Giảm thiểu rủi ro 'nghẽn mạch' hậu nâng hạng thị trường chứng khoán

20 giờ trướcBài gốc

Khi thời điểm nâng hạng cận kề

Kết quả phân loại thị trường thường niên của FTSE Russell dự kiến công bố vào ngày 7-10-2025, với nhiều kỳ vọng về việc thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam sẽ được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi, mở ra cơ hội tăng trưởng nhờ nội lực và dòng vốn ngoại.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trải qua những “tuần trăng mật” ngọt ngào. Ảnh: LÊ VŨ

Bà Wanming Du, Giám đốc chính sách của FTSE Russell, cho biết đã có cuộc họp "mang tính xây dựng" với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tại Hà Nội. Trước đó, cơ quan này đã liên tục đối thoại cùng UBCKNN, Bộ Tài chính, NHNN và các thành viên tham gia, phản ánh niềm tin mạnh mẽ vào tiềm năng dài hạn của thị trường Việt Nam.

Theo giám đốc chính sách của FTSE Russell, thị trường Việt Nam đã đi một chặng đường dài, từ thị trường cận biên vươn lên dẫn đầu về thanh khoản trong khu vực chỉ trong hai thập kỷ. Giai đoạn tiếp theo sẽ là xây dựng một hệ sinh thái cân bằng hơn, có khả năng hỗ trợ tăng trưởng dài hạn và khai phá tiềm năng của nền kinh tế.

"Chúng ta đã chứng kiến nhiều đợt IPO lớn trong năm nay và sẽ còn nhiều hơn nữa, mang lại sự tin tưởng vào thị trường Việt Nam như một nơi để đầu tư dài hạn", bà Wanming Du nhận định.

Trước thời điểm mang tính lịch sử, VnIndex - chỉ số đại diện cho tất cả cổ phiếu được niêm yết và giao dịch trên HoSE – đã tăng hơn 600 điểm trong vòng bốn tháng và tiệm cận mốc 1.700 điểm. Thanh khoản bình quân của thị trường đạt khoảng 42.000 tỉ đồng/phiên trong giai đoạn từ đầu quí 3-2025 tới nay, tăng hơn 100% so với nửa đầu năm 2025 và phản ánh việc dòng tiền đã được giải phóng, sau khi thông tin thuế đối ứng với Mỹ rõ ràng hơn.

Chẳng hạn, trong phiên giao dịch ngày 4-8, giá trị giao dịch trên sàn HOSE vượt 78.000 tỉ đồng, với hơn 2,9 tỉ cổ phiếu khớp lệnh. Đây là mức thanh khoản cao nhất khu vực Đông Nam Á.

Theo một số thành viên thị trường, việc đưa hệ thống KRX (hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch trên TTCK Việt Nam) vào vận hành an toàn, ổn định là yếu tố thúc đẩy những phiên giao dịch với thanh khoản lên tới hàng tỉ đô la, dù dù số lượng khớp lệnh và nhà đầu tư tham gia giao dịch tăng đột biến.

Ông Ngô Quang Huy, Phó tổng giám đốc Công ty giải pháp phần mềm tài chính FSS, so sánh hệ thống KRX giống như tuyến đường cao tốc to và rộng hơn, không chỉ để giải quyết triệt để vấn đề nghẽn lệnh, mà còn tạo ra nền tảng để triển khai các sản phẩm mới, phức tạp hơn, ví dụ như giao dịch trong ngày (T+0), quyền chọn, bán khống và một số sản phẩm khác - dự kiến sẽ được cơ quan quản lý đưa vào giao dịch thời gian tới.

Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui, đây cũng chính là thách thức lớn với hệ thống công nghệ. Cụ thể, các cơ quan sẽ phải định lượng khả năng hoạt động của hệ thống trong bối cảnh khối lượng giao dịch có thể tăng cao, nhất là khi các sản phẩm mới như giao dịch trong ngày, bán khống… được triển khai.

Với các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân, thì yếu tố trải nghiệm rất quan trọng. Do đó, các hệ thống phải đảm bảo sự tiện lợi trong sử dụng, các nghiệp phải được xử lý mượt mà, giao dịch phải diễn ra nhanh, từ đặt lệnh tới sẵn sàng theo dõi và quản trị rủi ro…

“TTCK Việt Nam, với đại đa số là nhà đầu tư cá nhân và hàng triệu giao dịch liên tục qua hệ thống mobile-app và web-app diễn ra cùng thời điểm, thì hệ thống công nghệ phải có năng lực tiếp nhận và xử lý hàng triệu giao dịch tại một thời điểm”, ông Huy nhấn mạnh.

Hướng tới bảo vệ nhà đầu tư trong dài hạn

Kết quả nâng hạng từ cận biên lên mới nổi là điều tất cả thành viên thị trường chờ đợi, bởi nâng hạng đồng nghĩa khối lượng giao dịch gia tăng, giúp các công ty chứng khoán và quỹ đầu tư hưởng lợi. Nhưng khối lượng giao dịch tăng mạnh cũng đặt ra yêu cầu lớn cho đơn vị cung cấp dịch vụ, khi vừa phải đáp ứng quy mô giao dịch lớn, vừa phải thỏa mãn trải nghiệm của nhà đầu tư.

Nâng cấp công nghệ để nâng cao trải nghiệm của nhà đầu tư là yêu cầu bắt buộc. Ảnh: Minh Anh

Bà Vũ Yến Dung, Giám đốc phòng vận hành chứng khoán, Công ty chứng khoán VPS, cho biết hệ thống của đơn vị vẫn phục vụ đầy đủ nhu cầu của khách hàng một cách thông suốt, dù có không ít thời điểm ghi nhận 700.000-800.000 lệnh giao dịch/phiên trong ít tháng gần đây.

“Ở những thời điểm đó, hệ thống tải cao nhất được ghi nhận lên tới 30%, nhưng chúng tôi đã sẵn sàng cho việc nâng cấp lên gấp 5-7 lần trong thời gian tới. Lượng lệnh có thể đáp ứng thì vẫn trong kịch bản an toàn của VPS”, bà Dung nói và cho biết đây là thành quả từ việc thường xuyên đáp ứng mở rộng công nghệ hạ tầng.

Tuy nhiên, không phải đơn vị nào cũng có sự chuẩn bị tốt như VPS. Bảng giá của một số công ty chứng khoán như VNDirect, FPTS không thể cập nhật diễn biến chỉ số VnIndex theo thời thực trong phiên giao dịch ngày 29-7, khi lần đầu tiên thị trường ghi nhận giá trị thanh khoản gần 80.000 tỉ đồng.

Cũng trong phiên giao dịch này, không ít nhà đầu tư phản ảnh tình trạng ứng dụng của một số công ty chứng khoán bị "treo", biểu hiện của lỗi kết nối, hoặc chập chờn khi truy cập ứng dụng. Thậm chí, nhà đầu tư không thể truy cập vào tài khoản để giao dịch trong khoảng 30 phút...

Để tránh những sự cố tương tự trong tương lai khi thị trường đã nâng hạng, ông Ngô Quang Huy cho rằng điều quan trọng là phải có hệ thống công nghệ đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Hơn nữa, việc phát triển hệ thống cần đảm bảo tính độc lập và hạn chế rủi ro từ các thành phần liên quan.

Theo đó, FSS tập trung nghiên cứu đưa ra các giải pháp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big data) để tăng cường công tác quản trị rủi ro cho công ty chứng khoán và nhà đầu tư. Đồng thời, tạo ra những khuyến nghị, cảnh báo sớm cho nhà đầu tư để đảm bảo giao dịch thuận tiện, nhanh chóng, an toàn nhất.

"Chúng tôi đã xây dựng hệ thống API cho công ty chứng khoán để sẵn sàng tích hợp các giao dịch thuật toán, hỗ trợ đặt lệnh. Đồng thời, xây dựng API, giúp nhà đầu tư tổ chức xây dựng hệ thống robot trading theo các thuật toán đặc thù của họ, rồi tích hợp vào tài khoản tại các công ty chứng khoán, nhưng vẫn kiểm soát được tải trọng và an toàn của hệ thống", ông Huy nói.

Bên cạnh phần việc trên, hiện FSS và một số đơn vị đã phát triển hệ thống dựa trên kiến trúc Microsoft Office, chia tách các cấu phần, thành phần để đảm bảo khi tăng tải tại một số cấu phần sẽ không ảnh hưởng tới các cấu phần khác.

Vân Phong

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/giam-thieu-rui-ro-nghen-mach-hau-nang-hang-thi-truong-chung-khoan/