Ông Mai Thế Bộ ở thôn Vân Xá, xã Hoạt Giang phấn khởi khi khu nhà đất của gia đình ông vừa được cấp GCNQSDĐ.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Hà Trung có khoảng 3.000 thửa đất được giao trái thẩm quyền trước ngày 1/7/2004 và chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). Trong đó, tại 2 xã Hoạt Giang và Hà Châu có 300 trường hợp giao đất trái thẩm quyền chưa được cấp GCNQSDĐ. Đáng nói hơn, sau khi Tòa án Nhân dân tỉnh có 2 bản án 17a và 17b đối với hộ ông Mai Xuân và ông Nguyễn Văn Tuyến ở xã Hoạt Giang vào tháng 4/2022 công nhận các phiếu thu để cấp giấy, nhưng các bản án này không được coi là án lệ. Vì vậy, các hộ dân ở 2 xã này đã có rất nhiều ý kiến và kéo đến các cơ quan tiếp dân, gửi đơn đến các cấp đề nghị không phải nộp tiền đất khi cấp GCNQSDĐ và diện tích được cấp theo nguyên trạng sử dụng không theo định mức quy định.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh tại Thông báo số 149/TB-UBND, ngày 3/10/2022 về kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đức Giang tại hội nghị nghe báo cáo kết quả tổng hợp, giải quyết vướng mắc về thủ tục cấp GCNQSDĐ ở đối với các hộ gia đình, cá nhân được giao đất không đúng thẩm quyền trên địa bàn tỉnh, UBND huyện Hà Trung đã thành lập các đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra việc giao đất trái thẩm quyền tại 2 xã Hoạt Giang và Hà Châu. Đoàn đã tiến hành thanh tra đối với 20 hộ, trong tổng số hơn 300 hộ của 2 xã này để làm căn cứ xem xét thực hiện các bước thủ tục, trình tự cấp GCNQSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân.
Ông Lê Trọng Thủy, Chánh Thanh tra huyện Hà Trung cho biết: Quá trình kiểm tra, xác minh, hầu hết các hộ dân cung cấp phiếu thu, nhưng trên phiếu không ghi nội dung nộp tiền sử dụng đất. Những phiếu này lại ghi các nội dung, như: Thu tiền dịch vụ; thu quỹ đất ngân sách; thu tiền đất chuyển ngân sách; thu tiền thuê đất lâu dài; tiền chuyển nhượng đất chuyên dùng; nộp tiền chuyển nhượng đất ở - chuyên dùng; giao thầu dài hạn; tạm thu tiền đất thầu dài hạn. Đối chiếu với các quy định của pháp luật thì những phiếu thu này chưa đủ cơ sở để xem là giấy tờ chứng minh đã nộp tiền sử dụng đất ở do cơ quan, tổ chức giao đất không đúng thẩm quyền khi xác định tiền sử dụng đất của các hộ dân. Cụ thể, không đúng theo quy định tại mục 17.I của Công văn số 9077/UBND-THKH, ngày 26/6/2021 của UBND tỉnh và Công văn số 6978/STC-QLCS.GD, ngày 11/11/2021 của Sở Tài chính về việc giải quyết đề nghị của UBND huyện Hà Trung về nội dung phiếu thu do xã giao đất trái thẩm quyền trên địa bàn huyện; căn cứ điểm a, điểm b, Khoản 1, Điều 8 Nghị định 45/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 của Chính phủ và Khoản 1, Điều 5 Thông tư số 10/TT-BTC, ngày 30/1/2018 của Bộ Tài chính về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 76/2014/TT-BTC, ngày 16/6/2014 hướng dẫn một số điều của Nghị định số 45/2014/NĐ-CP, ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất. Qua đó, xác định phiếu thu của các hộ chưa đủ cơ sở để xem xét là giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất ở. Vì vậy, để được cấp GCNQSDĐ các hộ dân phải thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Sau khi có kết luận thanh tra, UBND huyện đã thành lập ban chỉ đạo, ban hành kế hoạch, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng phòng, ban, UBND các xã, thị trấn và cá nhân người đứng đầu. Đồng thời, ban hành các văn bản chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị có liên quan lập hồ sơ cấp GCNQSDĐ và hướng dẫn các hộ tại 2 xã Hoạt Giang và Hà Châu thực hiện theo quy định của pháp luật là nộp tiền để được cấp GCNQSDĐ hoặc khởi kiện ra tòa. Bên cạnh đó, huyện tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật, nhất là pháp luật về đất đai đến các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn.
Ông Mai Thế Bộ ở thôn Vân Xá, xã Hoạt Giang, một trong những hộ dân được giao đất trái thẩm quyền, chia sẻ: "Năm 1996, UBND xã Hà Vân (nay là xã Hoạt Giang) bán đất, gia đình tôi đã mua 450m2 đất ở khu vực Bãi Quan, thôn Vân Xá, với số tiền trên 3 triệu đồng. Chính quyền xã đã thu tiền và viết phiếu thu cho gia đình tôi. Năm 1997, gia đình tôi đã làm nhà để ở cho đến nay và không có tranh chấp. Nhiều năm qua, gia đình tôi đề nghị UBND xã làm thủ tục được cấp GCNQSDĐ. Tuy nhiên, lãnh đạo và cán bộ địa chính xã trả lời phiếu thu không có cơ sở, vì đất giao trái thẩm quyền và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính thì mới được cấp GCNQSDĐ. Sau đó, gia đình tôi và một số hộ dân khác đã lên huyện và tỉnh để phản ánh sự việc nhưng cũng nhận được câu trả lời tương tự. Do đó, gia đình tôi và các hộ dân cùng khu vực Bãi Quan bàn bạc, thống nhất nộp tiền đất, sau khi được giảm 50%, số tiền tôi phải nộp là 20,264 triệu đồng. Hiện nay, gia đình tôi và hơn 10 hộ dân trong thôn đã được cấp GCNQSDĐ".
Qua nắm bắt thông tin, trên địa bàn xã Hoạt Giang đã có 26 trường hợp đồng ý nộp tiền để được cấp GCNQSDĐ. Trong đó, có 20 trường hợp đã được cấp GCNQSDĐ, còn 6 trường hợp đang hoàn thiện hồ sơ. Đồng thời, có 28 hộ dân đã khởi kiện ra tòa. Đến nay, tòa đã xử 15 trường hợp, trong đó có 14 trường hợp bác hoàn toàn và 1 trường hợp bác một phần; 12 trường hợp rút đơn khởi kiện; còn 1 hộ dân chưa xử. Tại xã Hà Châu hầu hết các hộ dân giao đất trái thẩm quyền đến UBND xã phối hợp làm thủ tục để được cấp GCNQSDĐ và không có trường hợp nào khởi kiện ra tòa.
Thời gian này, huyện Hà Trung đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và hướng dẫn Nhân dân thực hiện các quy định của pháp luật về đất đai để người dân nhận thức được quyền lợi của người sử dụng đất trong việc đăng ký cấp GCNQSDĐ và tự giác làm thủ tục cấp GCNQSDĐ. Đồng thời tập trung giải quyết kịp thời các đơn, thư khiếu nại của công dân, góp phần ổn định an ninh trật tự trên địa bàn.
Bài và ảnh: Công Quang