Xịt rửa xe vận chuyển vật liệu xây dựng trước khi lưu thông.
Một trong những khu vực được giám sát nghiêm ngặt nhất hiện nay là Dự án khu đô thị mới, phố đi bộ trung tâm phường Phan Đình Phùng, có quy mô hơn 6,64ha, đang triển khai thi công hạ tầng kỹ thuật, hệ thống hầm và các hạng mục thấp tầng, shophouse. Đây là dự án lớn, có khối lượng vận chuyển đất đá rất cao, trung bình mỗi ngày, khoảng 2.000-2.500m3 đất được vận chuyển ra vào công trường, gây áp lực đáng kể lên môi trường đô thị, nhất là nguy cơ phát tán bụi trên các tuyến đường lân cận.
Trước lo ngại của người dân về lượng bụi tăng cao, Ban Quản lý Dự án đã thực hiện hàng loạt biện pháp kiểm soát. Sáu cổng ra vào được bố trí, trong đó bốn cổng lắp đặt cầu rửa xe tự động, hoạt động liên tục từ sáng đến tối. Mọi phương tiện vận chuyển đất, cát buộc phải rửa sạch bánh xe và gầm xe trước khi ra khỏi công trường.
Ông Lê Hồng Hà, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Phố đi bộ Thái Nguyên, cho biết: Việc kiểm soát bụi đã trở thành yêu cầu bắt buộc trong mọi giai đoạn thi công. Không chỉ tuân thủ yêu cầu của cơ quan quản lý, chính chúng tôi cũng ý thức được rằng nếu bụi phát tán nhiều sẽ ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân và uy tín của chủ đầu tư. Vì vậy, toàn bộ nhà thầu đều buộc phải ký cam kết và thực hiện nghiêm các biện pháp rửa xe, phun nước, che phủ, xử lý mặt bằng để hạn chế tối đa bụi ra môi trường.
Tương tự, tại Dự án Khu đô thị số 1 Huống Thượng (phường Linh Sơn), hoạt động san gạt, đào đắp và lượng lớn phương tiện ra vào khiến nguy cơ phát tán bụi luôn ở mức cao. Ngay từ đầu năm, Ban Quản lý dự án đã phối hợp cùng các đơn vị thi công triển khai loạt biện pháp như: tưới nước mặt đường 4-5 lần/ngày, che phủ bãi tập kết vật liệu, lắp đặt hệ thống rào chắn giảm bụi.
Ông Vũ Văn Khoa, Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án Khu đô thị số 1 Huống Thượng, chia sẻ: Chúng tôi giám sát từng ca xe ra vào. Nhà thầu nào để bụi phát tán nhiều sẽ bị nhắc nhở, thậm chí đình chỉ thi công. Các hộ dân sống gần dự án cũng được chúng tôi thường xuyên tiếp cận để lắng nghe phản ánh và điều chỉnh biện pháp phù hợp.
Tại các công trình thi công xây dựng cần được tăng cường kiểm soát ô nhiễm môi trường.
Tại những địa phương có nhiều hoạt động sản xuất và xây dựng như phường Tích Lương, chính quyền đã xây dựng kế hoạch tổng kiểm tra nguồn phát thải từ cuối tháng 11-2025. Phó Chủ tịch UBND phường Nguyễn Văn Nam cho biết, đợt kiểm tra lần này được thực hiện đồng bộ, yêu cầu các công trường, cơ sở sản xuất báo cáo chi tiết về lượng phát thải, biện pháp xử lý và cam kết bảo vệ môi trường.
“Chính quyền địa phương sẽ xử lý nghiêm các trường hợp không chấp hành, từ nhắc nhở đến phạt hành chính hoặc dừng hoạt động nếu cần thiết. Việc kiểm soát bụi trong mùa ô nhiễm cao điểm là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu”, ông Nguyễn Văn Nam, khẳng định.
Trước những diễn biến khó lường của chất lượng không khí, Thái Nguyên đang đứng trước yêu cầu vừa phát triển kinh tế, vừa đảm bảo môi trường sống an toàn cho người dân. Việc tăng cường kiểm soát bụi tại các công trường, hạn chế phát thải từ sản xuất công nghiệp hay nâng cấp hạ tầng vệ sinh đường phố chỉ là giải pháp trước mắt.
Về lâu dài, tỉnh cần tiếp tục phát triển hệ thống quan trắc không khí tự động, phủ kín các khu vực đô thị, đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu môi trường dùng chung, phục vụ dự báo và quản lý. Cần tăng cường trồng cây xanh đô thị, tạo lớp lọc tự nhiên cho không khí. Ngoài ra nên rà soát, điều chỉnh quy hoạch xây dựng theo hướng hài hòa giữa phát triển và bảo vệ môi trường...
Ngọc Quang