Giữ màu xanh biển cả, vun bồi sinh kế bền vững

3 giờ trướcBài gốc

Cụ thể, tỉnh đã xây dựng và triển khai các kế hoạch quan trọng như: phát triển khai thác thủy sản hiệu quả, bền vững giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030; nuôi trồng hải sản trên biển và ven biển giai đoạn 2023-2025, định hướng đến năm 2030; thực hiện Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Những chương trình này đã tạo nền tảng cho việc quản lý, khai thác tài nguyên biển theo hướng lâu dài, bền vững.

Dấu ấn từ Khu bảo tồn biển Cà Mau

Một trong những điểm nhấn quan trọng là việc thành lập Khu bảo tồn biển tỉnh Cà Mau và ban hành Quy chế quản lý khu bảo tồn. Ngay sau đó, tỉnh đã tổ chức triển khai đến các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan nhằm đưa khu bảo tồn vào hoạt động hiệu quả, đúng mục tiêu đề ra.

Khu bảo tồn biển tại Đá Bạc được quy hoạch với diện tích khoảng 92 ha.

Trong khuôn khổ các hoạt động bảo tồn, tỉnh đã triển khai thả 900 khối rạn nhân tạo hình lập phương bằng bê tông cốt thép tại vùng biển Tây Cà Mau. Trong số này, 500 khối rạn do Chính phủ Thái Lan hỗ trợ, 400 khối còn lại từ nguồn ngân sách địa phương. Việc thả rạn nhân tạo đã góp phần tạo nơi cư trú, sinh sản cho nhiều loài thủy sản, từng bước phục hồi nguồn lợi biển tại khu vực.

Song song đó, địa phương thành lập Tổ đồng quản lý bảo vệ và khai thác khu vực thả rạn nhân tạo với 15 ngư dân tham gia, quản lý 33 tàu cá tại các xã Đá Bạc. Tổ có nhiệm vụ phối hợp canh giữ, giám sát, bảo vệ khu vực rạn nhân tạo, đồng thời tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành các quy định về khai thác thủy sản.

Ngoài ra, tỉnh còn tiến hành thí điểm thiết kế, lắp đặt thiết bị cắt cáp kết hợp với chà dây nhằm dẫn dụ cá và ngăn chặn tàu làm nghề lưới kéo khai thác trái phép tại vùng biển ven bờ. Qua theo dõi cho thấy, nguồn lợi thủy sản tại khu vực thả chà phục hồi nhanh, thành phần loài ngày càng phong phú và có xu hướng phát triển ổn định theo thời gian.

Đồng quản lý - chìa khóa bảo vệ nguồn lợi

Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ môi trường và tài nguyên biển, các cơ quan chức năng tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Phát triển cộng đồng và bảo tồn sinh vật biển (MCD) cung cấp các công cụ kỹ thuật phù hợp, hỗ trợ thực hiện mô hình đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản và bảo tồn biển tại xã Đá Bạc. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận và giao quyền cho tổ chức cộng đồng tham gia quản lý.

Nhiều hộ dân nuôi thủy sản kết hợp với bảo vệ khu bảo tồn.

Theo ông Lê Chiến Lũy, Trưởng phòng Kinh tế xã Đá Bạc, cho biết: UBND xã Đá Bạc đã ban hành quyết định công nhận và giao quyền quản lý cho tổ chức cộng đồng thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Đồng thời, thường xuyên tiến hành các hoạt động tuyên truyền, nhắc nhở các chủ tàu, thuyền trưởng và thuyền viên về tọa độ khu bảo tồn biển trên địa bàn, các quy định về quản lý khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ môi trường biển.

Là thành viên trong Tổ đồng quản lý của xã Đá Bạc, ông Nguyễn Quốc Trọng, ấp Kinh Hòn Bắc, cho biết: Hoạt động của tổ là tập trung công tác tuyên truyền, động viên là chủ yếu. Mặc dù các hoạt động khai thác trong khu vực khu bảo tồn đã giảm nhiều, nhưng vẫn còn tình trạng vi phạm.

Ông Huỳnh Văn Kiệt, ấp Kinh Hòn Bắc, cho biết: Mấy năm gần đây kể từ khi khu bảo tồn được thành lập, cá, tôm và nhiều loại thủy sản về đây sinh sản rất nhiều. Do đó, thời gian tới, chúng tôi tiếp tục nỗ lực để gìn giữ nguồn lợi thủy sản lâu dài. Trong đó, cần có chính sách khuyến khích bà con đánh bắt vùng ven biển vào HTX nuôi trồng, để tạo việc làm giúp cho bà con không vi phạm.

Nhiều nỗ lực nhưng vẫn còn khó khăn

Thời gian qua, các lực lượng chức năng đã tổ chức 15 chuyến tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chuyên đề tại các phân khu chức năng của khu bảo tồn và 73 chuyến tuần tra thường xuyên, liên ngành. Qua đó, tuyên truyền, nhắc nhở và cấp phát tờ rơi cho 2.212 tàu cá với hơn 9.355 lượt người về ranh giới, quy định của khu bảo tồn biển và các quy định trong khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Từ khi thành lập khu bảo tồn và thả rạn nhân tạo, lắp đặt thiết bị cắt cáp kết hợp với chà dây nguồn lợi thủy sản nơi đây được phục hồi rất nhanh.

Bên cạnh đó, tỉnh đã vận động 162 chủ tàu cá làm nghề ốc bẫy mực ký cam kết không vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản; đồng thời cắm 3 bảng pano tuyên truyền về tọa độ ranh giới và phân khu chức năng của Khu bảo tồn biển tỉnh Cà Mau.

Tuy nhiên, công tác quản lý, bảo tồn tài nguyên biển vẫn còn không ít khó khăn. Lực lượng và phương tiện tuần tra còn hạn chế; nhiều hộ dân có thu nhập thấp, thiếu vốn và kỹ năng nghề nghiệp nên gặp khó khăn trong chuyển đổi sinh kế. Một số chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề triển khai còn chậm, kinh phí hạn chế. Hoạt động của Tổ đồng quản lý chưa thật sự thường xuyên, thiếu nguồn lực duy trì và cơ chế phối hợp hiệu quả với các cơ quan quản lý nhà nước.

Để khắc phục những hạn chế này cũng như để nguồn lợi tài nguyên biển đảm bảo phát triển bền vững, tỉnh đã xây dựng dự án “Thả phao ranh giới các phân khu chức năng của Khu bảo tồn biển tỉnh Cà Mau”; Tổ chức khảo sát đánh giá nguồn lợi thủy sản và đa dạng sinh học tại khu vực biển Hòn Chuối, Hòn Đá Bạc thuộc Khu bảo tồn biển tỉnh Cà Mau.

Đặc biệt, đã xây dựng Đề án thực hiện đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2025 và giai đoạn 2026-2030, được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 01153/QĐ-UBND, ngày 29/9/2025; Kế hoạch triển khai thực hiện Quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Những nỗ lực này cho thấy quyết tâm của tỉnh Cà Mau trong việc bảo vệ tài nguyên biển gắn với bảo đảm sinh kế bền vững cho người dân. Khi nguồn lợi được phục hồi, môi trường biển được gìn giữ, đó cũng chính là nền tảng để cộng đồng ven biển yên tâm gắn bó lâu dài với biển, cùng chung tay bảo vệ “nguồn sống” quý giá cho hôm nay và các thế hệ mai sau.

Nguyễn Phú - Chí Diện

Nguồn Cà Mau : https://baocamau.vn/giu-mau-xanh-bien-ca-vun-boi-sinh-ke-ben-vung-a124857.html