Hà Nội trong ngày lịch sử cách đây 80 năm

4 giờ trướcBài gốc

Quần chúng cách mạng và tự vệ chiến đấu Hà Nội chiếm Phủ Khâm sai (Bắc Bộ phủ), ngày 19/8/1945. Ảnh minh họa: Tư liệu.

Ngay từ sáng sớm ngày 19/8/1845, Hà Nội đã đỏ rực màu cờ đỏ sao vàng. Hàng vạn nông dân, dân nghèo, với các vũ khí thô sơ từ Láng Mọc kéo ra chiếm đại lý Hoàn Long, tuyên bố thành lập chính quyền cách mạng khu vực Ngã Tư Sở, mở đầu cho cuộc khởi nghĩa ở nội thành.

Hàng vạn quần chúng nhân dân ngoại thành, từ các huyện Thanh Trì, Thường Tín, Phú Xuyên, Hoài Đức, Đan Phượng (Hà Đông), Gia Lâm (Bắc Ninh) mang theo cờ đỏ sao vàng, gậy gộc, mã tấu, dao phát bờ, câu liêm tiến vào nội thành và hội tụ tại quảng trường Nhà Hát lớn.

Cả thành phố Hà Nội như rung chuyển trong tiếng hô khẩu hiệu: “Ủng hộ Việt Minh”, “Chính quyền nhân dân cách mạng”, “Cách mạng thành công muôn năm”, “Lập ủy ban dân quân cách mạng”, “Việt Nam hoàn toàn độc lập”, “Đả đảo các cuộc xâm lăng”, “Đả đảo mọi thế lực chống cách mạng Việt Minh”, “Chống xâm lăng” [1].

Đúng 11 giờ, trước hơn 20 vạn người tập trung trước Nhà hát lớn, Ủy ban khởi nghĩa đọc lời kêu gọi khởi nghĩa. Sau đó cuộc mít tinh biến thành cuộc biểu tình vũ trang giành chính quyển. Quần chúng cách mạng có các đơn vị vũ trang, tự vệ dẫn đầu đã chia thành hai khối lớn đi chiếm các vị trí trọng yếu: phủ Khâm sai, sở Bưu điện, sở Cảnh sát... Trước sức mạnh áp đảo của quần chúng và lực lượng tự vệ, đa số các công sở chính quyền Bảo Đại - Trần Trọng Kim đều nhanh chóng về tay nhân dân.

Riêng ở trại lính bảo an, quân Nhật cho xe tăng chặn đầu đoàn biểu tình, nhưng trước khí thế sôi sục của quần chúng, lại được các đồng chí ta thuyết phục, nói rõ chính sách của Đảng và Việt Minh, chúng phải rút lui.

Ngay khi chiếm được Phủ Khâm sai, đồng chí Nguyễn Khang - Ủy viên Thường vụ Xứ ủy Bắc Kỳ có mặt tại đó đã gọi điện cho thị trưởng, tỉnh trưởng các tỉnh Hải Phòng, Hải Dương, Bắc Ninh, Hà Nam, Nam Định báo tin cách mạng đã thành công ở Hà Nội, ra lệnh cho chúng phải nhanh chóng trao chính quyền cho Việt Minh địa phương. Tối 19/8, cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội kết thúc thắng lợi.

Ngày 20/8, Ủy ban nhân dân cách mạng Hà Nội được thành lập. Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời Bắc Bộ cũng được tổ chức.

Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội có ý nghĩa rất lớn lao.

Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội đưa Tổng khởi nghĩa lên tầm cao mới, khẳng định sức mạnh của bạo lực cách mạng và phương pháp đấu tranh giành chính quyền theo tinh thần chủ động sáng tạo, mau lẹ; cổ vũ mạnh mẽ nhân dân cả nước khẩn trương tiến hành và kết thúc thắng lợi cuộc Tổng khởi nghĩa.

Suốt hơn nửa thế kỷ, Hà Nội là thủ phủ của Đông Dương thuộc Pháp. Hà Nội khởi nghĩa thắng lợi có ý nghĩa tượng trưng cho sự sụp đổ của chế độ thực dân trên đất nước ta.

[1] Báo Đông phát, số 6096, ngày 20/8/1945.

GS.TS NGND Trịnh Nhu - PGS.TS Trần Trọng Thơ/ NXB Tổng hợp TP.HCM

Nguồn Znews : https://znews.vn/ha-noi-trong-ngay-lich-su-cach-day-80-nam-post1578144.html