Hỗ trợ tài chính và ưu đãi lệ phí
Sở Xây dựng Hà Nội vừa có Văn bản số 5096 gửi các sở, ngành và đơn vị liên quan để lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc.
Hà Nội cấm xe máy xăng lưu thông trên đường Vành đai 1 vào năm 2026. Ảnh minh họa.
Dự thảo hiện đang được hoàn thiện để trình UBND TP báo cáo HĐND xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 9/2025, theo chỉ đạo của UBND và HĐND TP.
Một số chính sách nổi bật trong dự thảo Nghị quyết gồm: Hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho người dân có phương tiện xe máy chạy xăng hoặc diesel (đăng ký trước thời điểm Nghị quyết có hiệu lực) tại các vùng phát thải thấp, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh (có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên).
Mức hỗ trợ 3 triệu đồng/xe đối với cá nhân thường; 4 triệu đồng/xe đối với hộ cận nghèo; 5 triệu đồng/xe đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030.
Hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3–5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm cho các đơn vị dịch vụ công ích; Đơn vị vận tải hành khách (trừ xe buýt) và vận tải hàng hóa; Doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ.
Miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày Nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030.
Ưu đãi giá dịch vụ trông giữ đối với phương tiện giao thông xanh.
Lộ trình hạn chế xe chạy nhiên liệu hóa thạch
Hà Nội cũng đề xuất lộ trình thí điểm và mở rộng vùng cấm phương tiện cá nhân chạy xăng/diesel. Theo đó, thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng: từ 1/1/2026 đến 30/6/2026.
Cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong Vành đai 1 từ 1/7/2026, trong Vành đai 2 từ 1/1/2028.
Hạn chế ô tô cá nhân dùng xăng/diesel trong vành đai 2 từ 1/1/2028; Mở rộng ra vành đai 3 từ 1/1/2030.
Từ năm 2035 – 2050, hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh (bao gồm cả xe CNG, hybrid) theo từng cấp độ.
Cụ thể, hạn chế trong vành đai 1 từ 2035, trong Vành đai 2 từ 2040, trong Vành đai 3 từ 2045 và hạn chế toàn TP từ năm 2050.
Thành phố cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ sẽ áp dụng theo lộ trình nêu trên đối với xe phát thải gây ô nhiễm.
Tăng cường giám sát, xử phạt: Hà Nội sẽ lắp camera giám sát, tổ chức tuần tra kiểm soát. Các hành vi vi phạm khí thải hoặc đi vào vùng cấm sẽ bị xử phạt hành chính với mức cao (tối đa gấp 2 lần mức quy định hiện hành).
Đảm bảo thực hiện mục tiêu trên, UBND TP Hà Nội yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026; Tối thiểu 30% chỗ đỗ tại dự án mới phải có trụ sạc;
Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu đối. Dự án bến xe, bãi đỗ có từ 30% chỗ đỗ gắn trụ sạc được hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng; 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu.
Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch.
Đáng chú ý, Thành phố khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức PPP. Các nhà đầu tư này sẽ được ưu tiên giao đất và hỗ trợ 100% tiền thuê đất tại các vị trí quy hoạch đến hết năm 2033.
Thành phố cũng cam kết đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông, kỹ thuật để kết nối hiệu quả với các dự án trạm năng lượng sạch. Song song với các chính sách nêu trên, Sở Xây dựng cũng sẽ tiến hành bổ sung các quy trình, thủ tục cụ thể để các đối tượng được hưởng ưu đãi, hỗ trợ, tránh tính trạng chính sách ban hành ra nhưng không được thực hiện hiệu quả trong thực tế.
Sau khi Nghị quyết được ban hành, Sở Xây dựng sẽ tham mưu UBND TP ban hành Kế hoạch chi tiết phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cơ quan liên quan để triển khai các chính sách, bao gồm: Chính sách tài chính, phí – lệ phí; Quản lý và loại bỏ phương tiện cũ; Giám sát, xử lý vi phạm và chính sách hỗ trợ phát triển và khuyến khích đầu tư trạm sạc.
Xanh hóa toàn diện hệ thống phương tiện giao thông
Hà Nội không chỉ tập trung vào xe máy, mà đang xây dựng Đề án chuyển đổi toàn bộ các loại phương tiện (xe buýt, taxi, xe rác, xe ba bánh...) sang sử dụng điện hoặc năng lượng xanh, phù hợp với đặc thù từng loại hình vận tải.
Trong lĩnh vực taxi, hiện TP có 65 đơn vị với 18.612 xe. Tính đến 6/2025, đã có 8.831 xe taxi điện, chiếm 47,4% tổng số taxi đang hoạt động. Có 23 đơn vị đăng ký kế hoạch chuyển đổi 100% taxi điện trước năm 2030.
Sở Xây dựng cũng kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành liên quan sớm ban hành cơ chế hỗ trợ cụ thể như ưu đãi tín dụng, miễn, giảm thuế, trợ giá trực tiếp phương tiện điện.
Hà Nội sẽ xây dựng kế hoạch tổng thể phát triển mạng lưới trạm sạc tại khu dân cư đông đúc; Bến xe, điểm đầu cuối; Trung tâm thương mại; Trục giao thông chính
Thành phố sẽ tổ chức khảo sát, lựa chọn vị trí lắp đặt trạm sạc thí điểm đảm bảo kỹ thuật và kết nối, đồng thời cho phép sử dụng linh hoạt các loại đất phù hợp như đất công, đất giao thông, hành lang kỹ thuật; Ban hành thủ tục rút gọn cho cấp phép xây dựng và chuyển đổi mục đích sử dụng đất;
TP cũng cam kết tạo môi trường đầu tư thuận lợi, hành lang pháp lý rõ ràng, giá điện hợp lý, bảo vệ tài sản và kết nối hiệu quả giữa các nhà sản xuất xe điện – thiết bị sạc – nhà đầu tư hạ tầng, hướng đến nội địa hóa thiết bị và giảm chi phí đầu tư.
Lê Tươi