Giao thông xanh tại đô thị: Cần hành lang pháp lý và hạ tầng sạc đồng bộ

3 giờ trướcBài gốc

Tại hội nghị lấy ý kiến sửa đổi quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư mới đây, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đã khẳng định sự cần thiết của việc bổ sung quy định về trạm sạc và trạm đổi pin cho xe điện. Mục tiêu là hoàn thành quy chuẩn này trong quý I/2026, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc phát triển đồng bộ hạ tầng xe điện, phù hợp với xu hướng đô thị hóa và chuyển đổi năng lượng xanh.

Quy chuẩn mới sẽ tập trung vào các yêu cầu kỹ thuật chi tiết, được xây dựng dựa trên sự tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế tiên tiến cùng với thực tiễn tại Việt Nam. Các tiêu chí gồm: yêu cầu kỹ thuật; phòng chống cháy nổ và thoát nạn; thông gió – thoát khói; phân khoang cách ly; quy mô, bảo vệ hệ thống điện và chống quá tải.

Xe ô tô điện sạc pin trên một số tuyến phố.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh cần linh hoạt, không cứng nhắc các con số khi chưa có tổng kết đánh giá đầy đủ. Đặc biệt, Bộ Xây dựng khuyến khích nghiên cứu phương án bố trí khu vực để xe điện, trạm sạc, trạm đổi pin tách khỏi tòa nhà, đặt tại khuôn viên hoặc vị trí liền kề để tăng cường an toàn và sự lựa chọn cho người dân. Đồng thời, cơ quan soạn thảo cũng được giao nghiên cứu, bổ sung yêu cầu về thiết bị thu gom pin đã qua sử dụng tại các điểm sạc hoặc đổi pin, hướng tới quản lý môi trường bền vững.

Trên thực tế, mới đây, chung cư HH Linh Đàm (Hà Nội) với 30.000 cư dân đã phải tạm dừng nhận xe máy điện và xe đạp điện vì thiếu diện tích và thiết bị PCCC phù hợp. Nhiều chung cư khác tại Hà Nội và TP. HCM cũng lâm vào tình cảnh tương tự, từ cấm hoàn toàn đến bố trí tạm bợ. Rõ ràng, bài toán thích ứng cho hàng nghìn chung cư hiện hữu vẫn còn đó những tranh cãi về chi phí, không gian và sự đồng thuận của cư dân.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về trạm sạc với xe máy điện, tại TP HCM, mới đây sở Xây dựng TP HCM đã đề xuất UBND TP lắp hàng loạt trạm sạc và tủ đổi pin xe máy điện trên vỉa hè, cột đèn dọc nhiều tuyến đường phố.

Chia sẻ cùng VnBusiness, ông Nguyễn Đình Khiêm - CEO Công ty Xe đạp trợ lực điện Wiibike Vietnam, cho rằng các Thành phố lớn cần có giải pháp phù hợp để vừa không ảnh hưởng quyền lợi người dùng xe điện, vừa không ảnh hưởng đến quá trình chuyển đổi xanh của thành phố và vẫn đảm bảo an toàn vấn đề an toàn cháy nổ trên cộng đồng.

Ông Khiêm đồng tình và đề xuất các cơ quan liên quan nghiên cứu, sớm trang bị các tủ đổi pin, giúp giảm tải việc sạc điện dưới hầm. Đặc biệt, để đảm bảo vấn đề an toàn PCCC, về lâu dài theo ông Khiêm vẫn cần phải tuân thủ kiểm định chất lượng pin.

“Chỉ những xe chính hãng khi được kiểm định pin và đạt chuẩn mới được sạc, dừng đỗ tại các hầm chung cư. Nếu thực hiện nghiêm và thỏa mãn việc này, người dân sẽ đồng thuận và đương nhiên họ sẽ tìm mua những nhà nhập khẩu chính ngạch, xe chính hãng và nói không với xe nhập lậu” – ông Khiêm góp ý.

Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng (Hội Kiến trúc sư Việt Nam) nhận định, việc sử dụng xe điện là xu thế tất yếu của chuyển đổi xanh, nhưng an toàn sạc pin tại chung cư phải là ưu tiên hàng đầu. Theo đó, ông đề xuất các nhà sản xuất xe điện cần chủ động phối hợp với ngành xây dựng và điện lực để thiết lập những trạm sạc không chỉ thuận tiện (dù trong hầm hay các vị trí tối ưu khác) mà còn phải đạt chuẩn an toàn tuyệt đối. Về phía cư dân, việc nâng cao ý thức và tuân thủ các quy tắc an toàn khi sạc cũng là một trách nhiệm chung, nhằm kiến tạo một môi trường sống xanh và an toàn cho tất cả.

Chia sẻ thêm về câu chuyện chuyển đổi phương tiện xanh, TS Hoàng Minh Sơn - Trưởng phòng kế hoạch kỹ thuật - Cty CP BOT Bắc Giang - Lạng Sơn - Hữu Nghị, Chuyên nghiên cứu về chính sách quản trị, cho rằng sử dụng xe điện hiện là xu hướng chung của thế giới, giúp bảo vệ môi trường và đảm bảo sức khỏe đời sống của người dân.

Tuy nhiên, để thực hiện việc này, theo ông Sơn, chính quyền cần có lộ trình phù hợp với cả người dân và doanh nghiệp, để đảm bảo các đơn vị sản xuất họ có đủ thời gian, điều kiện để chủ động trong việc thay đổi mô hình kinh doanh. “Lộ trình bao lâu thì chúng ta cần phải có sự nghiên cứu về mặt khoa học đảm bảo lợi ích của 3 bên đó là người dân, doanh nghiệp (bao gồm doanh nghiệp sản xuất xe xăng dầu và doanh nghiệp sản xuất xe điện) và Nhà nước” – ông Sơn nhấn mạnh và cho rằng, cần có giải pháp để đảm bảo và hạn chế tối thiểu những bất cập như hạ tầng giao thông chưa đảm bảo, điều kiện đáp ứng của người dân cũng như quy trình sản xuất của các doanh nghiệp nghiệp.

Tại Việt Nam hiện nay, khi chuyển sang dùng xe máy điện, điều khiến nhiều người dân còn băn khoăn đó là việc sạc điện, làm sao vừa có thể mang lại tính hữu ích vừa đảm bảo an toàn cháy nổ. Do đó, theo ông Sơn, để khuyến khích người dân mua xe máy điện, ngoài việc hỗ giá hợp lý, chúng ta cũng cần chú trọng hạ tầng cho trạm sạc, cần tối ưu để tránh lãng phí và ảnh hưởng đến tài nguyên.

Bên cạnh đó, với các doanh nghiệp sản xuất xe điện, chúng ta cũng cần có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích và kiểm soát phù hợp, vừa đảm bảo chống tình trạng độc quyền đồng thời giúp cạnh tranh công bằng về chất lượng, giá thành và tuân thủ các quy chế về kiểm định an toàn, cháy nổ pin, chính sách bảo hành, an toàn cháy nổ để người dân an tâm. Về vấn đề quản lý về môi trường rác thải pin, Nhà nước cũng cần ban hành các hướng dẫn quy định về sử dụng, tái chế, giúp bảo vệ môi trường, tiết kiệm chi phí về vật liệu.

Hồng Hương

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/cong-nghe/giao-thong-xanh-tai-do-thi-can-hanh-lang-phap-ly-va-ha-tang-sac-dong-bo-1111549.html