Giải bài toán ngập nước cần sự đồng bộ và ý thức người dân (bài cuối)

5 giờ trướcBài gốc

Tuy nhiên, bên cạnh những con đường mới mở, những khu đô thị đạt chuẩn hạ tầng thì vẫn còn không ít những con đường nhỏ hẹp, những khu dân cư tự phát, những khu nhà “ổ chuột” cũ kỹ, xập xệ; hệ thống thoát nước xuống cấp, lạc hậu gây ngập nước mỗi khi mưa. Do vậy, nếu không có sự cải tạo, sửa chữa, đầu tư đồng bộ, đấu nối khép kín giữa hệ thống thoát cũ và mới thì tình trạng ngập nước vẫn là một bài toán nan giải…

Quận Bình Tân (TP Hồ Chí Minh) có đến 4 điểm xảy ra lún nặng nằm trên địa bàn phường An Lạc, Bình Trị Đông B, Tân Tạo, khu vực gần kênh Bến Cát - Tham Lương. Sụt lún cộng với biến đổi khí hậu gây ra mực nước triều cường cao, mưa lớn khiến quận này có nhiều tuyến đường bị ngập. Thêm vào đó nhiều khu vực ở Bình Tân hạ tầng chưa hoàn thiện dẫn tới khả năng thoát nước còn kém khi mưa lớn. Nhiều dự án đang được triển khai tại Bình Tân như xây dựng hệ thống thoát nước, nâng cấp mặt đường Lê Cơ; thi công cải tạo rạch Bà Tiếng để giảm ngập cho các tuyến đường như SinCo, Tên Lửa, đường số 34… nhưng chưa có gì đảm bảo trong tương lai nơi đây hết ngập.

Còn 3 tuyến đường thường xuyên ngập nước ở phường Thảo Điền nằm trong số 24 điểm ngập ở TP Thủ Đức. Trong đó, đường Thảo Điền, đoạn ngập dài gần 300m, ngập sâu từ 30-50cm; đường Nguyễn Văn Hưởng, đoạn ngập khoảng 200m, nhưng có nơi sâu gần 1m… Khu vực này độ cao mặt đường thấp hơn đỉnh triều, hệ thống thoát nước khu vực này đã xuống cấp, cũ kỹ; cửa xả qua đất nhà dân bị sụt lún, không thể khôi phục khiến nước mưa bị chặn lại, hướng thoát ra rạch Nguyễn Cừ nên mưa lớn phải 2-3 giờ sau mới rút được. Hiện tại, chính quyền địa phương cũng chưa có kế hoạch cụ thể để giải quyết dứt điểm tình trạng này mà phương án tạm thời vẫn là nạo vét miệng thu nước, hầm ga, vớt rác, tháo dỡ các vật chắn người dân tự ý lắp đặt...

Tại khu vực này có một số dự án chống ngập đang được triển khai như dự án bờ tả sông Sài Gòn (từ rạch Cầu Ngang đến Thủ Thiêm) và dự án cải thiện môi trường lưu vực Nhiêu Lộc-Thị Nghè; dự án cải tạo hệ thống thoát nước Thảo Điền-Quốc Hương-Nguyễn Văn Hưởng… nhưng biết đến bao giờ người dân mới thoát cảnh ngập nước…

Cũng ở TP Thủ Đức có con đường “đau khổ”, nắng bụi mưa lầy tồn tại cả chục năm qua là đường Lò Lu nằm trên địa bàn phường Trường Thạnh. Do tuyến đường bị xuống cấp, tháng 10/2018, Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh phê duyệt dự án nâng cấp mở rộng đường dài hơn 2km này. Tuy nhiên, hơn 2 năm sau dự án mới được khởi công xây lắp và trải qua 4 năm thi công đoạn đường chỉ hoàn thành gần… 200m cống!

Nguyên nhân được xác định là do vướng công tác giải phóng mặt bằng và sự tắc trách của nhân viên Ban bồi thường khi tiến hành kiểm đếm nhưng chưa đảm bảo hồ sơ, còn nhiều sai sót trong việc ghi nhận diện tích thu hồi cũng như hiện trạng nhà, công trình ranh giải tỏa. Đơn vị đo đạc vẽ bổ sung hiện trạng nhà, công trình bị thu hồi trong ranh giải tỏa, phải thực hiện lại công tác kiểm đếm, do đó có chậm so với kế hoạch đề ra. Hiện nay dự án đã được khởi công trở lại nhưng không biết lần này có đúng như kế hoạch đề ra.

Mưa lớn gây ngập nước nhà dân ở Bình Dương vào tháng 5/2025.

Giữa tháng 6/2025, con đường này vẫn còn nhiều đoạn ngổn ngang, lởm chởm ổ voi, ổ gà và những những hố sâu khá nguy hiểm ở hai bên đường. UBND TP Thủ Đức đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Thủ Đức phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, duy tu, sửa chữa tạm thời để đảm bảo lưu thông cho người dân. Trung tâm Hạ tầng kỹ thuật cùng UBND phường đã thực hiện dặm vá đường. Tuy nhiên, do thời tiết mưa lớn và việc xử lý chỉ mang tính tạm thời nên tuyến đường vẫn phát sinh hư hỏng cục bộ.

Ông Lê Hữu Hảo, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án UBND TP Thủ Đức cho biết, đến nay, công tác giải phóng mặt bằng đã cơ bản hoàn tất, hiện chỉ còn vướng 5 hộ dân. Dự án nâng cấp, mở rộng đường Lò Lu được chia làm 2 đoạn. Đoạn 1 dài khoảng 1.767m (từ đường Lã Xuân Oai đến điểm giao dự án cầu Lấp) đang trong giai đoạn lựa chọn nhà thầu, dự kiến khởi công cuối tháng 6/2025 và sẽ hoàn thành, đưa vào sử dụng trong quý II/2026. Đoạn 2 dài 267m (từ dự án xây dựng cầu Chùm Chụp đến đường Nguyễn Xiển) hiện đang thi công và sẽ hoàn thành cuối năm 2025. Tuy nhiên, kế hoạch vẫn là kế hoạch, người dân cũng chưa tin chắc rằng con đường sẽ hoàn thành đúng tiến độ đề ra.

Bình Dương hiện có 41 khu, cụm công nghiệp, hệ thống đường xá được đánh giá là khá hiện đại và thông thoáng nhưng hệ thống thoát nước chưa được đầu tư đồng bộ, chưa kết nối khép kín giữa hệ thống thoát nước cũ và mới. Nhiều tuyến kênh rạch bị lấn chiếm, san lấp trái phép làm thu hẹp dòng chảy, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thoát nước… UBND tỉnh Bình Dương đã và đang xây dựng mới, cải tạo hệ thống thoát nước cũ nhưng cũng giống như TP Hồ Chí Minh, các công trình được triển khai khá chậm trễ mà nguyên nhân phần lớn là do vướng giải phóng mặt bằng. Đoạn đường quốc lộ 1K, từ năm 2016, UBND hai tỉnh Bình Dương và Đồng Nai đã thống nhất triển khai dự án cải tạo, mở rộng rạch Cái Cầu dài 3.580m.

Bình Dương chịu trách nhiệm đầu tư xây dựng, còn địa phương nào có phần dự án đi qua sẽ thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng. Thế nhưng, đến năm 2024, đơn vị thi công mới hoàn thành 1.811m, trong khi đoạn giữa dài 1.659m và một phần đoạn cuối 110m vẫn chưa thể thi công do không có mặt bằng... Do vậy mà các chuyên gia cho rằng, Bình Dương cần đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống thoát nước và phải thực hiện theo đúng tiến độ xây dựng thì mới có thể giải quyết căn cơ tình trạng ngập nước.

Đô thị hóa còn làm biến mất các dòng chảy tự nhiên, lưu vực bị chia cắt hình thành các lưu vực mới. Một điều khá quan trọng là đô thị hóa tạo ra dòng chảy tràn lớn hơn rất nhiều so với trước đây. Thay thế kênh rạch bằng cách cống hóa là một trong những nguyên nhân hủy hoại dòng chảy tự nhiên lớn, gây tác động đến nước. Hệ thống sông, kênh dần bị thu hẹp, phần lớn đã bị bồi lắng, tắc nghẽn dòng chảy, gây ngập. Hệ thống cống thoát nước quá tải cho nên không đáp ứng được nhu cầu thoát nước, đặc biệt khi có mưa to và thời gian mưa kéo dài.

Công tác quy hoạch còn hạn chế, việc chống ngập cần phải tìm nguyên nhân từng điểm ngập từ đó xây dựng quy hoạch phải đồng bộ nhiều ngành, kế hoạch quản lý xử lý lâu dài đầu tư đồng bộ theo quy hoạch. Nhiều quy hoạch được phê duyệt hiện đã không còn phù hợp nhưng chưa kịp thời bổ sung, điều chỉnh…

Mã Hải - Minh Đức

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/ban-doc-cand/giai-bai-toan-ngap-nuoc-can-su-dong-bo-va-y-thuc-nguoi-dan-bai-cuoi--i772010/