Giữa sự hờ hững của Mỹ, EU tìm đến Canada siết tình đồng minh truyền thống, củng cố năng lực quốc phòng

8 giờ trướcBài gốc

Từ trái sang phải: Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Thủ tướng Canada Mark Carney và chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa bắt tay nhau tại Hội nghị thượng đỉnh EU-Canada lần thứ 20 tại Brussels (Bỉ) ngày 23/6. (Nguồn: EPA)

Báo The Guardian đưa tin, ngày 23/6 tại Brussels (Bỉ), Thủ tướng Canada Mark Carney, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa đã ký kết một thỏa thuận đối tác về an ninh và quốc phòng nhằm tăng cường khả năng sẵn sàng ứng phó và mở ra cơ hội hợp tác cho các doanh nghiệp quốc phòng hai bên.

Tại cuộc họp báo diễn ra trong không khí hữu nghị sau Hội nghị thượng đỉnh EU-Canada lần thứ 20 tại Brussels, ông Carney mô tả Canada là “quốc gia phi châu Âu mang bản sắc châu Âu nhất” và nhấn mạnh, Ottawa “luôn hướng đến EU để cùng xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn”.

Về phần mình, ông Costa khẳng định: “EU và Canada là hai đồng minh thân cận nhất trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Chúng tôi nhìn thế giới qua cùng một lăng kính và cùng bảo vệ những giá trị chung”.

Hiệp ước an ninh – quốc phòng giữa EU và Canada mở đường cho việc tăng cường sự tham gia của Ottawa vào quỹ quốc phòng trị giá 150 tỷ Euro của EU, được gọi là SAFE. Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen cho biết, thỏa thuận này sẽ giúp hai bên cùng hợp tác về năng lực quốc phòng, khả năng tương tác và mua sắm chung – đặc biệt là trong lĩnh vực phòng không.

“Cánh cửa đã mở để Canada tham gia các chương trình mua sắm chung trong EU", bà von der Leyen khẳng định, đồng thời tuyên bố hai bên sẽ “nhanh chóng khởi động đàm phán” về việc Ottawa tiếp cận cơ chế này.

Hiệp ước ký với Canada tương tự thỏa thuận EU đã đạt được với Thủ tướng Anh Keir Starmer hồi tháng trước. EU hiện đã ký kết các thỏa thuận tương tự với sáu quốc gia, bao gồm Na Uy và Nhật Bản, song đây là hiệp ước đầu tiên với một nước châu Mỹ.

Thỏa thuận bao gồm hợp tác trong các lĩnh vực an ninh mạng, an ninh hàng hải và không gian, kiểm soát vũ khí, cũng như hỗ trợ Ukraine. Theo quy định, các quốc gia có hiệp ước an ninh – quốc phòng với EU có thể tham gia các chương trình mua sắm vũ khí từ quỹ SAFE, nhưng cần ký kết thêm các thỏa thuận kỹ thuật chi tiết.

Ông Carney nhận định, thỏa thuận với EU sẽ giúp Canada “triển khai các năng lực mới một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn”. Canada hiện vẫn là một trong những nước chi tiêu quốc phòng thấp trong NATO: năm 2024, nước này chỉ dành 1,37% GDP cho quốc phòng – thấp hơn nhiều so với mức 2% mà liên minh đã đặt ra từ năm 2014.

Về mặt kinh tế, hai bên hiện có quan hệ thương mại trị giá 125 tỷ Euro, được củng cố bởi hiệp định thương mại tự do EU-Canada (CETA) ký năm 2016, trong đó xóa bỏ 98% các loại thuế quan. Tuy nhiên, hiệp định này vẫn chưa được 10 quốc hội thành viên EU – bao gồm Bỉ, Pháp, Italy và Ba Lan – phê chuẩn, đồng nghĩa một số điều khoản vẫn chưa có hiệu lực.

bảo Minh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/giua-su-ho-hung-cua-my-eu-tim-den-canada-siet-tinh-dong-minh-truyen-thong-cung-co-nang-luc-quoc-phong-318767.html