Giữ sức khỏe mùa lạnh: Bí quyết chống hạ thân nhiệt và viêm phổi

9 giờ trướcBài gốc

Hạ thân nhiệt là hiện tượng cơ thể mất khả năng duy trì nhiệt độ ổn định, dễ xảy ra trong những ngày lạnh, không chỉ khi ở ngoài trời mà cả trong không gian kín. Trẻ nhỏ và người cao tuổi là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất, nhưng ngay cả người trưởng thành nếu không giữ ấm đúng cách cũng có thể gặp nguy cơ. Các dấu hiệu ban đầu gồm run rẩy, nói lắp, da lạnh tái nhợt, thở chậm và mệt mỏi. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, hạ thân nhiệt có thể dẫn đến mất ý thức, thậm chí đe dọa tính mạng.

Cùng với đó, viêm phổi là căn bệnh mùa đông phổ biến, với biểu hiện như ho khan hoặc ho có đờm, tức ngực, khó thở, sốt và tim đập nhanh. Vì dễ nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, nhiều người chủ quan dẫn đến bệnh tiến triển nhanh, gây nguy hiểm và thậm chí có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Thời tiết rét sâu cũng làm tăng nguy cơ liệt mặt, méo miệng. Nguyên nhân là dây thần kinh số 7, chạy dọc hai bên tai, bị lạnh kéo dài, khiến một bên mặt bị liệt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sức khỏe.

Giữ ấm cơ thể đúng cách là yếu tố then chốt để phòng bệnh mùa đông

Giữ ấm cho người già và trẻ nhỏ

Người cao tuổi và trẻ nhỏ là hai nhóm cần đặc biệt chú trọng giữ ấm trong mùa rét. Sức đề kháng giảm, khả năng điều hòa thân nhiệt kém khiến người già dễ mắc các bệnh hô hấp, tim mạch, thậm chí có nguy cơ biến chứng nặng nếu không được chăm sóc chu đáo. Trẻ em, với hệ miễn dịch và cơ chế điều nhiệt chưa hoàn thiện, cũng dễ bị nhiễm lạnh, mắc bệnh hơn trong những ngày giá rét.

Theo BS Nguyễn Đặng Khiêm, Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Xô, những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất khi nhiệt độ thay đổi đột ngột là người cao tuổi, trẻ em và người có bệnh nền mạn tính.

“Ở trẻ em, cơ chế điều nhiệt chưa hoàn chỉnh, trong khi đó, ở người cao tuổi và người mắc bệnh nền, khả năng tự điều chỉnh của cơ thể đã suy giảm. Khi gặp điều kiện nhiệt độ bất lợi như quá lạnh hoặc quá nóng, cơ thể khó thích nghi, dễ làm trầm trọng thêm bệnh sẵn có hoặc phát sinh bệnh mới”, bác sĩ Khiêm phân tích.

Cũng theo BS Khiêm, thời tiết lạnh sâu có thể làm tăng nguy cơ nhiễm virus đường hô hấp, dẫn đến viêm phổi ở trẻ em và người già. Với người cao tuổi có bệnh lý tim mạch, tình trạng nhiễm lạnh có thể gây tăng huyết áp đột ngột, đột quỵ não hoặc nhồi máu cơ tim, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Bác sĩ Nguyễn Đặng Khiêm khuyến cáo, người dân cần tuân thủ nguyên tắc giữ ấm đúng cách để cơ thể thích nghi an toàn với thời tiết lạnh

Trước những nguy cơ này, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần tuân thủ nguyên tắc giữ ấm đúng cách để cơ thể thích nghi an toàn với thời tiết lạnh. Trước hết, nên theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết để chủ động phòng ngừa. Trong những ngày rét đậm, hạn chế ra ngoài vào thời điểm sáng sớm hoặc chiều tối - khi chênh lệch nhiệt độ lớn nhất. Trường hợp buộc phải ra ngoài, cần mặc đủ quần áo ấm, đội mũ, quàng khăn, đeo khẩu trang để bảo vệ các vùng dễ bị nhiễm lạnh như đầu, cổ và đường hô hấp.

Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng. Vào những ngày lạnh, người già và trẻ nhỏ cần được ăn uống đầy đủ chất, tăng cường các thực phẩm giàu đạm và năng lượng để cơ thể có đủ “nhiên liệu” chống lại giá rét. Việc đảm bảo đủ bữa, đủ chất không chỉ giúp giữ ấm từ bên trong mà còn góp phần hạn chế nguy cơ mắc bệnh trong mùa đông.

Để không “đổ bệnh” khi nhiệt độ xuống thấp và thay đổi đột ngột, bác sĩ cũng khuyến cáo người dân nên thực hiện những biện pháp giữ ấm toàn diện.

Chủ động thích nghi với không khí lạnh

Cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe mùa đông là chủ động thích nghi với thời tiết. Những người thường xuyên vận động ngoài trời có khả năng điều hòa thân nhiệt tốt hơn so với người ít ra ngoài. Khi từ phòng ấm bước ra trời lạnh, cần mặc đủ quần áo, tránh lao ra nơi gió lùa, đồng thời khởi động nhẹ để làm nóng cơ thể. Vào buổi sáng, sau khi ngủ dậy, nên ăn nhẹ hoặc uống một cốc nước ấm để cơ thể thích nghi với nhiệt độ thấp.

Tăng cường vận động để sinh nhiệt

Vận động là “chìa khóa” giúp cơ thể sinh nhiệt tự nhiên và tăng sức đề kháng. Đi bộ nhanh khoảng 20 phút mỗi ngày là hình thức đơn giản, phù hợp với mọi lứa tuổi. Yoga cũng là lựa chọn hiệu quả với nhiều bài tập chuyên biệt giúp làm ấm cơ thể. Dân văn phòng nên đứng dậy giãn cơ, xoay khớp sau mỗi 2 giờ làm việc. Tuy nhiên, không nên tập thể dục ngoài trời vào sáng sớm hoặc tối muộn - thời điểm nhiệt độ thấp nhất. Thay vào đó, tập tại nhà với các bài tập nhẹ hoặc thiết bị tập phù hợp.

Mặc nhiều lớp áo mỏng thay vì một lớp dày

Giữ ấm cơ thể đúng cách là yếu tố then chốt để phòng bệnh mùa đông. Mặc nhiều lớp áo mỏng thay vì vài lớp áo dày giúp giữ nhiệt hiệu quả, hạn chế gió lạnh xâm nhập và tạo cảm giác thoải mái khi vận động. Áo giữ nhiệt cổ cao nên mặc ở lớp trong cùng, trong khi áo khoác nên chọn loại phao, chần bông hoặc áo lông có form rộng, chất lượng tốt. Ngay cả khi ở trong nhà, nên duy trì mặc nhiều lớp quần áo, đặc biệt là khi trời rét đậm. Đầu và cổ cũng cần được bảo vệ bằng mũ len, khăn quàng và khẩu trang để giảm nguy cơ cảm lạnh và các bệnh hô hấp.

Uống nước ấm và đủ nước mỗi ngày

Uống nước ấm thường xuyên giúp giữ nhiệt cơ thể và duy trì các hoạt động trao đổi chất. Nước lạnh trong mùa đông có thể gây co mạch, kích ứng niêm mạc họng và ảnh hưởng đến tiêu hóa. Ngoài nước ấm, các loại trà nóng như trà gừng, trà quế, trà xanh vừa làm ấm cơ thể vừa chứa chất chống oxy hóa, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch.

Ăn uống đủ chất để tăng sức đề kháng

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân đối giúp cơ thể duy trì thân nhiệt và phòng bệnh. Nên đa dạng thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt, đậu, đồng thời ưu tiên món ăn nấu chín, dùng khi còn nóng như súp, cháo, món hầm để làm ấm cơ thể từ bên trong.

Giữ ấm không gian sống

Ngoài cơ thể, việc giữ ấm nhà cửa cũng quan trọng. Cửa sổ, cửa ra vào cần được đóng kín, các khe hở che chắn cẩn thận. Sử dụng rèm cửa dày, thảm trải sàn và các vật liệu cách nhiệt giúp duy trì nhiệt độ ổn định. Tùy điều kiện kinh tế, có thể trang bị thêm điều hòa hai chiều, quạt sưởi, đèn sưởi hoặc túi sưởi, đồng thời bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

Chung Thủy/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/suc-khoe/giu-suc-khoe-mua-lanh-bi-quyet-chong-ha-than-nhiet-va-viem-phoi-post1256852.vov