Hải Phòng đề xuất dừng xây dựng chính sách hỗ trợ giải bản 204 tàu cá
UBND TP. Hải Phòng cho rằng để đồng bộ hóa chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp cũng như phù hợp quy định hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn của các địa phương trong toàn quốc cần đề xuất HĐND thành phố dừng xây dựng nghị quyết về chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân trên địa bàn.
ĐỀ XUẤT HỖ TRỢ GIẢI BẢN 204 TÀU CÁ
Trước đó, tháng 5/2024, Thường trực HĐND TP. Hải Phòng đã có quyết định chấp thuận đề nghị xây dựng nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân thành phố đến năm 2030 nhằm đưa nghề cá phát triển bền vững giảm khai thác ven bờ, dừng hoạt động tàu cá nhỏ ven bờ. HĐND thành phố đã có văn bản giao UBND thành phố sớm hoàn thiện nội dung về chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản ngư dân, trình HĐND thành phố thông qua trong thời gian sớm nhất.
Thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã rà soát xác định trên địa bàn Hải Phòng có tới 204 tàu khai thác thủy sản phải giải bản. Trong đó, có 104 tàu đủ điều kiện khai thác nhưng xâm hại đến nguồn lợi thủy sản, 28 tàu cá không còn đủ điều kiện hoạt động và 72 tàu chưa thực hiện đăng ký tàu cá theo quy định. Ngoài ra, còn 110 tàu cá sử dụng các loại ngư cụ gây hại cho nguồn lợi thủy sản cần được chuyển đổi sang loại ngư cụ phù hợp.
Đối với 204 tàu cá được đề xuất giải bản, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TP. Hải Phòng đề xuất thành phố dùng ngân sách hỗ trợ ngư dân. Cụ thể, tàu cá dài từ 6m đến dưới 12m, hoạt động 10-15 năm, được hỗ trợ 100 triệu đồng/tàu, tàu hoạt động 15-20 năm được hỗ trợ 80 triệu đồng/tàu, tàu hoạt động trên 20 năm được hỗ trợ 60 triệu đồng/tàu.
Đối với tàu cá có chiều dài từ 12m trở lên, đã hoạt động 10-15 năm được hỗ trợ 250 triệu đồng/tàu, đã hoạt động 15-20 năm được hỗ trợ 185 triệu đồng/tàu, hoạt động từ 20 năm trở lên được hỗ trợ 125 triệu đồng/tàu. Ngoài ra, mỗi tàu cá giải bản được hỗ trợ ổn định đời sống cho 2 thuyền viên với mức hỗ trợ gần 13 triệu đồng/tàu.
Đối với 110 tàu cá hỗ trợ kinh phí mua ngư cụ, máy tời để chuyển đổi nghề khai thác thủy sản, tàu dài từ 6m đến dưới 12m chuyển sang nghề câu được hỗ trợ 50 triệu đồng/tàu, tàu chuyển sang nghề lưới rê được hỗ trợ 155 triệu đồng/tàu, tàu chuyển sang nghề lồng bẫy ghẹ được hỗ trợ 125 triệu đồng/tàu, tàu chuyển sang nghề khác không thuộc diện cấm theo quy định pháp luật được hỗ trợ 80 triệu đồng/tàu.
Các tàu dài từ 12m đến dưới 15m chuyển đổi sang nghề câu được hỗ trợ 80 triệu đồng/tàu, tàu chuyển sang nghề lưới rê được hỗ trợ 295 triệu đồng/ tàu, chuyển sang nghề lồng bẫy ghe được hỗ trợ 205 triệu đồng/ tàu, tàu chuyển sang các nghề khác mà pháp luật không cấm được hỗ trợ 110 triệu đồng/ tàu.
Theo dự tính của sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP. Hải Phòng, tổng mức hỗ trợ giải bản 204 tàu cá, hỗ trợ mua ngư cụ, máy tàu cho 110 tàu cá là hơn 38,5 tỷ đồng từ ngân sách thành phố. UBND TP. Hải Phòng đánh giá việc hỗ trợ ngư dân giải bản, chuyển đổi ngư cụ sẽ tạo thu nhập ổn định hơn, đồng thời, góp phần bảo vệ, tăng nguồn lợi thủy sản ven bờ và vùng lộng, đưa nghề khai thác thủy sản phát triển bền vững hơn.
LỒNG GHÉP TRONG HỖ TRỢ KINH TẾ NÔNG THÔN
Theo UBND TP. Hải Phòng, đề án xây dựng chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì soạn thảo và đã được Sở Tư pháp thẩm định. Dự thảo nghị quyết hỗ trợ ngư dân giải bản tàu cá đã được Ban cán sự đảng UBND TP. Hải Phòng xin ý kiến và Ban Thường vụ Thành ủy đã thống nhất chủ trương cho xây dựng chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản.
Tuy nhiên, trong thời gian các ngành chức năng chuẩn bị dự thảo để trình HĐND TP. Hải Phòng xem xét thông qua nghị quyết hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân thì xuất hiện tình hình mới ở cả lĩnh vực quản lý nhà nước lẫn thực tiễn, khiến cho việc đề xuất ban hành nghị quyết hỗ trợ giải bản tàu cá, hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề cần được xem xét lại.
Cụ thể, theo UBND TP. Hải Phòng, giai đoạn này, Hải Phòng đang tổng kết, đánh giá các nghị quyết về chính sách hỗ trợ cho sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn để xây dựng chính sách mới hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn giai đoạn 2026 - 2030. Trong đó, giai đoạn 2026 - 2030, các chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn đã bao gồm cả lĩnh vực hỗ trợ ngư dân nuôi trồng, khai thác thủy sản. Dự kiến, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn mới sẽ được ban hành trong năm 2025.
Vì vậy, UBND TP. Hải Phòng đánh giá việc ban hành riêng rẽ chính sách hỗ trợ ngư dân giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề không thật sự phù hợp với quy định về xây dựng các chủ trương, chính sách thuộc thẩm quyền của HĐND thành phố. Hơn nữa, qua khảo sát, các địa phương có hoạt động khai thác thủy sản cũng không ban hành chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân.
Mặt khác, thời gian qua, với hành động quyết liệt trong chống khai thác IUU và sự vận động của các địa phương, các chủ tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác vùng ven bờ, vùng lộng đã tự phá dỡ, chuyển sang nghề phục vụ nuôi trồng thủy sản. Số tàu khai thác vùng ven bờ đã giảm, phù hợp với định hướng bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản theo định hướng của Thủ tướng Chính phủ tại quyết định 208/QĐ - TTg ngày 10/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ.
Ngoài ra, thực hiện quy định về đăng ký tàu cá, xóa đăng ký tàu cá và đánh dấu tàu cá được quy định tại Thông tư 06/2023/TT - BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hải Phòng đã hoàn thành việc đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, cập nhập bổ sung cho 541 tàu cá không đủ thành phần hồ sơ (tàu 3 không) để những tàu này đủ điều kiện khai thác vùng lộng. Với việc cấp phép bổ sung đã đưa tổng số tàu đủ điều kiện khai thác vùng lộng từ 426 tàu lên thành 967 tàu. Do đó, về cơ bản, các tàu cá trong danh sách dự kiến hỗ trợ giải bản sau khi được cấp phép bổ sung vẫn đủ điều kiện hoạt động theo quy định.
Từ những căn cứ này, UBND TP Hải Phòng đã đề nghị HĐND thành phố dừng xây dựng chính sách hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân nhằm tạo ra sự động bộ trong chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn cũng như trong hỗ trợ phát triển nghề nuôi trồng, đánh bắt thủy sản. Việc hỗ trợ giải bản tàu cá và chuyển đổi nghề trong khai thác thủy sản cho ngư dân sẽ được thực hiện trong chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn giai đoạn 2026 - 2030.
Nam Khánh - Đỗ Hoàng