Hiện trường Gia Lai tan hoang sau cơn bão lịch sử Kalmaegi tối 6/11.
Gia Lai tan hoang sau bão số 13
Cơn bão số 13 (tên quốc tế Kalmaegi) đổ bộ chiều 6/11 đã khiến tỉnh Gia Lai – đặc biệt là khu vực phía Đông – hứng chịu những đợt gió giật cấp 14-15, mưa xối xả suốt đêm.
Khi bão tan, những gì còn lại là cảnh đổ nát, tan hoang: nhà tốc mái, đường chia cắt, điện mất trên diện rộng, hàng ngàn hecta hoa màu hư hại nặng.
Gia Lai tan hoang sau trận bão lịch sử số 13 (Kalmaegi)
Theo Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh Gia Lai, bão bắt đầu ảnh hưởng từ 17h ngày 6/11. Trong nhiều giờ liền, gió mạnh cấp 10-12 giật cấp 14-15 quét qua khu vực phía Đông, khiến hàng loạt nhà dân, trường học, công trình công cộng bị tàn phá. Lượng mưa đo được phổ biến từ 70 - 150 mm, có nơi vượt 200 mm như An Quang 222,9 mm, Bồng Sơn 169,5 mm.
Nhờ triển khai đồng bộ, quyết liệt phương án “4 tại chỗ”, hơn 60.000 người dân ở vùng xung yếu đã được sơ tán kịp thời. Lực lượng quân đội, công an, dân quân ứng trực 24/24 với hơn 19.000 người tham gia phòng chống bão, hàng trăm phương tiện cơ giới, xuồng, ca nô sẵn sàng cứu hộ. Chính vì vậy, Gia Lai đã tránh được tối đa thiệt hại về người - một nỗ lực lớn trong bối cảnh bão có cường độ mạnh hiếm thấy.
Tuy nhiên, thiệt hại về tài sản là rất lớn. Toàn tỉnh có 199 ngôi nhà bị sập đổ, hơn 12.400 căn bị tốc mái, nhiều khu dân cư bị gió cuốn sạch mái tôn, tường gạch đổ ngổn ngang. Ở vùng ven hồ, 15 thuyền chìm, 42 chiếc hư hỏng nặng, cùng 334 lồng, bè nuôi thủy sản bị cuốn trôi hoàn toàn.
Trên các tuyến giao thông, hàng chục điểm sạt lở lớn nhỏ khiến nhiều khu vực bị cô lập. Tại xã Pờ Tó, mưa lớn đã cuốn trôi mố cầu Đắk Pờ Tó, làm tê liệt giao thông trên Tỉnh lộ 674. Lực lượng chức năng phải huy động máy móc, xe ben, xe thiết giáp mở đường khẩn cấp, giải tỏa cây đổ trên hơn 20 km quốc lộ.
Mạng lưới điện toàn tỉnh tê liệt: 358 cột điện, trạm biến áp bị gãy đổ, mất liên lạc diện rộng. Đến trưa 7/11, nhiều xã vẫn chưa thể khôi phục điện, liên lạc gián đoạn, thông tin từ các huyện vùng xa bị ngắt quãng.
Ngành nông nghiệp thống kê sơ bộ cho thấy hàng nghìn hecta lúa, hoa màu, cây công nghiệp bị hư hại; hàng trăm gia súc, gia cầm bị chết, gây thiệt hại lớn cho bà con nông dân. Một số khu vực miền núi vẫn chưa thể tiếp cận để thống kê cụ thể do đường bị chia cắt, sóng điện thoại chưa khôi phục.
Những ngôi nhà kiên cố ở phía Đông tỉnh Gia Lai cũng không đủ sức chống đỡ siêu bão Kalmaegi.
Đặc biệt đau lòng, toàn tỉnh đã ghi nhận 2 người tử vong - bà Nguyễn Thị Gi. (60 tuổi, phường An Nhơn) và ông Lưu Cảnh Hùng (phường Bồng Sơn). Ngoài ra, 8 người khác bị thương, trong đó có trẻ em và người cao tuổi. Trong đêm bão, lực lượng cứu hộ Công an tỉnh đã kịp thời giải cứu hơn 200 người mắc kẹt trong các ngôi nhà sập, tốc mái.
Ước tính ban đầu, tổng thiệt hại do bão số 13 tại Gia Lai vượt 5.000 tỷ đồng - con số phản ánh sức tàn phá khủng khiếp của thiên tai, dù toàn bộ người dân đã được sơ tán an toàn.
Người dân Gia Lai thẫn thờ đứng trên đống tàn sản đổ nát, hậu quả của siêu bão 13 gây ra.
Bão đã đi qua, nhưng hậu quả vẫn hiện hữu: những mái nhà trơ khung sắt, những cột điện đổ rạp bên vệ đường, những ruộng cà phê ngập nước, xơ xác. Nhiều người trở về sau bão chỉ thấy nền gạch cũ, vài mảnh tôn móp méo - tất cả tài sản tích cóp cả đời bị cuốn đi trong một đêm gió dữ.
Nhưng giữa hoang tàn ấy, một Gia Lai kiên cường đang gượng dậy từng ngày - bằng ý chí của con người và sự vào cuộc khẩn trương của cả hệ thống chính quyền.
“Không để ai không có chỗ ở, không để ai thiếu ăn”
Ngay trong đêm bão tan, khi gió vẫn còn rít bên những sườn đồi Chư Prông, Chư Sê, Chư Păh…, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ đã tỏa đi từng thôn, từng làng để rà soát thiệt hại.
Sau bão, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành Công điện khẩn số 11/CĐ-UBND, chỉ đạo huy động toàn bộ lực lượng khắc phục hậu quả, dọn dẹp cây gãy đổ, hỗ trợ lợp lại mái nhà, sửa chữa trường học, trạm y tế. Công ty Cây xanh đô thị được điều động khẩn cấp dọn dẹp, thông đường. Các tổ công tác của Sở Nông nghiệp - Môi trường xuống địa bàn thống kê, đánh giá để làm cơ sở hỗ trợ dân kịp thời.
Công điện khẩn của Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai phát đi yêu cầu “không để người dân nào thiếu ăn, không có chỗ ở, không ai bị bệnh mà không được cứu chữa”.
Cuộc họp khẩn cấp của UBND tỉnh Gia Lai chiều 7/11 để nghe báo cáo thiệt hại do bão số 13 gây ra tại các địa phương.
Chính quyền các địa phương được yêu cầu khẩn trương sửa chữa lại các công trình thiết yếu - trường học, trạm y tế, đường giao thông, đảm bảo cho người dân đi lại, trẻ em trở lại trường, bệnh nhân được khám chữa bệnh bình thường trước ngày 10/11.
Những hộ dân mất nhà được hỗ trợ dựng tạm mái che, bố trí chỗ ở an toàn, đảm bảo không ai phải “màn trời chiếu đất”. Các đoàn công tác, hội phụ nữ, đoàn thanh niên… mang theo mì gói, nước sạch, chăn màn, thuốc men, đến tận từng nóc nhà bị sập.
Cả tỉnh vào cuộc, chạy đua với thời gian
Theo chỉ đạo của tỉnh, các địa phương phải hoàn thành thống kê thiệt hại và đề xuất hỗ trợ trước 16h ngày 7/11. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm tổng hợp, báo cáo Chính phủ để kịp thời có chính sách hỗ trợ khẩn cấp.
Lực lượng công an, quân đội được huy động tối đa. Những người lính dầm mình trong bùn đất để dọn dẹp, thông đường, khơi thông cống rãnh. Ở những điểm xung yếu, lực lượng dân quân túc trực 24/24, cảnh giới những đoạn sạt lở, ngập sâu, đảm bảo an toàn giao thông.
Công an tỉnh Gia Lai khẩn trương hỗ trợ dựng lại nhà cho người dân sau cơn bão.
Điện lực Gia Lai, VNPT và Viettel được lệnh khôi phục hạ tầng điện - viễn thông nhanh nhất có thể, để sớm nối lại “mạch sống” cho đời sống và hoạt động sản xuất.
Tại những ngôi trường bị tốc mái, thầy cô cùng phụ huynh chung tay quét dọn, dựng lại bàn ghế, bù đắp sách vở cho học sinh. Chủ tịch tỉnh yêu cầu phải đảm bảo “tất cả học sinh được trở lại trường” ngay sau khi thời tiết ổn định.
Công tác vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh sau mưa lũ được đặt lên hàng đầu. Các đội y tế dự phòng phun khử khuẩn, kiểm tra nguồn nước, xử lý rác thải để ngăn dịch bùng phát.
Trong cuộc họp chiều 7/11 về khắc phục hậu quả do cơn bão số 13 gây ra, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, việc cấp bách phải giải quyết trước tiên là hỗ trợ sửa chữa, dựng lại nhà cho người dân.
Người đứng đầu UBND tỉnh đề nghị hỗ trợ người dân có nhà sụp đổ hoàn toàn 60 triệu, nhà tốc mái 5 triệu, nhà hỏng mái 2 triệu. Đối với gia đình có người thiệt mạng trong cơn bão, dự kiến hỗ trợ 10 triệu đồng/ người mất, hỗ trợ người bị thương 5 triệu đồng/người.
“Việc cần lưu ý nữa là ổn định giá cả thị trường, chống đầu cơ nâng giá, xử lý nghiêm sai phạm. Nếu có chuyện tự nâng giá vật liệu xây dựng sẽ xử lý nghiêm”, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo.
Không chỉ chính quyền, người dân Gia Lai cũng đang cùng nhau “gầy lại cuộc sống”. Trong những làng chài tan hoang sau bão, người dân đã bắt đầu dọn dẹp, sửa lại con thuyền. Họ nói đơn giản: “Còn người còn sức, là còn hy vọng.”
Toàn cảnh phố biển Quy Nhơn tan hoang, không còn màu xanh vốn có sau bão.
Gia Lai sau bão là bức tranh vừa đau thương vừa cảm động: ở đó, giữa những căn nhà ngổn ngang gạch vụn, có những đứa trẻ vẫn ríu rít cười khi được nhận lại cuốn vở mới; giữa những con đường bùn lầy, những người lính vẫn lặng lẽ vác từng bao xi măng để hỗ trợ dựng lại trường học, mái nhà.
Công điện khẩn của UBND tỉnh không chỉ là mệnh lệnh hành chính, mà là lời hiệu triệu của một địa phương kiên cường - “Nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân, tuyệt đối không để dân đói, dân rét.”
Những ngôi nhà nằm giữa trung tâm phố biển Quy Nhơn đổ sập hoàn toàn.
Cơn bão đã đi qua. Gia Lai vẫn còn đó những mất mát, nhưng trong ánh mắt người dân đã le lói niềm tin: bình yên sẽ trở lại, từng viên gạch, từng mái nhà sẽ dựng lại nhanh thôi - như cách mảnh đất này bao lần gượng dậy sau bão gió.