Trường nọ “chồng” lên trường kia…
Ngày 11/10/2016, UBND TP Hồ Chí Minh có quyết định cho phép thành lập Trường THCS và THPT Ngọc Viễn Đông (loại hình trường tư thục) tại khu nhà, đất có địa chỉ 53/1 và 53/2-3 khu phố 4, phường Tân Hưng Thuận, quận 12 cũ (nay là phường Đông Hưng Thuận). Ngày 13/1/2017, Giám đốc Sở GDĐT thành phố có quyết định cho phép Trường THCS và THPT Ngọc Viễn Đông hoạt động tại địa chỉ này.
Đến năm 2023, khi hết hợp đồng thuê nhà, đất với chủ cơ sở, Trường THCS và THPT Ngọc Viễn Đông buộc phải trả lại mặt bằng, dời địa điểm hoạt động đi nơi khác. Dù đã trả lại mặt bằng nhưng do chưa chuyển đổi được mục đích sử dụng đất ở cơ sở mới nên nhà trường vẫn chưa được chấp thuận cho chuyển địa chỉ hoạt động và phải tạm dừng tuyển sinh trong năm học này.
Cơ sở được Trường Minh Đức thuê đã phủ bạt che biển tên trên cổng.
Cơ sở vật chất tại địa chỉ được cấp phép cho Trường THCS và THPT Ngọc Viễn Đông sau đó đã được chủ sở hữu cho Trường TH, THCS và THPT Tuệ Đức thuê. Theo danh sách cấp chỉ tiêu tuyển sinh với các trường ngoài công lập do Sở GDĐT thành phố ban hành ngày 28/5 vừa qua, Trường TH, THCS và THPT Tuệ Đức có địa điểm hoạt động tại số 75/16 Nguyễn Sỹ Sách, phường 15, quận Tân Bình cũ (nay là phường Tân Sơn).
Còn theo thông tin công khai trên website của Sở GDĐT, thì Trường TH, THCS và THPT Tuệ Đức chỉ có địa chỉ duy nhất ở số 8 đường Tân Thới Nhất 17, phường Tân Thới Nhất, quận 12 cũ (nay là phường Đông Hưng Thuận). Thông tin công bố của Sở GDĐT thành phố còn cho thấy, đến nay Trường THCS và THPT Ngọc Viễn Đông vẫn đang còn được công nhận tại địa chỉ 53/1 và 53/2-3 khu phố 4, phường Đông Hưng Thuận. Do đó địa chỉ này chưa thể cấp phép cho bất cứ một trường nào khác. Nhưng từ đầu năm học mới đến nay đã có rất đông học sinh các lớp lớn của Trường Tuệ Đức tới đây học tập, sinh hoạt.
Năm 2009, UBND thành phố có quyết định cho phép thành lập Trường THCS và THPT Khai Minh (trường tư thục) tại cơ sở nhà đất ở số 410 Tân Kỳ Tân Quý, phường Sơn Kỳ, quận Tân Phú cũ (nay là phường Tân Sơn Nhì). Nhưng phải 5 năm sau, ngày 10/3/2014, Giám đốc Sở GDĐT thành phố mới có quyết định cho phép trường hoạt động giáo dục tại đây. Đến nay trong danh sách các trường ngoài công lập do Sở GDĐT công bố, địa điểm hoạt động của Trường THCS và THPT Khai Minh vẫn ở địa chỉ cũ.
Trong khi đó, theo danh sách 64 trường tư thục được Sở GDĐT cho phép tuyển sinh lớp 10 năm học này và danh sách 43 trường tư thục (đợt 1) được phép thành lập Hội đồng tuyển sinh lớp 10 năm học 2025-2026 cũng như danh sách 15 trường phải bổ sung hồ sơ thì Trường THCS và THPT Khai Minh đã không có tên. Nhưng trường này vẫn đang hoạt động ì xèo ở hẻm 171 đường Đông Hưng Thuận 2, phường Đông Hưng Thuận.
Ông Võ Thành Đồng, đại diện Trường Minh Đức thừa nhận đã thuê cơ sở ở số 410 Tân Kỳ Tân Quý, nhưng hiện chưa hoạt động do còn chờ được cấp phép. Như vậy sau khi Trường Khai Minh trả mặt bằng dời đi, cơ sở này được cho thuê để làm nhà hàng, gần đây được Trường Minh Đức thuê lại, tiến hành sửa chữa, cải tạo chờ cấp phép hoạt động.
Tại cơ sở nhà, đất ở số 53/1 và 53/2-3 khu phố 4, phường Tân Hưng Thuận - địa chỉ đăng ký của Trường THCS và THPT Ngọc Viễn Đông, trước giờ vào học và giờ tan học, bảo vệ của Trường TH, THCS và THPT Tuệ Đức mở hé rào cổng để học sinh ra, vào, trong giờ học, hàng rào cổng luôn được đóng kín. Nằm trong đường hẻm nên Trường THCS và THPT Khai Minh hoạt động công khai hơn; xe đạp điện, xe máy của học sinh để hẳn ra ngoài vỉa hè; trường luôn mở rộng cổng để học sinh ra, vào do các em ngồi chơi, sinh hoạt phía ngoài.
Trường tư thục “mọc” lên trên khu đất xưởng may?
Tháng 6/2001, khu đất có địa chỉ ở số 201 Phan Văn Hớn, nay thuộc phường Đông Hưng Thuận với diện tích 2.710m2 được UBND thành phố cấp “sổ hồng” cho DNTN sản xuất Minh Đức dưới hình thức cho thuê, thời hạn thuê đến tháng 1/2046, mục đích sử dụng được ghi rõ là làm xưởng may.
Năm 2008, Giám đốc Sở Xây dựng thành phố đã cấp chứng nhận tài sản trên đất cho DNTN SX Minh Đức gồm 2 xưởng may và khu nhà văn phòng với tổng diện tích xây dựng hơn 3.066m2. Các công trình này đã được chủ doanh nghiệp xây dựng vào năm 2002 và 2004. Để phục vụ công tác quản lý Nhà nước, năm 2005, UBND quận 12 cũ đã cấp đổi số nhà tại khu đất trên cho DNTN SX Minh Đức.
Theo danh sách công bố, tháng 12/2008, UBND thành phố đã cho phép thành lập Trường THCS và THPT Hoa Lư. Nhưng phải 6 năm sau, vào tháng 3/2014, trường này mới được Sở GDĐT thành phố cấp phép hoạt động giáo dục tại địa chỉ trên.
Ngày 20/5/2020, Giám đốc DNTN SX Minh Đức đã ký hợp đồng cho Trường THCS và THPT Hoa Lư “thuê công trình xây dựng” tại khu đất và nhà xưởng có địa chỉ 201 Phan Văn Hớn, phường Đông Hưng Thuận. Theo đó, hai bên thỏa thuận thuê toàn bộ công trình tại địa chỉ này để sử dụng làm trường học, thời gian thuê đến hết tháng 5/2040.
Giá thuê được hai bên ấn định là 15.000 USD/tháng, mức giá này giữ ổn định trong 3 năm đầu, từ năm thứ 4 trở đi mỗi năm giá thuê sẽ tăng thêm 8% trượt giá. Do đó tiền cho thuê cơ sở vật chất ở khu đất trên cũng tăng dần, cao nhất mức giá thuê lên tới 55.500USD/tháng vào 2 năm cuối. Cứ mỗi 5 năm 1 lần, chủ Trường Hoa Lư phải đặc cọc 6 tháng tiền thuê tương ứng với giá thuê tại từng thời điểm. Tuy vậy, Trường Hoa Lư không được sử dụng toàn bộ khu nhà đất trên mà phải chừa lại phòng Giám đốc DNTN SX Minh Đức và một chỗ ngồi làm việc tại phòng kế toán để duy trì hoạt động của doanh nghiệp.
Mặt khác, phía doanh nghiệp cho thuê còn được gắn bảng hiệu doanh nghiệp ngoài cổng chính. Đặc biệt, trên hợp đồng cho thuê ghi rõ ngoài “sổ hồng” do UBND thành phố cấp cho khu đất vào tháng 6/2021, chủ sử dụng khu đất này còn được UBND quận 12 cũ cấp 2 “sổ hồng” vào tháng 6/2003 và các hạng mục cải tạo, sửa chữa đã hoàn thành đến cuối năm 2019.
Năm học 2025-2026, Trường THCS và THPT Hoa Lư được Sở GDĐT cho phép tuyển sinh 6 lớp 10 với tổng số 176 học sinh, nhưng theo ông Lê Văn Tẫn, Hiệu trưởng trường, hiện trường này chỉ có tổng cộng 404 học sinh của cả 2 bậc học. Về DNTN SX Minh Đức, ông Tẫn khẳng định doanh nghiệp này đã ngừng hoạt động nhiều năm. Tuy nhiên, hệ thống tra cứu mã số thuế thể hiện DNTN này vẫn còn đăng ký tại địa chỉ trên.
Việc DNTN SX Minh Đức chỉ cho Trường THCS và THPT Hoa Lư thuê công trình xây dựng trên đất khiến dư luận nghi ngờ khu đất trên là đất được cho thuê trả tiền hàng năm nên không được phép cho thuê lại, nhưng thắc mắc này vượt thẩm quyền phản hồi của đại diện trường.
Do đó, ngoài chuyện cơ quan thuế địa phương cần giám sát chặt việc kê khai, nộp thuế của bên cho thuê cơ sở thành lập trường tư thục thì cơ quan chức năng cần rà soát lại mục đích sử dụng đất của Trường Hoa Lư và những trường tư thục được nêu tên. Việc này không chỉ nhằm tránh thất thoát nguồn thu ngân sách mà còn giúp việc cấp phép hoạt động giáo dục được thực hiện trên đất quy hoạch giáo dục.
Bảo Sơn