Hệ thống thẻ vé điện tử liên thông: Bước đột phá trong giao thông công cộng

9 giờ trướcBài gốc

Tuyến tàu điện Cát Linh-Hà Đông.

Sau quá trình thí điểm kéo dài từ cuối năm 2023, Hà Nội đang tiến tới giai đoạn triển khai chính thức hệ thống thẻ vé điện tử liên thông cho mạng lưới vận tải công cộng.

Hình thức triển khai là thuê dịch vụ công nghệ thông tin trọn gói, giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu và đảm bảo tính đồng bộ trong vận hành.

Dự kiến từ ngày 2/9/2025, thành phố Hà Nội sẽ chính thức khai trương hệ thống thẻ vé điện tử liên thông, mở ra bước tiến lớn trong xây dựng hệ thống giao thông thông minh, hiện đại và thân thiện với người dân.

Đây là một trong những bước đi quan trọng, hiện thực hóa mục tiêu phát triển giao thông đô thị thông minh và chuyển đổi số toàn diện của Thủ đô.

Thí điểm toàn diện, hướng đến số hóa toàn bộ hệ thống

Theo Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông thành phố Hà Nội (thuộc Sở Xây dựng Hà Nội), từ cuối tháng 11/2023, hệ thống thẻ vé điện tử đã được thí điểm trên 25 tuyến xe buýt với đủ các loại hình phương tiện (buýt thường, buýt nhanh BRT, buýt điện) nhằm đảm bảo tính phổ quát.

Ngoài thẻ vật lý gắn chip, từ tháng 4/2024, thành phố đưa vào vận hành ứng dụng “Thẻ vé giao thông Hà Nội” sử dụng mã QR động là một hình thức thẻ vé ảo, dành cho vé tháng và vé miễn phí, giúp thuận tiện cho hành khách và tiết kiệm chi phí phát hành.

Thẻ đi tàu điện tuyến Cát Linh-Hà Đông có dạng 1 chiếc thẻ gắn chip, còn thẻ đi tàu điện tuyến Nhổn-ga Hà Nội lại có dạng 1 đồng xu.

Sở Xây dựng Hà Nội đánh giá: hệ thống thẻ vé điện tử phù hợp với định hướng chuyển đổi số của Chính phủ và thành phố, đồng thời là nền tảng cốt lõi trong xây dựng hệ thống giao thông thông minh. Ngoài việc nâng cao trải nghiệm người dùng, hệ thống còn hỗ trợ hiệu quả cho cơ quan quản lý trong hoạch định chính sách, điều hành vận tải công cộng, giảm thất thoát doanh thu và chống gian lận vé.

Lộ trình triển khai và mục tiêu dài hạn

Thành phố Hà Nội đã hoàn thiện cơ chế chính sách cần thiết, trong đó nổi bật là Quyết định 6936/QĐ-UBND ngày 11/12/2024 phê duyệt “Đề án Giao thông thông minh”. Theo kế hoạch, ngày 2/9/2025 sẽ là mốc khai trương chính thức hệ thống vé điện tử liên thông.

Trong năm đầu, hệ thống được triển khai cho toàn bộ mạng lưới xe buýt. Năm 2026, sẽ mở rộng kết nối với các tuyến metro Cát Linh-Hà Đông, và các loại hình vận tải khác. Kết thúc thời gian thuê dịch vụ (2025-2030), toàn bộ thiết bị, phần mềm và dữ liệu sẽ được bàn giao cho thành phố.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đỗ Việt Hải nhấn mạnh: hệ thống vé thông minh không chỉ phục vụ vận tải công cộng, mà còn có thể kết nối với hệ thống thu phí tự động, bến bãi đỗ xe, thậm chí tích hợp với thẻ ngân hàng, ví điện tử, căn cước công dân gắn chip. Đây là bước tiến để Hà Nội trở thành đô thị thông minh kiểu mẫu, hướng tới khả năng liên thông vé toàn quốc.

Ngoài ra, dữ liệu thu thập được từ hệ thống sẽ là “mỏ tài nguyên số” giúp phục vụ công tác quy hoạch, điều hành kinh tế, giao thông và an ninh trật tự.

Tuy nhiên, theo ông Hải, còn hai thách thức lớn cần vượt qua: thay đổi thói quen của người dân, đặc biệt là người cao tuổi; và chuyển đổi nghề nghiệp cho khoảng 4.000 lao động đang bán vé thủ công.

Kinh nghiệm quốc tế và sự tham gia của các đối tác

Ông Fukuda Chihiro, Phó Trưởng đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam, cho rằng hệ thống vé điện tử sẽ giúp nâng cao hiệu quả vận hành, thuận tiện cho người dân và cải thiện chất lượng hoạch định chính sách.

Ông cũng khuyến nghị Việt Nam cần đảm bảo an ninh dữ liệu và có sự hỗ trợ chính sách, tài chính từ Nhà nước để triển khai thành công.

Từ kinh nghiệm Nhật Bản, ông Satoru Horiuch, Tổng Giám đốc Tokyo Metro Việt Nam, chia sẻ rằng quá trình liên thông vé điện tử tại Nhật là hành trình dài hơn một thập kỷ, đòi hỏi sự kiên trì, điều phối tập trung và chuẩn hóa kỹ thuật giữa các đơn vị liên quan.

Tại Việt Nam, Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia (NAPAS) là đơn vị chủ lực cung cấp hạ tầng thanh toán bán lẻ. Ông Nguyễn Hoàng Long, Phó Tổng Giám đốc NAPAS, khẳng định hệ thống hạ tầng kỹ thuật của đã sẵn sàng tích hợp các hình thức thanh toán hiện đại, cho phép người dân dùng thẻ ngân hàng hoặc điện thoại để đi lại mà không cần thẻ chuyên dụng.

“Chúng tôi tin rằng Hà Nội sẽ không dừng lại ở việc hiện đại hóa xe buýt hay metro mà còn mở rộng thanh toán số ra toàn hệ sinh thái giao thông”, ông Long nói.

Hà Nội - Hình mẫu cho đô thị thông minh

Ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Metro Hà Nội, chỉ rõ thực trạng hiện nay: các tuyến metro vẫn đang vận hành hệ thống vé riêng biệt, phần lớn thanh toán bằng tiền mặt. Vì vậy, việc triển khai vé điện tử liên thông là yêu cầu cấp thiết.

Ông nhấn mạnh vai trò phối hợp giữa doanh nghiệp vận hành và cơ quan quản lý để đảm bảo tính ổn định khi xảy ra sự cố.

“Các nền tảng thanh toán đã sẵn sàng, điều quan trọng là cần bắt tay vào làm ngay, đồng bộ giữa hệ thống vé của Sở Xây dựng và các tuyến metro,” ông Hùng nói.

Việc Hà Nội đi đầu triển khai hệ thống thẻ vé điện tử liên thông không chỉ đánh dấu bước tiến mới trong vận tải công cộng, mà còn thể hiện sự tiên phong trong hiện thực hóa chủ trương chuyển đổi số quốc gia.

Với sự đồng hành của các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp công nghệ và chính quyền quyết tâm, Hà Nội đang đặt nền móng cho một hệ sinh thái giao thông thông minh, hiện đại và tiện ích hơn cho người dân.

KIM CƯƠNG

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/he-thong-the-ve-dien-tu-lien-thong-buoc-dot-pha-trong-giao-thong-cong-cong-post889674.html