Gỡ điểm nghẽn phát triển cụm công nghiệp

2 giờ trướcBài gốc

Cụm công nghiệp Yên Lạc có quy mô 25,6ha, nằm trên địa bàn xã Phú Lương, sát tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới, đang được đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng.

Chuyển động mạnh từ quy hoạch đến thực địa

Theo Phương án phát triển cụm công nghiệp (CCN) tỉnh Thái Nguyên thời kỳ 2021-2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính theo Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội, toàn tỉnh có 68 CCN với tổng diện tích hơn 2.743ha.

Đến thời điểm hiện tại, tỉnh đã thành lập 40 CCN, quy mô 1.590ha, tổng vốn đăng ký đầu tư hạ tầng đạt 16.692 tỷ đồng; lũy kế vốn thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB) và đầu tư hạ tầng đến ngày 31/10/2025 ước đạt 4.970 tỷ đồng, phản ánh tiến độ triển khai tương đối ổn định.

Song hành với đầu tư hạ tầng, việc thu hút dự án đầu tư thứ cấp vào các CCN tiếp tục duy trì xu thế tăng. Tính đến ngày 19/11/2025, các CCN đã đón 101 dự án/cơ sở sản xuất, trong đó 73 cơ sở đang hoạt động.

Việc đầu tư phát triển cụm công nghiệp trên địa bàn luôn được các ngành chức năng, địa phương trong tỉnh quan tâm triển khai.

Đáng chú ý, chỉ trong một tháng (từ 19/10 đến 19/11/2025), tỉnh ghi nhận thêm một dự án mới được chấp thuận đầu tư, tổng vốn 750 tỷ đồng trên diện tích 10ha. Diễn biến này cho thấy sức hút của hệ thống CCN ngày càng rõ nét, đặc biệt trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp tìm kiếm mặt bằng sản xuất có hạ tầng đồng bộ.

Theo Sở Công Thương, trong 11 tháng năm 2025, Thái Nguyên và Bắc Kạn (cũ) đã ban hành quyết định thành lập 8 CCN mới, gồm: Minh Đức 1, Lương Sơn 2, Cẩm Giàng, Huyền Tụng 2, Tân Tú, Bình Trung, Quảng Chu và Cầu Bình.

Cùng với việc hình thành các CCN mới, Sở Công Thương đang khẩn trương rà soát hệ thống CCN tại khu vực Bắc Kạn (cũ) để báo cáo UBND tỉnh và tham mưu điều chỉnh Phương án phát triển CCN trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, bảo đảm phù hợp với định hướng phát triển không gian công nghiệp sau sáp nhập.

Sản xuất hàng may mặc xuất khẩu tại Cụm công nghiệp Sơn Cẩm 1 (phường Quan Triều).

Đáng chú ý, tỉnh đặt mục tiêu phát triển hệ thống khu công nghiệp (KCN) và CCN đến năm 2030 với tổng quy mô 6.628ha, gồm 1.631ha hiện hữu và 4.953ha quy hoạch mới.

Nhiều dự án trọng điểm đang được thúc đẩy tiến độ, tạo dư địa thu hút dòng vốn đầu tư mới, như: KCN Phú Bình dự kiến khởi công giai đoạn 1 vào tháng 12-2025; KCN Sông Công II mở rộng thêm 300ha; KCN Thượng Đình và KCN Thanh Bình (giai đoạn 2) dự kiến khởi công trong quý I/2026…

Những chuyển động đồng bộ từ quy hoạch, hoàn thiện thủ tục đến triển khai và thành lập các CCN mới tiếp tục khẳng định quyết tâm của tỉnh trong việc đẩy nhanh hoàn thiện hạ tầng công nghiệp, hình thành hệ sinh thái sản xuất - chế biến - công nghệ cao.

Trên nền tảng đó, Thái Nguyên đang từng bước nâng tầm năng lực cạnh tranh, mở rộng không gian phát triển và thu hút hiệu quả dòng vốn FDI chất lượng trong giai đoạn tới.

Cụm công nghiệp Quảng Chu được đầu tư xây dựng trên địa bàn xã Chợ Mới, kỳ vọng sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương phát triển mạnh.

Quyết liệt tháo gỡ vướng mắc để tạo quỹ đất sạch

Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên còn 28/68 cụm công nghiệp (CCN) nằm trong quy hoạch nhưng chưa được đầu tư, thành lập. Nhiều dự án đã có chủ trương song tiến độ triển khai vẫn chậm do vướng giải phóng mặt bằng (GPMB), thủ tục chuyển đổi đất lúa và đất rừng, xác định giá đất cũng như đấu nối hạ tầng liên vùng. Đây là những “điểm nghẽn” tỉnh đang tập trung tháo gỡ nhằm tạo quỹ đất sạch đồng bộ, phục vụ thu hút đầu tư trong giai đoạn mới.

Với các nhà đầu tư hạ tầng CCN, nhiều đơn vị thể hiện quyết tâm lớn trong quá trình triển khai dự án. Ông Vũ Văn Chinh, đại diện Công ty CP ONSN Fuji Bắc Kạn - chủ đầu tư hạ tầng CCN Quảng Chu, cho biết: Đơn vị đang bám sát tiến độ cam kết với UBND tỉnh, phấn đấu hoàn thành toàn bộ dự án vào quý I/2026. Khối lượng GPMB cơ bản đã hoàn tất, giai đoạn I dự kiến vận hành cuối năm 2025. Doanh nghiệp đánh giá cao sự hỗ trợ của chính quyền địa phương trong tháo gỡ thủ tục và xử lý vướng mắc, giúp dự án duy trì nhịp độ thi công.

Tại CCN Lương Phú - Tân Đức, bà Vũ Thị Chinh, đại diện Công ty Đầu tư xây dựng hạ tầng Phú Bình, cho biết: Dự án có quy mô 72ha, đến nay đã GPMB được 47,9ha. Doanh nghiệp đang thiết kế, xây dựng hạ tầng kỹ thuật để đón nhà đầu tư thứ cấp và mong muốn sớm được bàn giao phần diện tích còn lại nhằm bảo đảm tiến độ chung của toàn dự án.

Cụm công nghiệp Lương Phú - Tân Đức có quy mô 72ha đang được đẩy nhanh tiến độ thi công hạ tầng.

Mặc dù vậy, vấn đề thiếu mặt bằng sạch vẫn là "nút thắt" lớn nhất đối với các dự án CCN đang được triển khai. Một số địa phương phối hợp chưa quyết liệt, đặc biệt trong khâu chuyển đổi đất lúa, dẫn đến tiến độ GPMB kéo dài và ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thu hút nhà đầu tư thứ cấp.

Trường hợp CCN Điềm Thụy do Công ty CP Đầu tư và Phát triển Quốc tế Việt Á làm chủ đầu tư là minh chứng rõ nét. Dự án triển khai nhiều năm nhưng vẫn phải duy trì ở mức cầm chừng do vướng mắc kéo dài.

Giám đốc điều hành dự án Nguyễn Ngọc Trung cho biết: Toàn CCN mới GPMB được hơn 10/36ha; từ ngày 1/7/2025 đến nay doanh nghiệp chỉ được phê duyệt hai phương án GPMB, khiến tiến độ thi công chậm đáng kể. Dù dự án có lợi thế lớn về kết nối giao thông và sở hữu mạng lưới khách hàng FDI châu Âu, Mỹ sẵn sàng đầu tư, quỹ đất hiện có chỉ từ 1-2ha khiến đơn vị bỏ lỡ nhiều cơ hội tiếp nhận dòng vốn chất lượng cao.

Để tháo gỡ khó khăn, tỉnh Thái Nguyên yêu cầu các địa phương rà soát quỹ đất, đẩy nhanh thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất và xử lý nghiêm các trường hợp chậm trễ.

Tại buổi làm việc ngày 18/11/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn nhấn mạnh nhiều dự án hạ tầng KCN, CCN vẫn chậm GPMB, tiến độ đầu tư kéo dài, phối hợp liên ngành chưa kịp thời.

Chủ tịch UBND tỉnh giao Ban Quản lý các KCN đôn đốc tiến độ, giám sát thi công, tăng cường kiểm tra việc chấp hành pháp luật đất đai, xây dựng và môi trường; đồng thời phối hợp các sở, ngành hoàn thiện thủ tục để khởi công KCN Thượng Đình và Thanh Bình (giai đoạn 2) trong quý I/2026.

Hoạt động sản xuất tại Công ty TNHH Sản xuất và Xuất khẩu gỗ dán Anh Phương Việt Nam (Cụm công nghiệp Đa Phúc số 3).

Đối với các KCN đang triển khai, tỉnh yêu cầu dự án dưới 300ha phải hoàn thành 100% GPMB và đạt 50% khối lượng thi công hạ tầng trong quý II/2026; các dự án trên 300ha phải đạt 70% GPMB và 50% hạ tầng, bảo đảm điều kiện tiếp nhận nhà đầu tư thứ cấp.

Cùng với đó, Sở Công Thương và các cơ quan liên quan tập trung tháo gỡ vướng mắc về mặt bằng, hỗ trợ chủ đầu tư hoàn thiện thủ tục đất đai - môi trường, đẩy nhanh định giá đất và kiên quyết kiến nghị thu hồi các dự án chậm triển khai.

Ở cấp cơ sở, nơi trực tiếp tổ chức GPMB, các địa phương đang vận dụng nhiều giải pháp để tạo quỹ đất sạch. Đối với Dự án KCN Sông Công II (mở rộng thêm 300ha), ông Ninh Vương Thành, Chủ tịch UBND phường Bá Xuyên, thông tin: Phường Bá Xuyên xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm và đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.

Nhờ thực hiện đúng quy trình, minh bạch, phường đã hoàn thành gần 121ha GPMB với tổng kinh phí gần 600 tỷ đồng; đồng thời tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư là Công ty CP Viglacera Thái Nguyên để dự án triển khai đúng tiến độ...

Thái Nguyên hiện là điểm sáng trên bản đồ công nghiệp miền Bắc, sở hữu vị trí chiến lược, hạ tầng giao thông ngày càng đồng bộ và quyết tâm cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính.

Cùng với việc tháo gỡ vướng mắc về mặt bằng, tạo quỹ đất sạch và hỗ trợ nhà đầu tư triển khai dự án, tỉnh xác định đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng các KCN, CCN là động lực quan trọng để thúc đẩy công nghiệp tăng tốc giai đoạn 2025-2030, mở rộng không gian phát triển và đón dòng vốn công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ, đầu tư xanh trong những năm tới.

Ngày 03/11/2025, UBND tỉnh ban hành Quyết định 19/2025/QĐ-UBND về quy chế quản lý cụm công nghiệp tại Thái Nguyên. Đối với nội dung thành lập, mở rộng cụm công nghiệp, quy chế xác định Sở CôngThương có trách nhiệm chủ trì thẩm định, lấy ý kiến các sở, ngành, đơn vị có liên quan, gồm: Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Tư pháp, Sở Văn hóa, Thế thao và Du lịch, Thanh tra tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Công an tỉnh và UBND cấp xã nơi có cụm công nghiệp.

Trường hợp cụm công nghiệp có điều chỉnh về tên gọi, vị trí thay đổi trong địa giới hành chính cấp xã, diện tích tăng không quá 5ha so với quy hoạch đã được phê duyệt, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp xã và các quy hoạch khác trên địa bàn thì UBND cấp tỉnh xem xét, quyết định tại quyết định thành lập,mở rộng cụm công nghiệp; đồng thời Sở Tài chính, Sở Công Thương cập nhật nội dung thay đổi báo cáo tại kỳ lập, phê duyệt quy hoạch tỉnh tiếp theo.

Nhóm P.V

Nguồn Thái Nguyên : https://baothainguyen.vn/kinh-te/202511/go-diem-nghen-phat-triencum-cong-nghiep-5df1dc4/