Giữ thị trường xuất khẩu, ngành nhựa Việt Nam chủ động phòng vệ thương mại

5 giờ trướcBài gốc

Liên tiếp bị điều tra về phòng vệ thương mại

Ngành nhựa là một trong những ngành công nghiệp phát triển tại Việt Nam, với tốc độ tăng trưởng hàng năm lên đến hơn 8,4%. Năm 2024, doanh thu ngành nhựa đạt khoảng hơn 31 tỷ USD, tăng trưởng 20% so với cùng kỳ.

Bà Huỳnh Thị Mỹ, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Nhựa Việt Nam (VPA), cho biết, Việt Nam có hơn 4.000 doanh nghiệp nhựa trong nước chủ yếu quy mô vừa và nhỏ, sẽ phải chịu tác động đa chiều, sản lượng, doanh thu suy giảm, lợi nhuận bị co hẹp, ảnh hưởng tới cả việc làm của người lao động.

Mặc dù các cản phẩm nhựa Việt Nam đã có mặt tại hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, nhưng chủ yếu chỉ tập trung vào một số thị trường lớn như Mỹ, EU và Nhật Bản... Điều này tạo ra nhu cầu cấp thiết phải mở rộng xuất khẩu sang những thị trường tiềm năng khác và chủ động tìm kiếm nguồn cung nguyên liệu từ các đối tác trong nước và quốc tế.

Tuy nhiên, thời gian qua các sản phẩm nhựa của Việt Nam đã liên tiếp bị điều tra về phòng vệ thương mại tại thị trường Mỹ, Thái Lan, EU.

Cụ thể, ngày 17/3/2025, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) nhận hồ sơ yêu cầu điều tra chống bán phá giá (CBPG) với hộp nhựa Polypropylene nhập khẩu Việt Nam.

Ngày 29/8/2025, Cục Ngoại Thương Thái Lan khởi xướng điều tra tự vệ đối với sản phẩm nhựa polypropylene nhập khẩu. Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) lưu ý trong trường hợp bị Thái Lan áp dụng biện pháp tự vệ, hoạt động sản xuất, xuất khẩu popyprolylene của Việt Nam sẽ gặp khó khăn hơn.

Cục Phòng vệ Thương mại, Bộ Công Thương cho biết ngày 22/5/2025, Ủy ban châu Âu (EC) đã ban hành thông báo khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm nhựa PET có xuất xứ từ Việt Nam, nhập khẩu vào Liên minh châu Âu (EU).

Cùng đó, ngành nhựa chịu nhiều rủi ro từ các chính sách thuế, chính sách phát triển bền vững trên toàn cầu. Mức thuế đối ứng 20% Mỹ áp cho Việt Nam thấp hơn nhiều so với tuyên bố ban đầu, tuy nhiên vẫn gây ra lo lắng cho cộng đồng doanh nghiệp nhựa, trong bối cảnh Mỹ là thị trường xuất khẩu chính của ngành nhựa Việt Nam.

Ngành nhựa hiện đang chịu tác động mạnh từ biến động toàn cầu.

Theo bà Mỹ, thị trường Mỹ chiếm tỷ trọng lên đến 80 – 90%, thậm chí có thể lên đến 100% sản lượng xuất khẩu của nhiều doanh nghiệp. Chính vì vậy, việc áp thuế đối ứng khiến sản phẩm nhựa bị đội chi phí, mất lợi thế cạnh tranh so với một số đối thủ như Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan. Dự báo, trong 6 - 12 tháng tới, xuất khẩu nhựa sang Mỹ có thể bị suy giảm từ 10 - 30%.

Doanh nghiệp chủ động ứng phó

Trước thực trạng này, để tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, mở rộng thêm thị trường xuất khẩu, ông Nguyễn Hoàng Duy - Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Nhựa Việt Úc - chia sẻ, doanh nghiệp đã chủ động nguồn nguyên liệu đẩy mạnh tái chế nhựa, tuần hoàn nước, sử dụng điện năng lượng mặt trời đáp ứng đòi hỏi khắt khe về tiêu chuẩn xanh hóa của thị trường nhập khẩu.

Cùng với đó, thông qua đổi mới công nghệ, tăng cường sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc tự nhiên, trong bối cảnh các tiêu chuẩn về bền vững đang dần trở thành bắt buộc ở các thị trường lớn.

Thực tế, ngành nhựa đang tận dụng cơ hội đó với những bước chuyển dịch kinh tế tuần hoàn và tái chế như một xu thế tất yếu. Mặt khác, các giải pháp như chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ, phát triển nguồn nhân lực cũng được doanh nghiệp nhựa đẩy mạnh để tối ưu hóa hiệu quả theo hướng phát triển bền vững.

Doanh nghiệp ngành nhựa chủ động phòng vệ thương mại để duy trì thị trường xuất khẩu.

Ông Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, cho hay, tại Việt Nam, việc công cụ chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được thực thi cũng tạo ra áp lực lớn cho những bước chuyển của ngành nhựa, đặc biệt là đối với nhựa tái chế. Nhiều doanh nghiệp ngành nhựa đã chuyển đổi mô hình sản xuất theo xu hướng tăng cường tái chế, tuần hoàn, giảm thiểu và sử dụng hiệu quả tài nguyên sẽ dẫn đến việc doanh nghiệp phải thay đổi về thiết kế (để làm sao các sản phẩm về sau dễ tái chế, có vòng đời lâu dài hơn); tăng cường sử dụng các nguyên liệu tái chế trong sản xuất, tiến tới xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn.

Việc phát triển ngành công nghiệp tái chế mang lại nhiều ý nghĩa cho ngành nhựa, không chỉ xanh hóa, giảm thiểu chất thải mà còn giúp phần nào đảm bảo nguyên vật liệu đầu vào trong nước cho sản xuất nhựa, trong bối cảnh khoảng 70% nguyên liệu sản xuất nhựa vẫn đang phải nhập khẩu từ nước ngoài.

Để giảm thiểu tác động từ các chính sách thuế của Mỹ đến ngành nhựa Việt Nam, Hiệp hội Nhựa Việt Nam đề xuất các doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư công nghệ, sử dụng nguyên liệu tái chế, phát triển sản phẩm thân thiện môi trường để đáp ứng yêu cầu “xanh hóa” của Mỹ và các thị trường lớn.

Cùng với đó, các doanh nghiệp ngành nhựa cần tự chủ và minh bạch hóa nguồn nguyên vật liệu đầu vào cần đa dạng hóa thị trường khai thác các FTA để giảm phụ thuộc vào Mỹ và duy trì tăng trưởng ổn định.

Để hạn chế các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại đối với các sản phẩm nhựa Việt Nam từ các thị trường, Cục Phòng vệ Thương mại, Bộ Công Thương cũng khuyến nghị Hiệp hội Nhựa Việt Nam, doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu hàng hóa bị điều tra nghiên cứu kỹ các thông tin tài liệu gửi kèm, hợp tác đầy đủ toàn diện để cung cấp các thông tin, tài liệu theo đúng thể thức và thời hạn quy định. Đồng thời, thường xuyên phối hợp, cung cấp thông tin để nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ Cục Phòng vệ Thương mại.

Hà An

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/giu-thi-truong-xuat-khau-nganh-nhua-viet-nam-chu-dong-phong-ve-thuong-mai-ar970034.html