một công thức signature (cá nhân hóa), hay một góc nhỏ đầy cá tính, là bạn đã có thể bán vài chục hoặc cả trăm ly đồ uống mỗi ngày mà không cần biển hiệu to. Bên cạnh đó, Food App cũng là kênh tiếp cận khách hàng tốt cho những người khởi nghiệp lần đầu, họ có thể dễ dàng quản lý, vận hành, kiểm soát đơn dễ dàng hơn”, vị chuyên gia phân tích.
Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, các GenZ có thể gặp phải một số thách thức khi mới khởi nghiệp như: Tư duy cảm tính, ở đây là mở quán vì thích, không kiểm chứng thị trường trước; Muốn làm chủ sớm nhưng quên rằng làm chủ F&B là làm nghề dịch vụ, không phải làm “ông chủ”.
Ngoài ra, làm được món là điều kiện cần và bắt buộc vì khách phải uống được mới trả tiền cho sản phẩm. Đặc biệt, mọi người còn phải biết vận hành quán, hiểu quy trình, đọc được bản tính lời lỗ (P&L), hiểu các chi phí, tồn kho, lợi nhuận ròng, điểm hòa vốn. "Sự thiếu hiểu biết về chi phí và dòng tiền sẽ khiến nhiều người cháy vốn vì không biết giữ biên lợi nhuận”, ông Bình cảnh báo.
Áp lực thương hiệu và thói quen tiêu dùng cũng là thách thức lớn. Vì người trẻ thích thử nhưng không trung thành nếu sản phẩm không thật sự khác biệt.
Vì vậy, vị chuyên gia cho rằng, trước khi mở quán, các GenZ hãy làm 3 tháng “chủ quán giả định” gồm: Tự pha, tự bán, tự ghi lại feedback khách; Tính chi phí, lời lỗ mỗi ly; Học cách đăng sản phẩm lên app (ứng dụng), xử lý đơn, chăm khách.
“50 triệu đồng không phải là ít, GenZ nên dùng để mua kinh nghiệm thật thay vì mua mặt bằng đẹp. Khởi nghiệp F&B không nên bắt đầu bằng việc mở quán mà nên bắt đầu bằng tư duy vận hành tinh gọn và hiểu khách hàng sâu sắc”, ông Bình khuyến nghị.
HOÀNG DUNG