Gieo mầm 'hòa bình' từ lớp học

3 giờ trướcBài gốc

Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo trao giải nhất cho đề tài “Định hướng giá trị hòa bình cho học sinh THPT tỉnh Lạng Sơn” của nhóm học sinh Trường THPT Việt Bắc

Em Nguyễn Ngọc Linh Chi, học sinh lớp 12A9, một trong hai thành viên của đề tài chia sẻ: Ý tưởng nghiên cứu nảy sinh từ thực tế nhiều học sinh hiểu hòa bình chủ yếu ở mức khái niệm, nhưng còn lúng túng khi chuyển hóa thành thái độ và hành vi cụ thể trong ứng xử hằng ngày. Nhiều bạn biết hòa bình là không đánh nhau, không gây gổ, nhưng khi xảy ra mâu thuẫn lại chọn né tránh, im lặng hoặc phản ứng tiêu cực. Chúng em muốn tìm cách để hòa bình không dừng ở nhận thức, mà trở thành hành vi cụ thể.

Trên cơ sở khảo sát 729 học sinh và 60 giáo viên tại 5 trường THPT đại diện cho các vùng khác nhau của tỉnh được thực hiện từ tháng 7 đến tháng 11/2025, kết quả nghiên cứu đã phác họa khá rõ bức tranh về thực trạng giá trị hòa bình trong học sinh THPT. Phần lớn học sinh hiểu được ý nghĩa của hòa bình, tôn trọng các chuẩn mực chung, song khi đi vào ứng xử thực tế, không ít em vẫn lúng túng trong kiểm soát cảm xúc, giải quyết mâu thuẫn bằng đối thoại hoặc giữ cam kết với người khác. Khoảng cách giữa “hiểu” và “làm” chính là điểm nghẽn lớn nhất mà đề tài tập trung phân tích và tìm hướng tháo gỡ.

Em Nguyễn Nhật Minh, học sinh lớp 11A6, người đồng hành cùng Linh Chi trong suốt quá trình nghiên cứu cho biết: Nhóm đặc biệt chú ý đến yếu tố hành vi. Nếu chỉ dừng ở việc dạy khái niệm thì rất khó tạo ra sự thay đổi. Chúng em muốn tìm giải pháp để học sinh được trải nghiệm, được thực hành và tự điều chỉnh hành vi của mình trong những tình huống cụ thể.

Từ cách tiếp cận đó, nhóm đã phân tích sâu các yếu tố tác động đến giá trị hòa bình, từ bản thân học sinh, gia đình, nhà trường đến môi trường xã hội và không gian số.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, trong các yếu tố khách quan, nhà trường giữ vai trò quan trọng nhất. Phương pháp giáo dục của giáo viên, mối quan hệ bạn bè và văn hóa trường học có ảnh hưởng trực tiếp đến việc hình thành hành vi hòa bình của học sinh. Điều này lý giải vì sao cùng một độ tuổi, nhưng học sinh ở những môi trường giáo dục khác nhau lại có mức độ thể hiện giá trị hòa bình không giống nhau. Từ thực tiễn đó, đề tài đề xuất hệ thống giải pháp mang tính tích hợp, phù hợp với điều kiện nhà trường.

Điểm nổi bật của đề tài là cách tiếp cận “học đi đôi với trải nghiệm”. Thay vì truyền đạt một chiều, nhóm nghiên cứu đề xuất tổ chức các hoạt động học tập theo chủ đề liên môn trên không gian số, kết hợp các hoạt động trải nghiệm hướng về cội nguồn, với cộng đồng và hướng tới tương lai. Bên cạnh đó là mô hình câu lạc bộ “Kiến tạo hòa bình”, nơi học sinh được nhập vai, đối thoại và xử lý xung đột trong các tình huống giả định. Đặc biệt, việc xây dựng hệ sinh thái số về giáo dục hòa bình được xem là điểm mới, giúp học sinh duy trì thói quen ứng xử tích cực thông qua các công cụ phù hợp với thời đại số.

Đánh giá hiệu quả các giải pháp, nhóm nghiên cứu đã tiến hành thực nghiệm tại Trường THPT Việt Bắc và Trường THPT Pác Khuông với 166 học sinh. Kết quả cho thấy nhóm học sinh tham gia thực nghiệm có sự cải thiện rõ rệt về mức độ thể hiện giá trị hòa bình, nhất là ở khía cạnh hành vi.

Cô Chu Thị Hồng Chinh, giáo viên Trường THPT Việt Bắc, người trực tiếp hướng dẫn nhóm nghiên cứu nhận xét: Điều đáng quý ở đề tài là các em không làm nghiên cứu để lấy thành tích, mà thực sự mong muốn tạo ra sự thay đổi trong môi trường học đường. Quá trình thực nghiệm cho thấy nhiều học sinh biết lắng nghe hơn, bình tĩnh hơn khi xảy ra mâu thuẫn và chủ động tìm cách giải quyết tích cực. Chính sự nghiêm túc trong nghiên cứu và việc bám sát thực tiễn nhà trường đã giúp đề tài có tính thuyết phục cao.

Với cách tiếp cận khoa học, dữ liệu rõ ràng và hệ thống giải pháp khả thi, đề tài “Định hướng giá trị hòa bình cho học sinh THPT tỉnh Lạng Sơn” đã xuất sắc đoạt giải nhất tại Cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh THCS và THPT năm học 2025 - 2026, đồng thời được lựa chọn tham dự Cuộc thi cấp quốc gia sắp tới. Thành quả này không chỉ là niềm tự hào của thầy và trò Trường THPT Việt Bắc, mà còn gợi mở những hướng đi thiết thực trong giáo dục giá trị sống, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, nhân văn.

THẢO NGUYÊN

Nguồn Lạng Sơn : https://baolangson.vn/gieo-mam-hoa-binh-tu-lop-hoc-5069200.html