GSMA đề xuất 6 giải pháp chống lừa đảo qua điện thoại di động

7 giờ trướcBài gốc

Thảo luận về phòng ngừa lừa đảo và an ninh mạng tại Hội nghị Thượng đỉnh Quốc gia số Việt Nam chiều 15/4. Ảnh: Thảo Ngân - Mekong ASEAN.

"Nhờ vào tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao, kết nối mạnh và các chính sách hỗ trợ, Việt Nam có thể sớm trở thành một quốc gia số hàng đầu ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương," ông Julian Gorman, Giám đốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Hiệp hội Di động Toàn cầu (GSMA) chia sẻ tại Hội nghị Thượng đỉnh Quốc gia số, do hiệp hội này tổ chức ngày 15/4 tại Hà Nội.

Đánh giá về tiềm năng chuyển đổi số và phát triển kinh tế số của Việt Nam, ông Julian Gorman cho biết, Việt Nam có một mục tiêu mạnh mẽ với Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia đặt mục tiêu đưa đất nước vào Top 30 quốc gia số hàng đầu thế giới vào năm 2030, phủ sóng 5G và cáp quang trên toàn quốc, phát triển hơn 100.000 doanh nghiệp công nghệ số với lực lượng lao động 1,5 triệu người có kỹ năng về công nghệ số.

Việt Nam cũng là quốc gia dẫn đầu toàn cầu về việc triển khai IPv6 (Internet Protocol version 6 - phiên bản nâng cấp của giao thức liên mạng (IP)) với hơn 55% người dùng kết nối qua giao thức mới này - một dấu hiệu cho thấy sự sẵn sàng của hạ tầng kỹ thuật số vững chắc.

Các công nghệ mới nổi như AI, 5G và Open Gateway, Open Ran đang được sử dụng và nghiên cứu tại Việt Nam, định hình lại các ngành công nghiệp, cải thiện các dịch vụ công và thu hẹp khoảng cách số giữa thành thị và nông thôn. Tuy nhiên, song hành với tiến trình này, làn sóng lừa đảo kỹ thuật số gia tăng đang đe dọa làm suy giảm niềm tin của công chúng và kìm hãm tiềm năng đổi mới của công nghệ di động.

Theo báo cáo Nền kinh tế di động Châu Á -Thái Bình Dương và Các quốc gia số của GSMA, tại Việt Nam 74% người tiêu dùng hiện sử dụng ví điện tử, nhưng 89% lo sợ bị xâm nhập tài khoản, và 95% quan ngại về việc dữ liệu cá nhân bị lạm dụng trên môi trường trực tuyến.

Việt Nam đang đứng trước thời khắc quyết định trong hành trình số hóa, tỷ lệ sử dụng di động cao và thị trường ví điện tử phát triển mạnh mẽ đang mở ra những cơ hội to lớn cho tăng trưởng kinh tế và tài chính toàn diện. Mặt khác, lừa đảo gia tăng và đe dọa liên quan đến danh tính đang làm lung lay niềm tin của người dùng. Nếu chúng ta không có lòng tin số thì khó có thể phát triển quốc gia số, ở Việt Nam số lượng người sử dụng di động là vô cùng lớn và cần có những biện pháp bảo vệ khách hàng. Ông Julian Gorman, Giám đốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Hiệp hội Di động Toàn cầu (GSMA)

Đại diện GSMA gợi ý 6 giải pháp giúp các quốc gia, các nhà mạng chặn việc lừa đảo qua điện thoại di động tại Việt Nam:

Thứ nhất, nâng cấp các tiêu chuẩn kỹ thuật và hướng dẫn nhà mạng áp dụng công nghệ như Open Gateway, Open RAN, Open API nhằm cải thiện khả năng kết nối và phân tích các trường hợp nghi ngờ lừa đảo. Một số ngân hàng trên thế giới đã phối hợp với nhà mạng để phát hiện dữ liệu bất thường, kịp thời ngăn chặn hành vi gian lận.

Thứ hai, tăng cường truyền thông để người dùng tự bảo vệ mình. Ông Julian Gorman cho biết, nền kinh tế nhiều quốc gia chịu thiệt hại lớn do lừa đảo qua điện thoại như Philippines (mất 2% GDP), Pakistan (khoảng 4% GDP). Đáng lo ngại, một số nạn nhân sau đó lại trở thành thủ phạm như tại Myanmar, Campuchia.

Thứ ba, mỗi cá nhân cần có công cụ và ý thức tự bảo vệ bản thân ngay từ chính trong “ngôi nhà số” của mình.

Thứ tư, chính phủ cần xây dựng chính sách đạo đức và khung pháp lý phù hợp để bảo vệ người dùng trong hệ sinh thái di động, đồng thời tạo cơ chế khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp và người dân.

Thứ năm, chống lừa đảo trên không gian mạng cần có sự phối hợp quốc tế vì đây là môi trường toàn cầu. Các quốc gia nên hợp tác xuyên biên giới, đặc biệt trong khuôn khổ khu vực như ASEAN và với các tổ chức như GSMA.

Cuối cùng và quan trọng nhất là giúp người bị lừa đảo không ngại ngùng khi lên tiếng tố cáo các hành vi lừa đảo, các cơ quan tiếp nhận, xã hội cần có sự thấu hiểu để người bị lừa đảo đủ tự tin nói lên những gì đã trải qua và cảnh báo tới cộng đồng.

Ông Gorman lấy ví dụ Ấn Độ đã xử lý thành công nhiều vụ lừa đảo và chia sẻ các công nghệ phòng chống hiệu quả. Các quốc gia châu Á nên học hỏi, chia sẻ công nghệ và hợp tác chống lừa đảo, bởi đây là vấn đề phức tạp, không một quốc gia hay chính phủ nào có thể tự giải quyết.

Ông cho biết thêm, GSMA sẽ tăng cường hợp tác với các chính phủ để đối phó vấn đề này, đồng thời công bố Sách trắng về các hành vi và giải pháp phòng chống lừa đảo trong hệ sinh thái di động.

Chia sẻ với MekongASEAN về các giải pháp chống lừa đảo qua điện thoại di động ở Việt Nam, ông Nguyễn Văn Thành, Quản lý hợp tác SI, Công ty An ninh mạng Viettel cho biết thời gian gần đây, tình hình gian lận và lừa đảo qua điện thoại có xu hướng diễn biến phức tạp với thủ đoạn ngày càng tinh vi như giả danh công an làm căn cước công dân, giả mạo nhân viên giao hàng, công ty bảo hiểm để yêu cầu thanh toán nhằm chiếm đoạt tiền.

Ông Thành cho biết Viettel đã triển khai rất nhiều chương trình theo điều phối chung của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ cũng đưa ra một khung phần mềm phân loại các đối tượng làm phiền qua điện thoại di động nhưng để ngăn chặn hoàn toàn hành vi này thì là một chặng đường dài.

Ông Thành cũng nhấn mạnh, yếu tố con người đóng vai trò cốt lõi trong việc phát hiện và phòng ngừa lừa đảo, bởi dữ liệu cá nhân thuộc quyền kiểm soát của từng người dùng. Vì vậy, rất cần một khung hướng dẫn cụ thể và hành lang pháp lý rõ ràng để xác định như thế nào là hành vi lừa đảo, cơ chế chặn như thế nào là hợp lý, tránh xâm phạm quyền riêng tư.

Ông Nguyễn Văn Thành, Quản lý hợp tác SI, Công ty An ninh mạng Viettel. Ảnh: Thảo Ngân - Mekong ASEAN.

Trên thực tế, lừa đảo qua điện thoại di động là vấn đề toàn cầu, kể cả ở các nước phát triển. Song, càng siết kiểm soát, càng dễ phát sinh mâu thuẫn với yêu cầu bảo vệ dữ liệu cá nhân, do đó, chống lừa đảo trong không gian mạng là một chặng đường dài, cần cách tiếp cận cân bằng giữa an ninh và quyền riêng tư.

Theo ông Nguyễn Văn Thành, Viettel đang hướng tới các giải pháp công nghệ như ứng dụng AI on device – trí tuệ nhân tạo tích hợp ngay trên thiết bị di động, giúp người dùng xử lý các tình huống nghi ngờ lừa đảo mà không cần gửi dữ liệu ra ngoài, vừa tiện lợi vừa bảo mật.

Các ngân hàng và nhà mạng cũng đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp hiệu quả, với điều kiện tiên quyết là phải có sự đồng thuận từ người dùng. Viettel đặc biệt hoan nghênh hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ lớn trên thế giới có kinh nghiệm chống lừa đảo, nhằm phát triển các giải pháp ứng dụng vào thực tiễn tại Việt Nam.

Thảo Ngân

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/gsma-de-xuat-6-gia-i-phap-chong-lu-a-da-o-qua-dien-thoai-di-dong-40467.html