Các chuyên gia giáo dục cho rằng có 2 giai đoạn "bản lề" mà cha mẹ cần đặc biệt lưu tâm: lớp 4 – 5 ở tiểu học và năm thứ hai trung học cơ sở.
Giai đoạn lớp 4 – 5 tiểu học: Thời điểm bùng nổ cảm xúc của trẻ
Ở khoảng 10 tuổi, trẻ bắt đầu có ý thức mạnh mẽ về bản thân, muốn được đối xử như một "người lớn nhỏ". Nếu cha mẹ không thấu hiểu mà vẫn áp đặt, dễ dẫn đến tâm lý phản kháng, thậm chí nổi loạn.
Giải pháp cho cha mẹ:
Lắng nghe và tìm hiểu nguyên nhân thay đổi cảm xúc.
Cho phép con bộc lộ cảm xúc một cách vừa phải, không dập tắt.
Dạy con cách kiểm soát và cân bằng cảm xúc.
Ở khoảng 10 tuổi, trẻ bắt đầu có ý thức mạnh mẽ về bản thân, muốn được đối xử như một "người lớn nhỏ". Ảnh minh họa
Thời điểm trẻ dễ chán học nhất
Nhiều học sinh lớp 4, 5 bắt đầu thấy việc học "nặng nề". Một phần vì kiến thức đã phức tạp hơn, phần khác vì cha mẹ quá coi trọng thành tích mà quên nuôi dưỡng hứng thú học tập.
Cha mẹ nên:
Giúp con hiểu ý nghĩa của việc học, không chỉ là điểm số.
Giảm áp lực về xếp hạng, thay vào đó tập trung vào niềm yêu thích.
Định hướng để trẻ thấy học là con đường tự lập của chính mình.
Nền tảng kiến thức cho bậc học sau
Từ lớp 4, yêu cầu học tập chuyển từ "đơn giản – ghi nhớ" sang "hoàn chỉnh – vận dụng". Đây là bước đệm quan trọng để chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 6 và cả những năm học tiếp theo.
Cha mẹ cần:
Thường xuyên khích lệ, động viên tích cực.
Biến việc học thành niềm vui thay vì gánh nặng.
Lập kế hoạch học tập cùng con, xác định điểm yếu để bù đắp.
Tạo môi trường rèn tính tự lập, hình thành thói quen học tập tốt.
Giai đoạn năm thứ 2 trung học cơ sở (lớp 7)
Ở lớp 7 là giai đoạn con bước vào tuổi vị thành niên, tâm lý biến động mạnh, nhạy cảm về ngoại hình, tò mò về giới tính, dễ xao nhãng việc học vì bạn bè hoặc các mối quan hệ mới. Ảnh minh họa
Sự thay đổi trong tư duy
Ở lớp 7, học sinh phải chuyển từ tư duy hình ảnh sang tư duy trừu tượng – logic. Nếu vẫn học theo lối "ghi nhớ – bắt chước" như tiểu học thì sẽ rất khó theo kịp, dẫn đến tụt dốc điểm số.
Điều cha mẹ cần chú ý:
Rèn luyện thói quen học tập tốt: nghe giảng, tự học, chuẩn bị bài, ghi nhớ và suy ngẫm.
Mở rộng vốn kiến thức bằng sách tham khảo, học trực tuyến…
Đặt mục tiêu học tập không chỉ vì điểm số hiện tại, mà hướng đến năng lực tư duy độc lập lâu dài.
Tâm sinh lý tuổi dậy thì
Đây cũng là giai đoạn con bước vào tuổi vị thành niên, tâm lý biến động mạnh, nhạy cảm về ngoại hình, tò mò về giới tính, dễ xao nhãng việc học vì bạn bè hoặc các mối quan hệ mới.
Cha mẹ cần:
Giáo dục giới tính đúng cách để con không lo lắng hay mặc cảm.
Giúp con biết cách đồng cảm, ứng xử tử tế, xây dựng mối quan hệ lành mạnh.
Theo dõi bạn bè thân thiết của con, vừa tạo cơ hội kết bạn vừa định hướng chọn bạn đúng.
Mối quan hệ và sự ảnh hưởng
Bạn bè trong giai đoạn này có thể ảnh hưởng lớn đến tính cách và kết quả học tập. Nếu không định hướng tốt, trẻ dễ rơi vào game, mạng xã hội hay thậm chí là các hành vi lệch chuẩn.
Cha mẹ nên:
Khuyến khích con chọn bạn tích cực, biết quan tâm và hỗ trợ lẫn nhau.
Đồng hành cùng con trong các hoạt động tập thể, để con thấy gia đình cũng là chỗ dựa.
Hiểu đúng 2 giai đoạn bản lề để con vững vàng hơn
Nuôi dạy con không chỉ là chuyện cơm áo hằng ngày mà còn là hành trình dài với nhiều "khúc quanh" quan trọng.
Nếu cha mẹ lơ là ở hai giai đoạn lớp 4 – 5 và lớp 7, trẻ rất dễ gặp khủng hoảng tâm lý, tụt dốc học tập và mất định hướng.
Thay vì chỉ chú trọng điểm số, cha mẹ cần đóng vai trò người bạn đồng hành, thấu hiểu tâm lý, khích lệ và tạo môi trường để con phát triển cả trí tuệ lẫn nhân cách.
Khi cha mẹ hiểu đúng, con sẽ tự tin hơn, hạnh phúc hơn và có một tương lai vững chắc.
Theo Sohu
Tường Vy (t/h)