Khu bảo tồn loài sinh cảnh Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) nằm trên địa bàn 6 xã với tổng diện tích trên 20.290ha, là một trong những khu bảo tồn đẹp nhất Việt Nam. Khu bảo tồn là một vòng cung, được tạo thành bởi một hệ thống núi cao từ 1.700 – 2.500m, cũng là khu vực rừng phòng hộ lưu vực hệ thống sông Đà với rất nhiều loại cây quý hiếm, trong đó có nhiều quần thể cây được công nhận là cây di sản Việt Nam.
Khu bảo tồn loài sinh cảnh Chế Tạo có rất nhiều loài cây quý hiếm.
Thời gian qua, Ban quản lý khu bảo tồn đã phối hợp với UBND xã Chế Tạo thành lập các tổ tuần tra do người dân bầu lên, thường xuyên thay phiên nhau trực tiếp vào tuần tra xuyên rừng. Ông Giàng A Lồng, Bí thư chi bộ bản Chế Tạo, xã Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái cho biết: "Bà con trong bản mỗi hộ đóng góp một phần kinh phí xã hội hóa để cho tổ đi tuần tra, kiểm tra rừng. Tính từ tháng 1/2024 đến nay các tổ duy trì hoạt động thường xuyên, đảm bảo, khu vực này không phát hiện chặt hạ cây".
Các đội tuần tra thường xuyên đi xuyên rừng để kiểm tra, bảo vệ các loài cây quý.
Chế Tạo là địa phương có diện tích đất có rừng lớn nhất Mù Cang Chải, với trên 20.000ha, trong đó 18.000ha rừng nằm trong khu bảo tồn loài và sinh cảnh huyện. Nơi đây, các quần thể cây di sản là Pơ mu, Thiết sam Đông Bắc đã được giao trực tiếp cho gần 100 hộ dân bản Chế Tạo quản lý, bảo vệ. Ông Giàng A Hùa, Phó Chủ tịch UBND xã Chế Tạo cho biết, mỗi năm nhân dân trong xã được nhận gần 10 tỷ đồng tiền dịch vụ bảo vệ môi trường rừng. "Diện tích cây Thiết sam thì giao cho bản Chế Tạo nhận khoán, xã cũng thành lập tổ, nhóm của cộng đồng đi tuần tra, kiểm tra. Ngoài khu vực này thì xã cũng xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm tra toàn bộ các khu vực có cây pơ mu, có những cái cây to và một số điểm giáp ranh", ông Hùa nói.
Đội tuần tra kiểm tra tình trạng từng cây di sản.
Do được bảo vệ tốt nên tại Khu bảo tồn loài sinh cảnh huyện Mù Cang Chải rừng còn khá nguyên vẹn, với nhiều loài cây lá rộng, lá kim và thảm thực vật phong phú cùng 788 loài thực vật bậc cao. Đặc biệt là sự tồn tại của trên 3.000 cây Pơ mu quý hiếm từ 100 – 700 năm tuổi; trong đó trên 1.000 cây có đường kính từ 1- 3m, chiều cao từ 15- 30m. Từ giữ rừng, người dân địa phương cũng tính tới việc mở các tuor du lịch trải nghiệm cho du khách. Anh Giàng A Dê, người dân xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải cho biết: "Chúng tôi kết nối các chương trình leo núi hoặc là đi khám phá, chúng tôi sẽ tập trung đưa vào đây. Đồng thời kết nối với các điểm du lịch tại Mù Cang Chải như là ruộng bậc thang, khu du lịch hoa sơn tra...".
Khu bảo tồn loài sinh cảnh Chế Tạo đẹp bậc nhất Việt Nam, rừng vẫn còn gần như nguyên vẹn
Với sự nỗ lực cố gắng của cấp ủy, chính quyền địa phương và người dân trong công tác bảo vệ rừng và giữ gìn cây di sản, huyện Mù Cang Chải có thể sẽ đưa những cánh rừng tuyệt đẹp thành những địa điểm tham quan thu hút đông đảo du khách trong tương lai, góp phần vào xây dựng huyện Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch theo mục tiêu nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XIX nhiệm kỳ 2020 – 2025 đã đề ra.
Đinh Tuấn/VOV-Tây Bắc