Tuy nhiên, tòa lại yêu cầu Google phải chia sẻ dữ liệu với các đối thủ để mở rộng cạnh tranh trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.
Cổ phiếu Alphabet (công ty mẹ Google) đã tăng 7,8% trong phiên giao dịch ngoài giờ hôm 2.9 khi các nhà đầu tư hoan nghênh phán quyết của thẩm phán.
Google phải chia sẻ dữ liệu cho đối thủ sẽ củng cố sức mạnh của các công ty cạnh tranh với hoạt động kinh doanh quảng cáo mà gã khổng lồ công nghệ Mỹ thống trị thị trường. Thế nhưng, việc không phải bán Chrome hoặc Android đã loại bỏ một mối lo lớn cho các nhà đầu tư, vốn coi đây là các mảnh ghép then chốt trong toàn bộ hệ sinh thái kinh doanh của Google.
Deepak Mathivanan, nhà phân tích tại hãng Cantor Fitzgerald, nói các yêu cầu chia sẻ dữ liệu có thể gây rủi ro cạnh tranh cho Google, nhưng không ngay lập tức.
"Sẽ mất một thời gian dài hơn để người tiêu dùng cũng đón nhận những trải nghiệm mới này", Deepak Mathivanan nhận định.
Người phát ngôn của Bộ Tư pháp Mỹ và Google chưa đưa ra bình luận nào hôm 2.9.
Thẩm phán liên bang Amit Mehta bác bỏ yêu cầu từ các công tố viên Mỹ buộc Google phải bán đi trình duyệt Chrome và hệ điều hành Android phổ biến - Ảnh: Reuters
Phán quyết trên cũng là một tin tốt với Apple và các nhà sản xuất thiết bị cũng như trình duyệt web khác. Họ vẫn có thể tiếp tục nhận các khoản chia sẻ doanh thu quảng cáo từ Google cho các lượt tìm kiếm trên thiết bị của mình, theo thẩm phán liên bang Amit Mehta. Các nhà phân tích tại hãng dịch vụ tài chính Morgan Stanley cho biết Google mỗi năm trả cho Apple 20 tỉ USD để công cụ tìm kiếm của họ được thiết lập là mặc định trên trình duyệt Safari.
Tuy nhiên, phán quyết cũng giúp các nhà sản xuất thiết bị và những bên khác đặt Google Search làm mặc định dễ dàng hơn trong việc tải các ứng dụng được tạo bởi các đối thủ của Google.
Google trước đó cho biết dự định sẽ kháng cáo, đồng nghĩa có thể mất nhiều năm trước khi công ty buộc phải thực thi phán quyết này.
Sundar Pichai, Giám đốc điều hành Google, trong phiên tòa hồi tháng 4 bày tỏ lo ngại rằng các biện pháp chia sẻ dữ liệu do Bộ Tư pháp Mỹ yêu cầu có thể cho phép đối thủ phân tích ngược công nghệ của hãng.
Phân tích ngược công nghệ là quy trình kỹ thuật nhằm tháo rời hoặc phân tích sản phẩm, hệ thống hoặc phần mềm để tìm hiểu cách thức hoạt động, cấu trúc bên trong hoặc các thành phần của nó. Mục đích là để trích xuất kiến thức hoặc thông tin thiết kế từ sản phẩm đã hoàn thiện, thường là khi không có tài liệu thiết kế gốc.
Trong bối cảnh bài viết trên, việc phân tích ngược công nghệ Google đồng nghĩa các đối thủ sẽ sử dụng dữ liệu tìm kiếm được chia sẻ để tìm hiểu thuật toán, cách sắp xếp kết quả hoặc các yếu tố khác giúp Google Search hoạt động hiệu quả như thế nào.
Dù vậy, thẩm phán Amit Mehta không yêu cầu Google phải chia sẻ toàn bộ phạm vi dữ liệu mà các công tố viên yêu cầu. Ngay cả với những đối thủ nhận được dữ liệu, “việc bắt chước Google Search sẽ không phải là nhiệm vụ dễ dàng”, ông viết.
“Trước hết, biện pháp khắc phục này chỉ yêu cầu công bố dữ liệu nền tảng; còn lại là tùy thuộc vào các đối thủ trong việc xây dựng công nghệ và phát triển hạ tầng để tận dụng chúng”, thẩm phán Amit Mehta nói thêm.
Phán quyết này là kết quả của cuộc chiến pháp lý kéo dài 5 năm giữa một trong những công ty có lợi nhuận cao nhất thế giới với chính phủ Mỹ. Năm ngoái, thẩm phán Amit Mehta phán quyết rằng Google nắm giữ độc quyền bất hợp pháp trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến và quảng cáo liên quan.
Tại phiên tòa hồi tháng 4, các công tố viên đã kêu gọi áp dụng các biện pháp mạnh mẽ để khôi phục cạnh tranh và ngăn Google mở rộng sự thống trị trong lĩnh vực tìm kiếm sang trí tuệ nhân tạo (AI). Google cho rằng các đề xuất này vượt xa những gì pháp luật cho phép và sẽ khiến công ty phải trao công nghệ của mình cho đối thủ.
Ngoài vụ kiện liên quan đến tìm kiếm, Google còn vướng vào nhiều tranh chấp pháp lý về sự thống trị trong các thị trường khác.
Google gần đây cho biết sẽ tiếp tục kháng cáo một phán quyết buộc công ty phải cải tổ kho ứng dụng, trong vụ kiện do Epic Games (nhà phát triển game Fortnite) thắng kiện.
Trong tháng 9, Google dự kiến sẽ tiếp tục ra tòa để xác định biện pháp khắc phục trong một vụ kiện khác do Bộ Tư pháp Mỹ khởi xướng, trong đó một thẩm phán đã kết luận công ty nắm giữ độc quyền bất hợp pháp trong công nghệ quảng cáo trực tuyến.
Hai vụ kiện từ Bộ Tư pháp Mỹ chống lại Google là một phần trong cuộc trấn áp lưỡng đảng quy mô lớn của Mỹ nhắm vào các hãng công nghệ lớn, bắt đầu từ nhiệm kỳ Tổng thống Donald Trump đầu tiên, gồm cả các vụ kiện chống lại Meta Platforms, Amazon và Apple.
1. Vụ kiện chống lại Meta Platforms
Cơ quan khởi kiện: Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và nhiều bang của Hoa Kỳ.
Nội dung cáo buộc: Vụ kiện tập trung vào các thương vụ mua lại Instagram (năm 2012) và WhatsApp (năm 2014). FTC cáo buộc Meta Platforms (khi đó là Facebook) đã mua lại hai công ty này để "giết chết" các đối thủ tiềm năng, từ đó củng cố và duy trì vị thế độc quyền của mình trong thị trường mạng xã hội. Các công tố viên lập luận rằng thay vì cạnh tranh công bằng về chất lượng sản phẩm, Meta Platforms lại chọn chiến lược "mua hoặc chôn vùi" các đối thủ.
Yêu cầu: FTC mong muốn buộc Meta Platforms phải bán lại Instagram và WhatsApp để khôi phục cạnh tranh.
Tình trạng: Vụ kiện này đã trải qua nhiều thăng trầm. Ban đầu, nó bị bác bỏ một phần, nhưng sau đó FTC đã sửa đổi đơn kiện và vụ án được tiếp tục. Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành Meta Platforms, đã ra tòa để bảo vệ các thương vụ mua lại này.
2. Vụ kiện chống lại Amazon
Cơ quan khởi kiện: FTC và 17 bang của Mỹ.
Nội dung cáo buộc: Vụ kiện này nhắm vào sự độc quyền của Amazon trong hai thị trường: Thị trường "siêu thị trực tuyến" dành cho người mua sắm và thị trường dịch vụ dành cho người bán hàng trực tuyến. FTC cáo buộc Amazon sử dụng nhiều chiến lược chống cạnh tranh, bao gồm:
Các biện pháp chống giảm giá: Amazon phạt các người bán hàng nếu đưa ra mức giá thấp hơn trên các nền tảng khác.
Bắt buộc sử dụng dịch vụ: Amazon yêu cầu các người bán hàng phải sử dụng dịch vụ hậu cần và kho bãi đắt đỏ của hãng nếu muốn sản phẩm của họ được gắn mác Prime, từ đó hạn chế cạnh tranh từ các dịch vụ vận chuyển khác.
Ưu tiên sản phẩm của mình: Amazon bị cáo buộc ưu tiên hiển thị các sản phẩm của chính họ hoặc các quảng cáo trả phí thay vì các sản phẩm chất lượng tốt hơn từ các nhà bán hàng độc lập trong kết quả tìm kiếm.
Yêu cầu: Vụ kiện yêu cầu một lệnh cấm vĩnh viễn để ngăn Amazon tiếp tục các hành vi phi pháp này. Một số nhà làm luật còn đề xuất tách mảng dịch vụ hậu cần ra khỏi mảng bán lẻ của Amazon.
3. Vụ kiện chống lại Apple
Cơ quan khởi kiện: Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) và 16 bang.
Nội dung cáo buộc: Vụ kiện tập trung vào việc Apple bị cáo buộc duy trì "vườn có tường bao quanh" độc quyền xung quanh hệ sinh thái iPhone. DOJ lập luận rằng Apple đã sử dụng các chính sách hạn chế của mình để kìm hãm sự cạnh tranh và đổi mới từ các bên thứ ba. Các cáo buộc cụ thể bao gồm:
Ngăn chặn "siêu ứng dụng": Cản trở sự phát triển của các ứng dụng đa chức năng có thể giúp người dùng dễ dàng chuyển đổi từ iPhone sang nền tảng khác.
Hạn chế dịch vụ tin nhắn: Làm giảm chất lượng của tin nhắn đa nền tảng (giữa iPhone và Android), tạo ra hiệu ứng xấu cho người dùng khi nhắn tin với người dùng Android, nhằm giữ chân khách hàng trong hệ sinh thái của Apple.
Giới hạn chức năng của đồng hồ thông minh không phải Apple Watch: Làm cho các đồng hồ thông minh của đối thủ hoạt động kém hiệu quả trên iPhone, khuyến khích người dùng mua Apple Watch.
Tình trạng: Đây là vụ kiện chống độc quyền mới nhất của chính phủ Mỹ với một gã khổng lồ công nghệ. Vụ án vẫn đang trong giai đoạn đầu và có thể mất nhiều năm để đi đến phán quyết cuối cùng.
Sơn Vân