Đây là không gian giao lưu, gặp gỡ, chia sẻ giữa các nghệ nhân, thanh đồng, thủ nhang và những người thực hành tín ngưỡng trên khắp mọi miền đất nước.
Chương trình là dịp quan trọng để quảng bá giá trị di sản của địa phương đến đông đảo nghệ nhân, thanh đồng, các nhà nghiên cứu và người thực hành tín ngưỡng trên cả nước; góp phần tôn vinh và lan tỏa giá trị của Di tích Quốc gia Đền Chợ Củi - một địa chỉ tâm linh và văn hóa đặc biệt của vùng đất Nghi Xuân, Hà Tĩnh.
Ban tổ chức chụp ảnh lưu niệm với nghệ nhân tham gia chương trình
Về tham dự Giao lưu Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt tại Di tích Quốc gia Đền Chợ Củi dịp này, Ban Tổ chức vô cùng vinh dự được đón tiếp 30 nghệ nhân, thanh đồng, đồng thầy, các nhà hoạt động tâm linh.
Tại đây, các nghệ nhân và thanh đồng sẽ thực hiện những giá đồng được chuẩn bị công phu, thể hiện trình độ, sự am hiểu và tinh thần trân trọng đối với di sản. Đây cũng là dịp để công chúng chiêm ngưỡng vẻ đẹp nghệ thuật, giá trị tâm linh và tính thiêng của Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ. Điều này khẳng định sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của di sản trong đời sống đương đại và trong lòng Nhân dân.
Phát biểu khai mạc chương trình giao lưu, ông Nguyễn Danh Hòa, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Lịch sử và Bảo tồn Di sản Văn hóa Quốc gia, Trưởng Ban tổ chức đã khẳng định: Chương trình giao lưu lần này là một trong những hoạt động thiết thực nhằm triển khai Chương trình hành động Quốc gia về bảo vệ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt.
“Ngày 01/12/2016, tại Kỳ họp lần thứ 11 của Ủy ban Liên Chính phủ UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã vinh dự được ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là niềm tự hào của cộng đồng thực hành, của Nhân dân Việt Nam và của nền văn hóa dân tộc.
Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Lương Nguyên trong một giá hầu
Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ phản ánh sâu sắc quan niệm về Mẹ - người bảo trợ, che chở và gìn giữ cuộc sống. Nghi lễ Lên đồng - trung tâm của tín ngưỡng - là sự kết hợp độc đáo giữa nghệ thuật diễn xướng, âm nhạc hát văn, múa thiêng và trang phục truyền thống; thể hiện chiều sâu tín ngưỡng và bản sắc văn hóa Việt Nam.
Tín ngưỡng này tồn tại, được nuôi dưỡng và trao truyền không chỉ bởi cộng đồng mà còn bởi tâm huyết, tấm lòng và tài năng của các nghệ nhân, thanh đồng, đồng thầy. Sự có mặt của quý vị hôm nay - mỗi người một vai trò - góp phần tiếp nối mạch nguồn của một di sản vô giá…
Tôi đề nghị các nghệ nhân, thanh đồng và các nhà hoạt động tâm linh tham gia chương trình thực hiện nghiêm túc Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo, các quy định của địa phương và hướng dẫn của Ban Tổ chức; đảm bảo chương trình diễn ra trang nghiêm, đúng chuẩn mực, thể hiện rõ những giá trị đặc sắc của di sản”, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển Nguyễn Danh Hòa nhấn mạnh.
Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển Nguyễn Danh Hòa phát biểu tại lễ khai mạc
Sáng 29/11 vừa qua, UBND xã Nghi Xuân, tỉnh Hà Tỉnh đã tổ chức Lễ hội đền Chợ Củi và Lễ giỗ Đức thánh Hoàng Mười năm 2025. Đền Chợ Củi (xã Nghi Xuân) từ lâu đã được biết đến là một địa chỉ văn hóa tâm linh trên 500 năm với tên gọi dân gian là Đền Củi hay Thánh Mẫu Linh từ, tôn vinh danh tướng Hoàng Mười - người có công đánh giặc Minh phương Bắc, bảo vệ bờ cõi và cửa ải đất nước vào triều Lê.
Theo thông lệ, cứ đến ngày 10/10 Âm lịch hàng năm, Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân huyện Nghi Xuân cũ (nay là xã Nghi Xuân) tổ chức lễ hội và Lễ giỗ Đức thánh Hoàng Mười tại đền Chợ Củi để tri ân và tưởng nhớ tới “Thánh Minh xứ Nghệ”. Diễn ra từ ngày 3/10 - 10/10 âm lịch, đây là năm nay thứ 2 Lễ hội đền Chợ Củi được tổ chức quy mô với chuỗi hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc; các lễ tế mang đậm nét văn hóa truyền thống nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, tưởng nhớ công đức của các vị phúc thần có công với đất nước.
Thông qua lễ hội để tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước, yêu quê hương, bồi đắp lòng tự hào dân tộc cho các thế hệ; đồng thời gắn với phát triển du lịch tâm linh, quảng bá, gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của địa phương.
Việc duy trì và phát huy giá trị Lễ hội đền Chợ Củi không chỉ góp phần bảo tồn di sản văn hóa tâm linh mà còn tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng; khơi dậy niềm tự hào, hun đúc tinh thần đoàn kết và gìn giữ truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Nguyệt Hằng