Từ quảng cáo sai sự thật đến kinh doanh hàng giả
Tình trạng kinh doanh các sản phẩm không đúng chất lượng công bố là một trong những vi phạm phổ biến. Gần đây nhất, vụ việc của vợ chồng Lê Văn Hải, chủ kênh TikTok "Gia đình Hải Sen", đã gây xôn xao dư luận khi bị Công an tỉnh Ninh Bình khởi tố về hành vi buôn bán hàng giả là thực phẩm. Sản phẩm "siro ăn ngon Hải Bé" của công ty này bị kết luận có các chỉ tiêu chất lượng chính chỉ đạt dưới 70% so với hàm lượng công bố. Cơ quan điều tra ước tính chỉ riêng sản phẩm này đã mang về doanh thu khoảng 20 tỷ đồng.
Tương tự, cặp đôi Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục, hai trong số những người có sức ảnh hưởng lớn nhất trên mạng xã hội, cũng vướng vào lao lý. Sản phẩm "kẹo rau Kera" do công ty chung của họ là CTCP Tập đoàn Chị Em Rọt phân phối đã bị điều tra hình sự với dấu hiệu sản xuất hàng giả và lừa dối khách hàng. Nguyên nhân là sản phẩm có nội dung quảng cáo gây hiểu lầm "một viên bằng một đĩa rau" nhưng không đạt hàm lượng chất xơ như quảng cáo. Doanh thu từ sản phẩm này ước tính hơn 20 tỷ đồng.
Sai phạm tài chính và khoảng trống pháp lý
Bên cạnh các vi phạm về chất lượng sản phẩm, hành vi trốn thuế trong lĩnh vực kinh doanh trực tuyến cũng là một vấn đề nghiêm trọng. Trường hợp của Hoàng Thị Hường (Hoàng Hường), một trong những người livestream thế hệ đầu, là một ví dụ điển hình. Bà Hường bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố về tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng". Kết quả điều tra ban đầu xác định bà Hường đã chỉ đạo nhân viên để ngoài sổ sách kế toán doanh thu gần 1.800 tỷ đồng và kê khai sai quy định thuế giá trị gia tăng trên 2.100 tỷ đồng.
Một vụ việc khác liên quan đến thuế là của Vũ Hồng Phúc (Cún Bông). Cơ quan điều tra xác định công ty do chồng bà Phúc thành lập có doanh thu thực tế hơn 120 tỷ đồng nhưng chỉ kê khai 5 tỷ đồng, gây thất thu cho ngân sách nhà nước hơn 10 tỷ đồng tiền thuế. Hiện cơ quan công an vẫn đang tiếp tục làm rõ các giao dịch hơn 500 tỷ đồng qua tài khoản cá nhân của bà Phúc.
Những vụ việc trên cho thấy những bất cập trong quản lý hoạt động thương mại điện tử, đặc biệt là hình thức livestream bán hàng. Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2024 đã vượt mốc 25 tỷ USD. Tuy nhiên, các quy định pháp lý chuyên biệt để quản lý hiệu quả hình thức kinh doanh này vẫn chưa theo kịp thực tế. Bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng, cho biết trong năm 2025, Cục sẽ tập trung xây dựng một bộ luật chuyên ngành về thương mại điện tử để giải quyết các khoảng trống pháp lý hiện tại.
Khánh Mai