Đây là một trong những nội dung quan trọng được thảo luận tại Hội nghị giao ban trực tuyến giữa Thường trực Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội với lãnh đạo 126 xã, phường diễn ra sáng 3-10.
Kết quả giải quyết hồ sơ đạt tỷ lệ cao
Ngay sau khi Hà Nội chuyển sang mô hình chính quyền đô thị hai cấp, UBND thành phố đã coi công tác tiếp nhận và giải quyết TTHC tại cấp xã là nhiệm vụ trọng tâm, gắn với yêu cầu phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Chỉ trong thời gian ngắn, hàng loạt văn bản chỉ đạo, kế hoạch, hướng dẫn đã được ban hành. Trung tâm Phục vụ hành chính công (PVHCC) thành phố trở thành “đầu não” điều phối, tập huấn, khảo sát, hỗ trợ 126 điểm phục vụ hành chính công cấp xã.
Quang cảnh hội nghị giao ban trực tuyến giữa Thường trực Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội với lãnh đạo 126 xã, phường diễn ra sáng 3-10. Ảnh: Viết Thành
Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, công tác tiếp nhận và giải quyết TTHC từ ngày 1-7 đến 23-9-2025 đã ghi nhận kết quả rất tích cực. Toàn thành phố đã tiếp nhận 531.269 hồ sơ, trong đó 59,71% nộp trực tuyến, 40,05% nộp trực tiếp, 0,24% qua dịch vụ bưu chính công ích. Đáng chú ý, số hồ sơ trực tuyến đã vượt số nộp trực tiếp, phản ánh bước chuyển mạnh mẽ trong thói quen hành chính của người dân, phù hợp với mục tiêu chuyển đổi số.
Trong tổng số hồ sơ đã xử lý, có 510.541 hồ sơ được giải quyết, đạt tỷ lệ 96,1%; trong đó, 99,85% đúng hạn và trước hạn, chỉ còn 763 hồ sơ quá hạn (0,15%), chủ yếu do hạn chế kỹ thuật hoặc cán bộ mới chưa thuần thục thao tác. Đây là tỷ lệ giải quyết khá cao, khẳng định sự thích ứng nhanh của đội ngũ công chức cấp xã, đồng thời củng cố niềm tin của người dân đối với bộ máy hành chính mới.
Chủ tịch UBND phường Cầu Giấy phát biểu tại điểm cầu phường Cầu Giấy. Ảnh: Viết Thành
Theo thống kê của thành phố, khối lượng hồ sơ giải quyết công việc hằng ngày trên địa bàn thành phố rất lớn. Trung bình mỗi tháng, toàn thành phố xử lý khoảng 177.000 hồ sơ, tức hơn 8.000 hồ sơ mỗi ngày. Nhiều địa phương đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, bảo đảm phục vụ nhân dân kịp thời. Trong đó, phường Bạch Mai tiếp nhận 6.898 hồ sơ, đã giải quyết 6.689 hồ sơ, đúng hạn 99,91%; phường Kim Liên tiếp nhận 6.946 hồ sơ, đã giải quyết trọn vẹn 6.796 hồ sơ. Xã Phú Xuyên tiếp nhận 6.636 hồ sơ, đã giải quyết toàn bộ 6.499 hồ sơ, đạt tỷ lệ gần 100% đúng hạn. Xã Phù Đổng xử lý 6.614 hồ sơ, trong đó 6.186 hồ sơ đã hoàn tất, 99,82% đúng hạn…
Đặc biệt, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến cao ở nhiều địa phương cho thấy người dân dần hình thành thói quen mới. Tại phường Kim Liên, số hồ sơ trực tuyến lên tới 5.364, gấp hơn 3 lần số nộp trực tiếp. Tại xã Thư Lâm, hồ sơ trực tuyến chiếm hơn 60%. Đây là minh chứng rõ nét cho bước chuyển đổi số trong hành chính công…
Bên cạnh kết quả khả quan đã đạt được, quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp cũng gặp một số vướng mắc cần sớm được khắc phục.
Thực tiễn cho thấy, việc tồn tại song song mô hình Trung tâm PVHCC thành phố và 126 Điểm PVHCC cấp xã khiến việc quản lý, giám sát và đảm bảo đồng bộ gặp khó khăn. Hệ thống công nghệ thông tin, trang thiết bị chưa thống nhất, dẫn đến chất lượng hoạt động không đồng đều giữa các địa phương.
Khó khăn về nguồn lực là vấn đề then chốt mà hầu hết đơn vị đều gặp phải. Hiện tại, mỗi điểm cấp xã chỉ bố trí khoảng 5 cán bộ, trong khi khối lượng hồ sơ phát sinh có nơi lên đến hơn 400 hồ sơ/ngày. Điều này gây tình trạng quá tải cục bộ, cán bộ phải làm việc cường độ cao, ảnh hưởng chất lượng số hóa và hướng dẫn công dân. Ngược lại, có điểm phát sinh ít hồ sơ, dẫn tới lãng phí nhân lực mà chưa có cơ chế điều tiết hợp lý.
Hạ tầng công nghệ thông tin cũng là rào cản lớn hiện nay. Trên thực tế, nhiều xã vẫn sử dụng thiết bị cũ, mạng chậm, thiếu máy quét và máy tra cứu thông tin. Bên cạnh đó, một số thủ tục còn yêu cầu bản sao chứng thực giấy (như cấp phép xây dựng, chứng nhận cơ sở an toàn thực phẩm), gây bất cập khi triển khai trực tuyến toàn trình.
Ngoài ra, vẫn còn tình trạng hồ sơ quá hạn tập trung ở các lĩnh vực đất đai và chính sách xã hội. Nguyên nhân chủ yếu do vướng mắc pháp lý, quy định chồng chéo và sự thiếu đồng bộ trong phối hợp giữa các cấp.
Công tác giám sát hiện nay chủ yếu do UBND xã, phường đảm nhiệm, khó bảo đảm tính khách quan, độc lập. Điều này tiềm ẩn nguy cơ phát sinh nhũng nhiễu, tiêu cực nếu không có cơ chế giám sát chặt chẽ hơn từ cấp thành phố.
Kiện toàn mô hình, hướng tới quản lý tập trung, đồng bộ
Trước những khó khăn phát sinh từ thực tiễn, UBND thành phố đã kiến nghị Thường trực Thành ủy cho phép kiện toàn mô hình Trung tâm PVHCC thành phố theo hướng một cấp quản lý tập trung. Đây là giải pháp căn cơ để khắc phục bất cập, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho cải cách hành chính lâu dài.
Từ nay đến 1-11-2025, các Điểm PVHCC cấp xã sẽ được chuyển giao về Trung tâm PVHCC thành phố quản lý, để từ 1-1-2026 chính thức vận hành thống nhất. Khi đó, toàn bộ mạng lưới sẽ được điều phối trực tiếp, bảo đảm tính đồng bộ về nhân sự, hạ tầng, quy trình và công nghệ.
Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu tại phiên thảo luận sáng 3-10. Ảnh: Viết Thành
Mô hình một cấp cho phép Trung tâm chủ động phân bổ nhân lực giữa các điểm, khắc phục tình trạng nơi quá tải, nơi dư thừa. Đồng thời, ngân sách đầu tư sẽ được tập trung, giúp đồng bộ hóa trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin, tạo điều kiện để đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến.
Việc quản lý tập trung cũng mở ra cơ hội chuẩn hóa quy trình, nâng cao hiệu quả số hóa và xử lý hồ sơ trực tuyến toàn trình. Quan trọng hơn, công tác giám sát sẽ được độc lập, khách quan, hạn chế nguy cơ phát sinh tiêu cực ở cơ sở.
Nếu được triển khai, Trung tâm PVHCC thành phố sẽ trở thành đầu mối chuyên nghiệp, hiện đại, đủ năng lực quản lý và vận hành 126 điểm trên toàn thành phố. Đây sẽ là bước tiến quan trọng trong xây dựng nền hành chính phục vụ, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.
Những kết quả bước đầu cho thấy quyết tâm chính trị lớn của Hà Nội trong cải cách TTHC. Dù mới vận hành trong thời gian ngắn, mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã nhanh chóng chứng minh hiệu quả khi tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn gần như tuyệt đối, hồ sơ trực tuyến chiếm ưu thế…
Song, để hệ thống thực sự bền vững, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn trong việc hoàn thiện mô hình, đồng bộ hóa nguồn lực và hạ tầng, đẩy mạnh truyền thông để mọi người dân đều có thể tiếp cận, sử dụng dịch vụ công trực tuyến một cách thuận tiện, qua đó, góp phần tạo động lực để phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số mạnh mẽ trong giai đoạn phát triển mới.
Hương Ly