Hà Nội thúc đẩy sử dụng xe buýt điện, xe buýt năng lượng xanh

4 giờ trướcBài gốc

Hà Nội quyết tâm chuyển đổi giao thông công cộng xanh

Tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra cam kết mạnh mẽ Việt Nam hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 (Netzero) vào năm 2050.

Ảnh minh họa

Để hiện thực hóa cam kết này, Chính phủ đã triển khai nhiều kế hoạch hành động, trong đó, Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải tại Quyết định 876/QĐ-TTg đặt mục tiêu phát triển hệ thống giao thông vận tải xanh hướng tới mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về “0” vào năm 2050.

Cam kết và hành động của Việt Nam cũng phản ánh xu thế toàn cầu, khi nhiều quốc gia đã đặt mục tiêu loại bỏ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Chẳng hạn, Nghị viện châu Âu đã chính thức thông qua luật cấm bán ô tô chạy bằng xăng và dầu diesel ở Liên minh châu Âu (EU) từ năm 2035, nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang xe điện và chống biến đổi khí hậu. Tại khu vực Đông Nam Á, các quốc gia như Singapore, Indonesia và Malaysia đã triển khai thử nghiệm xe buýt điện với số lượng khoảng vài chục chiếc.

Trên tinh thần đó, tại Hà Nội, Thành phố đã ban hành Kế hoạch số 149/KH-UBND triển khai Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh. Hà Nội quyết tâm hoàn thành chuyển đổi xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên toàn địa bàn thành phố, và hoàn thiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, mở rộng hạ tầng sạc, và tăng dần tỷ lệ chuyển đổi để đạt mục tiêu 100% xe buýt xanh vào năm 2030.

Một số ưu điểm và khó khăn, hạn chế khi sử dụng xe buýt điện, xe buýt CNG.

Tại Quyết định 6004/QĐ-UBND Hà Nội 2024 về việc phê duyệt “Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn Thành phố” đã chỉ ra ưu điểm của xe buýt điện và xe buýt chạy bằng năng lượng CNG/LNG (compressed natural gas/liquefied natural gas). Cụ thể, xe buýt điện tiêu thụ ít năng lượng hơn so với xe buýt sử dụng động cơ đốt trong, do sử dụng năng lượng tái tạo, ít tiếng ồn hơn, phát thải hạt thấp hơn, ít CO2 hơn, chi phí vòng đời thấp hơn và dịch vụ đáng tin cậy.

Về ưu điểm đối với môi trường, xe buýt điện là giải pháp xanh cho môi trường vì sử dụng động cơ điện không gây phát thải khí, không bụi và chạy rất êm do sử dụng nguồn nhiên liệu sạch là điện. Còn xe buýt sử dụng khí CNG được đánh giá góp phần giảm phát thải các khí ảnh hưởng đến môi trường như CO2, NOx, SOx so với các phương tiện diesel.

Đồng thời, đây còn là giải pháp cho an ninh năng lượng khi việc áp dụng xe buýt điện vào vận tải hành khách công cộng, chúng ta không chỉ bớt phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch mà còn giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường trong đô thị.

Phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn Hà Nội. Ảnh: VOV

Về mặt hiệu suất, một chiếc xe buýt điện có tỷ lệ công suất/ trọng lượng gấp 2 lần so với xe chạy dầu diesel tương ứng, Ngoài ra, loại xe này sử dụng công nghệ động cơ AC (động cơ điện được điều khiển bởi dòng điện xoay chiều) nên có độ tin cậy lớn và tuổi thọ cao, chi phí bảo trì rất ít so với động cơ và bộ truyền động diesel.

Về mặt chi phí, theo PGS.TS Nguyễn Xuân Mai - Đại học Bách khoa TP.HCM, nếu so sánh với tàu điện ngầm hay xe buýt BRT thì chi phí đầu tư cho xe buýt điện rẻ hơn rất nhiều. Cụ thể, chi phí đầu tư tổng hợp/km của xe buýt điện chỉ khoảng 2,346 triệu USD/km. Mức ngày chỉ bằng 1/4 so với xe buýt nhanh BRT và bằng 2,93% - 4,26% mức đầu tư của hệ thống tàu điện ngầm (150 triệu USD/km).

Xe buýt sử dụng nhiên liệu CNG/LNG được đánh giá là tiết kiệm chi phí nhiên liệu và giảm thiểu ô nhiễm, một phần do khí tự nhiên có trữ lượng lớn (dù không phải vô hạn) và được EU trợ cấp. Đồng thời, xe buýt CNG giảm chi phí bảo dưỡng máy móc thiết bị, hiệu suất sử dụng nhiên liệu cao, kéo dài tuổi thọ thiết bị, tiết kiệm chi phí xử lý môi trường do CNG là nhiên liệu sạch, không phát sinh những chất độc hại gây ô nhiễm môi trường khi cháy.

Bên cạnh đó, Đề án cũng chỉ ra những khó khăn, hạn chế khi sử dụng xe buýt điện, xe buýt CNG.

Thời tiết cực đoan, đặc biệt là lạnh sâu, có thể làm giảm gần 40% phạm vi hoạt động của xe do pin tiêu hao nhanh hơn để sưởi ấm hoặc làm mát khoang xe. Địa hình dốc cũng khiến xe buýt điện, vốn nặng hơn do bộ pin lớn, tiêu tốn nhiều năng lượng hơn so với khi chạy trên đường bằng. Ngoài ra, pin sau sử dụng chứa kim loại nặng như thủy ngân, chì, nếu không được xử lý đúng cách có thể gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng sức khỏe con người.

Trong khi đó, xe buýt chạy bằng nguyên liệu CNG có thể gặp khó khăn do không có nhiều trạm xăng có máy phân phối khí tự nhiên nén. Hiện nay, trên cả nước chỉ có khoảng 1.173 trạm CNG cung cấp cho hàng trăm nghìn phương tiện giao thông. Phương tiện sử dụng CNG đòi hỏi một khoảng không gian rộng để lưu trữ nhiên liệu vì nó tồn tại ở trạng thái khí chứ không phải ở trạng thái lỏng.

Đồng lòng vì mục tiêu phát triển bền vững

Tại Tọa đàm “Nâng cao chất lượng vận tải hành khách công cộng Hà Nội theo hướng chuyển đổi xanh” do Trung tâm truyền thông, dữ liệu và công nghệ số thành phố Hà Nội tổ chức mới đây, các chuyên gia cho biết, Hà Nội đang đẩy mạnh việc thay thế xe buýt chạy dầu diesel bằng các loại xe buýt điện, sử dụng năng lượng xanh.

Hà Nội đang triển khai một loạt giải pháp, trong đó có triển khai thẻ vé điện tử liên thông cho vận tải hành khách công cộng. Dự kiến từ ngày 2/9/2025, Hà Nội triển khai thẻ vé điện tử liên thông các phương tiện công cộng. Bên cạnh đó, Hà Nội đang xây dựng Dự án chuyển đổi đầu tư, chuyển đổi hệ thống hạ tầng nhà chờ xe buýt công cộng, dự kiến trong giai đoạn từ 2026-2028 với quy mô khoảng 1.150 nhà chờ thay thế và đổi mới. Ngoài ra, việc lắp đặt các trạm sạc năng lượng tại các bến xe và bãi đỗ đang được tiến hành khẩn trương để phục vụ cho sự phát triển của đội xe điện.

Về phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách công cộng cho biết, các doanh nghiệp của Hà Nội đã có nhận thức rất sớm trong việc chuyển đổi giao thông xanh và đã có những hành động cụ thể. Chẳng hạn, Công ty Bảo Yến đã đưa những chiếc xe CNG đầu tiên vào vận hành; tiếp theo là VinFast - cũng là đơn vị đầu tiên tham gia vào loại hình xe buýt điện. Cùng với đó, một loạt các xí nghiệp của Tổng Công ty Vận tải Hà Nội - đơn vị chủ lực của vận tải công cộng Hà Nội đã thay thế những phương tiện mới như: CTCP Xe khách Hà Nội, Xí nghiệp xe khách Nam Hà Nội, CTCP Xe điện…

Công ty Bảo Yến đã đưa những chiếc xe CNG đầu tiên vào vận hành. Ảnh minh họa

Năm 2025, Hà Nội đã chính thức đưa vào vận hành 15 tuyến xe buýt sử dụng điện và năng lượng xanh, với tổng cộng 226 xe điện và 139 xe sử dụng khí nén thiên nhiên (CNG), chiếm 19,7% tổng số xe buýt đang hoạt động trên toàn thành phố.

Các chuyên gia nhận định, xe buýt điện được người dân ủng hộ nhờ sự tiện nghi và thân thiện môi trường. Để đạt mục tiêu 30 - 35% tỷ lệ đảm nhận vận tải hành khách công cộng vào năm 2025, Hà Nội cần tiếp tục đầu tư hạ tầng, mở rộng mạng lưới và nâng cao chất lượng dịch vụ. Vận tải hành khách công cộng không chỉ là giải pháp giảm ùn tắc mà còn là chìa khóa cho chuyển đổi xanh, hướng tới đô thị bền vững. Do đó, sự đồng hành của doanh nghiệp và người dân cùng chính quyền thành phố sẽ là động lực để Hà Nội sớm hiện thực hóa mục tiêu này.

Thùy Dương

Nguồn Công Lý : https://congly.vn/ha-noi-thuc-day-su-dung-xe-buyt-dien-xe-buyt-nang-luong-xanh-483739.html