Gìn giữ và phát huy tiếng mẹ đẻ cho trẻ em dân tộc thiểu số qua sách giáo khoa

3 giờ trướcBài gốc

Theo quyết định số 142/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình “Nâng cao chất lượng dạy học các môn tiếng dân tộc thiểu số trong chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn 2021-2030” đã phân công trách nhiệm cho các bộ, ngành trung ương và địa phương nhằm nâng cao chất lượng dạy học tiếng dân tộc thiểu số tại các trường phổ thông.

Giai đoạn 1, từ năm 2021 đến năm 2025, hoàn thành biên soạn sách giáo khoa và tài liệu hướng dẫn dạy học bậc tiểu học cho 8 tiếng dân tộc thiểu số đã ban hành chương trình môn học (bao gồm tiếng Bahnar, Chăm, Ê đê, Khmer, Jrai, Mnông, Mông, Thái).

Mục tiêu đảm bảo 100% sách giáo khoa và tài liệu hướng dẫn dạy học bậc tiểu học được biên soạn, cũng như ban hành ít nhất một chương trình môn học tiếng dân tộc thiểu số có chữ viết vào giảng dạy trong chương trình giáo dục phổ thông.

Giai đoạn 2, từ năm 2026 đến năm 2030, ban hành mới ít nhất 2 chương trình môn học của tiếng dân tộc thiểu số đã có chữ viết và sách giáo khoa, tài liệu hướng dẫn dạy học bậc trung học cho các tiếng có nhu cầu. Đảm bảo 100% sách giáo khoa và tài liệu hướng dẫn dạy học cho các tiếng dân tộc thiểu số được biên soạn, phấn đấu đạt 100% giáo viên dạy tiếng dân tộc thiểu số có trình độ chuẩn được đào tạo.

Nhà nước và Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam đầu tư công phu cho SGK tiếng dân tộc được xem là thông điệp về sự tôn trọng quyền văn hóa và bình đẳng ngôn ngữ

Gìn giữ và phát huy tiếng mẹ đẻ cho trẻ em dân tộc thiểu số

PGS.TS Nguyễn Văn Tùng - Thành viên Hội đồng thành viên, Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) cho biết từ năm 2021 đến hết năm 2024, NXBGDVN là đơn vị duy nhất trong cả nước tổ chức biên soạn SGK tiếng dân tộc thiểu số cho 8 ngôn ngữ đã được Bộ GD-ĐT ban hành chương trình môn học: Bahnar, Chăm, Êđê, Khmer, Jrai, Mnông, Mông và Thái.

Ngay sau khi Thông tư 34/2020/TT-BGDĐT được ban hành, chúng tôi bắt tay vào triển khai. Tính đến hết tháng 12/2024, toàn bộ SGK từ lớp 1 đến lớp 5, cùng tài liệu hướng dẫn dạy học, đã hoàn thiện và được phê duyệt. PGS.TS Nguyễn Văn Tùng cho biết,

Xác định việc biên soạn, xuất bản SGK thông thường, mà là nhiệm vụ chính trị và trách nhiệm xã hội đặc biệt quan trọng. Do đó, trong khoảng thời gian ngắn, NXBGDVN đã tổ chức biên soạn xong 80 đầu sách, mỗi lớp gồm 8 cuốn SGK và 8 Tài liệu hướng dẫn dạy học.

Ông Tùng nhấn mạnh: "Điều ý nghĩa nhất của việc biên soạn SGK tiếng dân tộc là gìn giữ và phát huy tiếng mẹ đẻ cho trẻ em dân tộc thiểu số. Dạy tiếng dân tộc không đơn thuần là dạy chữ. Đó là dạy văn hóa, dạy phong tục, dạy tri thức bản địa và khơi dậy niềm tự hào dân tộc cho các em. Ở đây, không chỉ giúp nâng cao chất lượng giáo dục mà còn góp phần bảo tồn di sản văn hóa, thúc đẩy bình đẳng trong giáo dục và xây dựng xã hội đa dạng, đoàn kết”.

PGS.TS Nguyễn Văn Tùng - Thành viên Hội đồng thành viên, Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

Ông Tùng phân tích, khi được học bằng ngôn ngữ quen thuộc, học sinh vùng cao tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn, tự tin hơn và hứng thú đến trường hơn. Điều này góp phần giảm tỉ lệ bỏ học, đồng thời tạo nền tảng để các em học tốt các môn học khác trong chương trình phổ thông.

Không chỉ giúp học sinh tiếp cận tri thức, SGK tiếng dân tộc còn đóng vai trò cầu nối giữa tiếng mẹ đẻ và tiếng phổ thông, giúp các em vừa giữ được bản sắc riêng vừa hòa nhập với cộng đồng rộng lớn hơn. Đồng thời thúc đẩy sự bình đẳng trong tiếp cận giáo dục.

Thông điệp về sự tôn trọng quyền văn hóa và bình đẳng ngôn ngữ

PGS.TS Nguyễn Văn Tùng cho biết, hoàn thiện 80 đầu SGK tiếng dân tộc thiểu số là bước ngoặt lớn của NXBGDVN. Đây là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa đội ngũ biên tập viên, các trí thức dân tộc thiểu số, giáo viên vùng cao và sự chỉ đạo của Bộ GD&ĐT. Thành quả này cũng phản ánh nỗ lực của Nhà nước trong việc thu hẹp khoảng cách giáo dục giữa các vùng miền. Chúng tôi hy vọng những cuốn sách này không chỉ phục vụ chương trình giáo dục hiện tại, mà còn trở thành công cụ lâu dài để gìn giữ tiếng mẹ đẻ cho các thế hệ sau

Việc Nhà nước và NXBGDVN đầu tư công phu cho SGK tiếng dân tộc cũng được xem là thông điệp về sự tôn trọng quyền văn hóa và bình đẳng ngôn ngữ. Mỗi dân tộc đều có quyền được học tập bằng tiếng nói của mình.

Hoàn Mỹ

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/gin-giu-va-phat-huy-tieng-me-de-cho-tre-em-dan-toc-thieu-so-qua-sach-giao-khoa-10401132.html