Tại tọa đàm, “Ứng dụng GIS và BIM - Cơ hội và Thách thức?” do Báo Xây dựng tổ chức ngày 27/6, các chuyên gia, nhà quản lý đã phân tích những ưu điểm và thách thức nổi bật khi áp dụng Hệ thống thông tin địa lý (GIS) và Mô hình thông tin công trình (BIM) trong ngành xây dựng, giao thông.
Nhiều quan điểm thống nhất cho rằng, GIS và BIM cho phép phân tích dữ liệu địa hình, môi trường và cơ sở hạ tầng hiện có, từ đó tối ưu hóa thiết kế công trình. GIS cung cấp dữ liệu không gian địa lý, trong khi BIM mang đến mô hình chi tiết về công trình xây dựng. Khi kết hợp, hai công nghệ này tạo ra một nền tảng số hóa toàn diện, cho phép các nhà quản lý, kiến trúc sư và kỹ sư khai thác thông tin từ môi trường xung quanh đến chi tiết công trình.
Ông Trần Xuân Quân, Trưởng phòng Công nghệ BIM, Công ty cổ phần Tư vấn Xây dựng Đại Phong cho hay, việc triển khai, ứng dụng BIM sẽ nâng cao chất lượng sản phẩm từ thiết kế, thi công, kiểm soát chi phí, cho đến thuận lợi trong bảo trì, vận hành. BIM giúp cung cấp cái nhìn trực quan, mô hình hóa các công trình. Hiện nay, việc triển khai BIM đang thực sự trở thành xu hướng với các doanh nghiệp, nhà thầu.
Còn theo ông Nguyễn Trung Sơn, Phó trưởng phòng Xây dựng, Sở Xây dựng Hà Nội, dù BIM và GIS mang đến những hiệu quả vượt trội khi áp dụng, nhưng vẫn còn không ít khó khăn, thách thức trong công tác triển khai, đặc biệt với BIM. Trong đó, các rào cản chính hiện nay đến từ các yếu tố chính sách, công nghệ và nhân lực.
Theo ông Sơn, để ứng dụng hiệu quả các giải pháp trên, cần hoàn thiện khung pháp lý một cách đồng bộ, nâng cao năng lực công nghệ và đào tạo nhân lực cho ngành xây dựng, giao thông gắn với GIS, BIM.
Từ góc nhìn của cơ quan quản lý, ông Tạ Ngọc Bình, Trưởng phòng Nghiên cứu Kinh tế đầu tư, Viện Kinh tế Xây dựng, Bộ Xây dựng cho biết, theo quy định, từ công trình cấp 2 trở lên, hay các dự án nhóm B sẽ buộc phải áp dụng BIM, nên việc triển khai BIM sớm sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Thực tế, nhiều dự án cũng đã thực hiện thuê đơn vị tư vấn riêng về BIM, cho thấy cơ hội lớn với các doanh nghiệp có áp dụng BIM.
Ông Bình cũng cho biết thêm, nhiều người cho rằng, 90% BIM là kỹ thuật, nhưng thực tế phần quan trọng nhất lại chính là quyết tâm của người đứng đầu trong việc triển khai.
Trong lĩnh vực giao thông, tích hợp GIS - BIM hỗ trợ lập kế hoạch tuyến đường, cầu, hầm và các công trình hạ tầng, đảm bảo tính chính xác và phù hợp với bối cảnh địa lý. Trong xây dựng, việc tích hợp các công nghệ giúp tối ưu hóa thiết kế và quản lý tài nguyên hiệu quả hơn.
Tích hợp GIS - BIM cung cấp một cơ sở dữ liệu tập trung, cho phép các bên liên quan theo dõi tiến độ và phối hợp hiệu quả. Dữ liệu từ GIS giúp đánh giá rủi ro liên quan đến địa chất, khí hậu hoặc quy hoạch đô thị, trong khi BIM đảm bảo quản lý chi tiết lịch trình và nguồn lực. Điều này đặc biệt quan trọng trong các dự án giao thông phức tạp như đường cao tốc hay tàu điện ngầm, nơi rủi ro về môi trường và kỹ thuật luôn hiện hữu.
Trước đó, ngày 11/10/2024, Bộ Xây dựng đã có Quyết định số 926/QĐ-BXD về việc phê duyệt Đề án Chuyển đổi số ngành Xây dựng giai đoạn 2024 - 2025, định hướng đến năm 2030. Đề án đặt mục tiêu hoàn thiện thể chế, xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn về mô hình thông tin công trình áp dụng trong công tác quản lý Nhà nước.
Đề án cũng đặt mục tiêu phát triển nền tảng số theo hướng xây dựng và triển khai nền tảng BIM và GIS ứng dụng trong quy hoạch, thẩm định, cấp phép, quản lý công trình và hạ tầng kỹ thuật đô thị tại Bộ Xây dựng và các Sở Xây dựng địa phương.
Bình Minh