Hà Nội trong top 10 thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới: Làm gì để ứng phó?

3 giờ trướcBài gốc

Trước tình trạng này, ngay trong sáng nay Hà Nội đã yêu cầu Sở GD-ĐT chỉ đạo các trường học tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian làm việc, học tập trong trường hợp chất lượng môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng (VN_AQI ≥ 301). Vậy đâu là nguyên nhân và giải pháp ứng phó với siêu ô nhiễm không khí?

Khung cảnh tại hồ Gươm mờ mịt vào sáng sớm

Sáng nay (3/12), ứng dụng đo chỉ số ô nhiễm không khí IQAir tiếp tục xếp Hà Nội nằm trong top 10 thành phố ô nhiễm không khí cao nhất thế giới với chỉ số AQI ở ngưỡng đỏ, không lành mạnh cho sức khỏe.

Theo kết quả từ trạm Trạm đo của Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường) chất lượng không khí ở một số điểm của HN sáng nay có chỉ số AQI từ 120-127, chất lượng kém. Còn theo mô hình dự báo HanoiAir của Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội, nhận định Hà Nội đang trải qua đợt ô nhiễm thứ ba từ đầu mùa, kéo dài từ ngày 28/11 đến ngày 5/12. Đặc biệt, ngày 1/12, chỉ số AQI trung bình toàn thành phố HN đạt 143 (mức kém), nồng độ bụi mịn PM2.5 ở mức 77 µg/m3 - gấp 5 lần khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Ô nhiễm không khí không chỉ là những con số trên các ứng dụng đo lường. Nó là cảm nhận rõ rệt mà người dân phải đối mặt mỗi khi bước chân ra đường.

Mức độ ô nhiễm kéo dài đang gây ảnh hưởng rõ rệt tới sức khỏe của người dân, đặc biệt là nhóm nhạy cảm như trẻ em và người già.

Ông Hà Đức Huynh, 80 tuổi, người dân đi tập thể dục tại bờ hồ cho biết: "Hiện nay, Hà Nội rất ô nhiễm, đường xá bụi lắm, xe cộ đi ầm ầm thế này rất bụi. Nói chung là thời tiết là xấu lắm ấy, nó cứ nhòa nhòa không nhìn rõ. Tôi đi bình thường như này thì cũng cảm thấy là khó chịu hơn mọi hôm. Để phòng ngừa tôi đi thể dục muộn hơn mọi ngày và luôn đeo khẩu trang".

Vì sao tình trạng ô nhiễm này lại tái diễn nghiêm trọng vào thời điểm cuối năm và đầu xuân? Theo PGS. TS Hoàng Anh Lê, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, chất lượng môi trường không khí phụ thuộc vào nhiều yếu tố như địa hình, nguồn phát thải và đặc biệt là điều kiện thời tiết.

"Cứ bắt đầu từ khoảng tháng 9 âm lịch thì chế độ thời tiết của chúng ta bắt đầu có sự thay đổi. Và như chúng ta thấy đấy điều kiện về thời tiết mà có gió mùa đông bắc thì gió mùa đông bắc nó sẽ mang về các chất ô nhiễm từ các quốc gia phía Bắc, nó đóng góp vào nguồn ô nhiễm của thành phố Hà Nội. Do đó chất lượng không khí, môi trường trong thời điểm này nó sẽ xấu đi", PGS. TS Hoàng Anh Lê cho biết.

Bên cạnh yếu tố thời tiết mang tính vĩ mô (chênh lệch nhiệt độ lớn giữa ngày và đêm, hiện tượng nghịch nhiệt làm bụi mịn PM2.5 khó khuếch tán), các chuyên gia đã xác định 4 nhóm nguồn phát thải chính tại Hà Nội. Bao gồm, hoạt động giao thông; hoạt động công nghiệp; hoạt động đốt mở - gồm đốt sinh khối (như đốt rơm rạ), đốt rác thải sinh hoạt ở môi trường mở và hoạt động xây dựng – nguồn gây ô nhiễm bụi đáng kể.

Đáng chú ý, các chuyên gia cảnh báo rằng ô nhiễm thường đạt đỉnh vào các khung giờ như sáng sớm (5:00 - 8:00 sáng), buổi chiều (5:00 chiều - 7:00 tối) và đặc biệt là sau 9:00 tối đến 24:00 đêm. Buổi tối, dù xe máy giảm bớt, nhưng hoạt động công nghiệp và việc cho phép các phương tiện vận tải trọng tải lớn lưu thông lại làm gia tăng chất ô nhiễm.

Mức độ ô nhiễm kéo dài đang gây ảnh hưởng rõ rệt tới sức khỏe của người dân, đặc biệt là nhóm nhạy cảm như trẻ em và người già.

Ông Lê Thanh Tùng, ở Hoàn Kiếm cho biết: “Đi xe máy mọi lần mà quên kính thì không sao nhưng bây giờ những hôm như hôm nay mà quên kính thì mắt mình bị ảnh hưởng ngay, như nó khô mắt ngay hoặc là nó đỏ mắt, đau mắt... Nó ảnh hưởng đến hô hấp ngay về sẽ bị ho”.

Một người dân khác chia sẻ sự nhạy cảm của cơ thể khi thay đổi môi trường: "Tôi thường đi xa, nhưng cứ chợt về đến Hà Nội một cái là hắt hơi liên tục..Điều này cho thấy cơ thể mình cũng rất là nhạy cảm, cho thấy không khí quá ô nhiễm. Vì vậy phải tự thân hạn chế nếu không quá cần thiết thì không đi ra ngoài đường".

Để hạn chế tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe, nhiều người dân Hà Nội cũng đã tự đưa ra những giải pháp tức thời để bảo vệ bản thân như sử dụng khẩu trang, hạn chế hoạt động ngoài trời, hay thay đổi giờ giấc.

Tuy nhiên để cải thiện chất lượng không khí tại Hà Nội, cần có những hành động quyết liệt từ cấp chính quyền. Về mặt chính sách, đã có Chỉ thị 20 của Thủ tướng và Quyết định 68 của UBND TP Hà Nội, thế nhưng theo các chuyên gia trước mắt Hà Nội cần có hành động quyết liệt hơn, như: đẩy mạnh hoạt động quan trắc và giám sát môi trường; áp dụng công nghệ cảnh báo và dự báo; tăng cường hoạt động giám sát thanh kiểm tra; quan tâm đến nhóm yếu thế và quản lý liên ngành, liên quốc gia.

Theo dự báo, tình trạng ô nhiễm sẽ còn duy trì trong vài ngày tới, nhưng từ đêm nay khi Hà Nội và nhiều tỉnh thành Bắc Bộ có mưa rào thì tình trạng ô nhiễm mới có thể được cải thiện.

Hoàng Hà/VOV- Giao thông

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/ha-noi-trong-top-10-thanh-pho-o-nhiem-khong-khi-nhat-the-gioi-lam-gi-de-ung-pho-post1251050.vov