'Giả vờ đi làm' ở Trung Quốc

5 giờ trướcBài gốc

Shui Zhou trả tiền để tới văn phòng mỗi ngày. Ảnh: BBC

Không ai muốn đi làm mà không được trả lương, hoặc tệ hơn, phải bỏ tiền ra để được có mặt tại văn phòng.

Thế nhưng, một xu hướng kỳ lạ đang lan rộng trong giới trẻ thất nghiệp ở Trung Quốc: Trả tiền cho các công ty để "giả vờ" mình đang làm việc cho họ.

Điều này đã dẫn đến sự phát triển của dịch vụ chuyên cung cấp trải nghiệm “giả vờ đi làm”, theo BBC.

Ngày càng phổ biến

Xu hướng trên xuất hiện trong bối cảnh thị trường việc làm ở Trung Quốc tiếp tục đối mặt nhiều khó khăn.

Dù tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị trong tháng 5 là 5%, vẫn dưới ngưỡng 5,5% mà chính phủ đề ra, nhưng con số này với nhóm tuổi từ 16 đến 24 lại ở mức 14,9% (không tính sinh viên đang đi học), cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái.

Khi tìm kiếm việc làm ngày càng khó khăn, một số người trẻ Trung Quốc đã chọn “thà bỏ tiền để đến văn phòng còn hơn chỉ ở nhà”.

Shui Zhou (30 tuổi), từng kinh doanh thực phẩm nhưng thất bại vào năm 2024.

Vào tháng 4, anh bắt đầu trả 30 nhân dân tệ mỗi ngày (tương đương 4,2 USD) để “đi làm” ở một văn phòng mô phỏng do công ty Pretend To Work (tạm dịch: Giả vờ làm việc) điều hành. Văn phòng nằm ở thành phố Đông Hoản, tỉnh Quảng Đông.

Tại đây, Zhou làm cùng công việc với 5 "đồng nghiệp" khác.

"Tôi cảm thấy rất vui. Như thể chúng tôi cùng một nhóm và đang làm việc cùng nhau", anh nói.

Người tới đây có thể chỉ ngồi không hoặc sử dụng máy tính được cung cấp để nộp đơn xin việc. Ảnh: BBC

Những mô hình như vậy đang xuất hiện ở các thành phố lớn trên khắp Trung Quốc, gồm Thâm Quyến, Thượng Hải, Nam Kinh, Vũ Hán, Thành Đô và Côn Minh. Căn phòng sẽ được bố trí như văn phòng với đầy đủ chức năng, có máy tính, Internet, phòng họp và phòng trà.

Thay vì chỉ ngồi không, người tham gia có thể sử dụng máy tính để tìm kiếm việc làm hoặc khởi nghiệp kinh doanh. Mức phí hàng ngày thường dao động từ 30 đến 50 nhân dân tệ, bao gồm bữa trưa, đồ ăn nhẹ và đồ uống.

Zhou tình cờ biết đến công ty Pretend to Work qua mạng xã hội Xiaohongshu. Anh cảm thấy môi trường này giúp anh rèn luyện tính kỷ luật và đã duy trì hơn 3 tháng.

Zhou gửi ảnh “văn phòng” cho cha mẹ và cho biết họ cảm thấy yên tâm hơn nhiều khi anh chưa có việc làm.

Bước chuyển tiếp

"Hiện tượng giả vờ làm việc hiện nay rất phổ biến”, tiến sĩ Christian Yao, giảng viên cao cấp tại Khoa Quản lý của Đại học Victoria Wellington ở New Zealand, nhận định.

“Do chuyển đổi kinh tế và sự khác biệt giữa giáo dục và thị trường lao động, giới trẻ cần những không gian như vậy để suy nghĩ về bước tiếp theo hoặc làm công việc tạm thời như một bước chuyển tiếp. Các công ty văn phòng giả lập được xem là một trong những giải pháp chuyển tiếp", ông nói thêm.

Những người tham gia có thể đến và rời đi bất cứ lúc nào, nhưng thường Zhou đến văn phòng vào khoảng 20-21h tối. Có khi anh ở lại tới 23h, chỉ rời đi sau khi quản lý công ty đã về.

Anh cho biết những người ở đó giờ giống như “đồng nghiệp”. Họ làm việc chăm chỉ, chẳng hạn lúc đang tìm kiếm việc làm. Còn khi rảnh rỗi, họ trò chuyện, đùa vui và chơi game. Họ cũng thường ăn tối cùng nhau sau “giờ làm”.

Zhou cho biết anh rất thích các hoạt động xây dựng nhóm và cảm thấy vui vẻ hơn nhiều so với trước khi sử dụng dịch vụ trên.

Tại Thượng Hải, Xiaowen Tang đã thuê chỗ ngồi tại "văn phòng làm việc giả lập" trong một tháng hồi đầu năm nay. Cô gái 23 tuổi này tốt nghiệp đại học năm 2025 nhưng vẫn chưa tìm được việc làm toàn thời gian.

Trường đại học của cô có quy định bất thành văn là sinh viên phải bắt đầu ký hợp đồng lao động hoặc cung cấp bằng chứng thực tập trong năm tốt nghiệp. Nếu không, họ sẽ không được nhận bằng tốt nghiệp.

Tang đã gửi ảnh chụp văn phòng tới trường như bằng chứng thực tập. Thực tế, cô trả phí theo ngày và ngồi trong văn phòng viết tiểu thuyết mạng để kiếm thêm tiền tiêu vặt.

Tiến sĩ Biao Xiang, giám đốc Viện Nhân chủng học Xã hội Max Planck (Đức), cho rằng trào lưu "giả vờ làm việc" ở Trung Quốc xuất phát từ "cảm giác thất vọng và bất lực" trước tình trạng thiếu cơ hội việc làm.

"Đó là một lớp vỏ mà người trẻ tự tạo cho mình, giúp họ giữ khoảng cách nhỏ với xã hội chính thống và cho mình chút không gian riêng", ông nói.

Chủ của công ty Pretend To Work ở thành phố Dongguan, có biệt danh Feiyu (30 tuổi), chia sẻ: "Thứ tôi bán không phải là nơi làm việc, mà là phẩm giá để không bị coi là người vô công rồi nghề".

Xu hướng này xuất hiện trong bối cảnh thị trường việc làm ở Trung Quốc tiếp tục đối mặt nhiều khó khăn. Ảnh: BBC

Bản thân anh cũng từng rơi vào cảnh thất nghiệp sau khi cửa hàng bán lẻ trước đây anh sở hữu phải đóng cửa trong đại dịch Covid-19.

"Tôi đã rất chán nản và có phần tự hủy hoại bản thân", anh nhớ lại. "Muốn xoay chuyển tình thế, nhưng lại bất lực".

Vào tháng 4, anh bắt đầu quảng bá dịch vụ "Pretend To Work" và chỉ trong vòng một tháng, toàn bộ chỗ ngồi đã được đặt kín. Người mới muốn tham gia phải nộp đơn.

Feiyu cho biết 40% khách hàng là sinh viên mới tốt nghiệp đại học, tới để chụp ảnh làm bằng chứng thực tập gửi cho giảng viên. Một số ít tìm đến để giảm áp lực từ gia đình.

60% còn lại là người làm việc tự do, trong đó có nhiều người làm việc từ xa, trực tuyến, cho các công ty thương mại điện tử lớn hoặc nhà văn mạng. Độ tuổi trung bình khoảng 30, trẻ nhất là 25.

Về lâu dài, Feiyu cho biết việc kinh doanh có duy trì được lợi nhuận hay không vẫn còn là câu hỏi. Thay vào đó, anh muốn xem đây như thử nghiệm xã hội.

"Việc này giống như dùng một lời nói dối để duy trì sự tôn trọng, nhưng cũng cho phép một số người tìm thấy sự thật", anh nói.

“Nếu chúng ta chỉ giúp khách hàng tiếp tục ‘diễn’, thì chẳng khác nào đồng lõa với lời nói dối 'nhẹ nhàng'”, Feiyu chia sẻ. “Chỉ khi biến nơi làm việc giả lập thành bước khởi đầu thực sự, thử nghiệm này mới có ý nghĩa".

Hiện tại, Zhou dành phần lớn thời gian cải thiện kỹ năng về trí tuệ nhân tạo (AI) do nhận thấy nhiều công ty yêu cầu ứng viên thành thạo công cụ này.

Anh tin rằng trang bị những kỹ năng này “sẽ giúp anh dễ dàng hơn” trong việc tìm kiếm công việc toàn thời gian.

Minh An

Nguồn Znews : https://znews.vn/gia-vo-di-lam-o-trung-quoc-post1576414.html