Cải cách hành chính: Nền tảng vững chắc cho tăng trưởng và đổi mới
Hà Nội đã đạt được những thành tựu nổi bật trong công cuộc cải cách hành chính (CCHC), đây được xem là một trong ba khâu đột phá chiến lược. Giai đoạn 2021-2025, công tác CCHC được chỉ đạo quyết liệt, sát sao, mang lại hiệu quả rõ rệt. Nhờ vậy, các chỉ tiêu của Chương trình tổng thể CCHC của Chính phủ và của thành phố đều hoàn thành trước thời hạn.
Những thành tựu này đã tạo ra động lực mạnh mẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư và huy động hiệu quả các nguồn lực xã hội. Môi trường kinh doanh được cải thiện theo hướng bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi và minh bạch hơn. Đời sống và an sinh xã hội của người dân cũng được quan tâm và nâng cao. Đặc biệt, việc phân quyền sâu rộng đã giúp các sở, ngành và địa phương chủ động hơn trong giải quyết công việc, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Thành công trong CCHC cũng là tiền đề quan trọng giúp Hà Nội tổ chức thành công nhiều sự kiện quốc tế, đồng thời phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực đô thị, văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ. Đặc biệt, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền số và thành phố thông minh đã tạo ra môi trường thuận lợi để việc phân cấp, phân quyền được thực hiện một cách hiệu quả và minh bạch.
Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh kiểm tra thực tế tại Chi nhánh số 1 - Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố. Ảnh: PV
Một trong những minh chứng rõ nét cho sự quyết tâm của Hà Nội trong cải cách thể chế là việc triển khai Đề án 06. Việc hợp nhất 3 Ban Chỉ đạo CCHC, chuyển đổi số và Đề án 06 thành một Ban Chỉ đạo duy nhất do Chủ tịch UBND làm Trưởng ban đã tạo nên một cơ chế chỉ đạo, điều hành thông suốt, nhất quán.
Các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 đã cơ bản hoàn thành đúng tiến độ. Đến nay, hơn 6,5 triệu công dân Thủ đô đã được cấp Căn cước công dân và cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; hơn 5,2 triệu công dân đã có tài khoản định danh mức độ 2. Hàng trăm nghìn hồ sơ dữ liệu hộ tịch điện tử cũng đã được số hóa, tạo nền tảng vững chắc cho việc quản lý thông tin dân cư hiệu quả.
Hà Nội cũng đã ban hành trên 300 văn bản chỉ đạo triển khai Đề án 06, với sự tham gia của HĐND, UBND thành phố và các sở, ban, ngành. Thành phố cũng đang tích cực triển khai và mở rộng các nhóm dữ liệu về hội, đoàn thể, an sinh xã hội để xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu chung, liên thông với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Một điểm sáng khác là Hà Nội là địa phương đầu tiên đề xuất và được HĐND chấp thuận hỗ trợ phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp cho người dân khi thực hiện qua VNeID, với số tiền ngân sách hỗ trợ khoảng 9,7 tỷ đồng. Sáng kiến này không chỉ giảm gánh nặng chi phí cho người dân mà còn thúc đẩy việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Những nỗ lực này đã mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, ước tính giảm hơn 10 tỷ đồng chi phí phục vụ tại trụ sở của các cơ quan nhà nước mỗi năm.
Phân định rõ ràng trách nhiệm giữa các cấp chính quyền
Bước sang giai đoạn 2026-2030, Hà Nội xác định cải cách thể chế, với trọng tâm là phân cấp, phân quyền, là động lực chính để phát triển. Thành phố sẽ tập trung vào việc hoàn thiện chính sách, pháp luật để phân định rõ ràng trách nhiệm giữa các cấp chính quyền. Theo đó, những nhiệm vụ quản lý nhà nước cần giữ ở trung ương, những nhiệm vụ có thể giao cho cấp thành phố, quận, huyện, xã và cả những dịch vụ có thể chuyển giao cho doanh nghiệp, tổ chức xã hội sẽ được xác định một cách khoa học và hợp lý.
Để việc phân quyền không chỉ là hình thức, Hà Nội sẽ đẩy mạnh rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, giảm bớt các đầu mối trung gian, tinh gọn bộ máy. Nguyên tắc "một tổ chức có thể đảm nhiệm nhiều việc, nhưng một việc chỉ do một tổ chức chủ trì và chịu trách nhiệm chính" sẽ được áp dụng triệt để, nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ. Thành phố cũng sẽ tiếp tục thí điểm chuyển giao một số nhiệm vụ và dịch vụ hành chính công mà Nhà nước không nhất thiết phải thực hiện cho doanh nghiệp và các tổ chức xã hội đảm nhiệm, tạo điều kiện cho khu vực tư nhân tham gia sâu hơn vào các lĩnh vực công ích.
Về cải cách thủ tục hành chính, Hà Nội cam kết kiểm soát chặt chẽ việc ban hành các quy định mới, đặc biệt là trong các lĩnh vực nhạy cảm như đất đai, xây dựng, đầu tư, bảo hiểm, thuế... Mục tiêu là đảm bảo TTHC mới ban hành phải đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện. Trong lĩnh vực xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số, Hà Nội sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách, môi trường pháp lý để hỗ trợ phát triển Chính phủ số và Chính quyền số các cấp...
Người dân làm thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công Hà Nội. Ảnh: PV
Việc phân cấp, phân quyền không chỉ là một mục tiêu trong cải cách thể chế mà còn là phương thức hiệu quả để hiện thực hóa chính quyền điện tử, chính quyền số tại Hà Nội. Bằng việc hoàn thiện môi trường pháp lý, cơ chế phối hợp liên thông và nâng cao năng lực quản lý của các cấp chính quyền địa phương, Hà Nội đang tạo dựng nền tảng vững chắc để thúc đẩy sự phát triển bền vững và toàn diện. Đây là một cuộc cách mạng thể chế mang tính quyết định, hứa hẹn sẽ mang đến những thay đổi tích cực, tạo động lực mạnh mẽ cho Thủ đô trong hành trình vươn lên trở thành một đô thị hiện đại, văn minh, và đáng sống.
Văn Anh