Thông tin trên được cơ quan Hải quan cho biết tại Hội nghị trao đổi kinh nghiệm về công tác phòng, chống ma túy và kiểm soát tiền chất năm 2025, ngày 20/06/2025, tại Quảng Bình. Hội nghị do Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng chủ trì.
Quang cảnh Hội nghị
Thủ đoạn ngày càng tinh vi, phức tạp
Theo thông tin từ Cục Hải quan, từ ngày 15/12/2024 đến 14/6/2025, toàn ngành Hải quan đã phát hiện và xử lý 103 vụ với 110 đối tượng liên quan đến ma túy, thu giữ gần 2 tấn ma túy các loại.
Mặc dù số vụ bắt giữ trong 6 tháng đầu năm 2025 giảm 80 vụ so với cùng kỳ năm 2024, nhưng tổng khối lượng ma túy thu giữ lại tăng gần 95%, cho thấy tội phạm ma túy ngày càng vận chuyển với số lượng lớn thay vì nhỏ lẻ như trước đây.
Cụ thể, trên tuyến đường bộ, lực lượng Hải quan phối hợp bắt giữ 70 vụ với 91 đối tượng, thu hơn 1,67 tấn ma túy; còn trên tuyến hàng không và chuyển phát nhanh, đã bắt giữ 33 vụ với 19 đối tượng, thu 339 kg ma túy. Những con số này phản ánh xu hướng gia tăng về quy mô vận chuyển ma túy trái phép, đặt ra thách thức lớn trong công tác phòng, chống loại tội phạm này.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, các phương thức và thủ đoạn buôn bán, vận chuyển ma túy ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp trên nhiều tuyến vận chuyển.
Trên tuyến đường bộ, hoạt động buôn bán, vận chuyển ma túy qua các cửa khẩu biên giới tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt tại các địa bàn trọng điểm như Quảng Trị, Hà Tĩnh, Khánh Hòa, Quảng Bình và Điện Biên.
Các đối tượng lợi dụng hành lý và hàng hóa đi kèm xe khách để giấu ma túy trong thùng carton, ghế ngồi, hoặc thực phẩm đóng gói như chè khô, măng ớt. Bên cạnh đó, họ còn tận dụng hành lý hành khách xuất nhập cảnh và thuê người nước ngoài như Lào, Campuchia vận chuyển ma túy. Việc sử dụng xe ôm công nghệ để nhận hàng cũng gây nhiều khó khăn trong công tác điều tra và truy xét.
Trên tuyến hàng không và chuyển phát nhanh, ma túy thường được giấu trong các mặt hàng thực phẩm như bánh kẹo, mắm tôm, bò khô, mỹ phẩm và đồ khô.
Trên tuyến đường biển, nguy cơ tiềm ẩn rất cao với các thủ đoạn như mua bán, giao nhận ma túy tại các vùng biển quốc tế giáp ranh Việt Nam nhằm tránh sự kiểm soát của lực lượng chức năng; thả các bao, phao cứu sinh chứa ma túy có gắn định vị theo luồng nước; hoặc thả ma túy trôi trên biển để tẩu tán khi bị nghi ngờ kiểm tra.
Việc sử dụng công nghệ cao trong điều hành vận chuyển qua các ứng dụng bảo mật như Telegram và Viber cũng làm gia tăng khó khăn trong công tác kiểm soát.
Thủ đoạn của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi
Nhiều khó khăn trong công tác kiểm soát tiền chất
Thời gian qua, công tác phối hợp giữa các lực lượng chuyên trách về phòng, chống ma túy tiếp tục được duy trì và đẩy mạnh, đặc biệt là sự phối hợp toàn diện giữa lực lượng Công an và Hải quan trên tất cả các lĩnh vực.
Hai bên tập trung triển khai các biện pháp nghiệp vụ, xây dựng kế hoạch đấu tranh, tổ chức bắt giữ và phối hợp xử lý các vụ việc, chuyên án ma túy. Đồng thời, việc trao đổi kịp thời về tình hình, phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy giúp ban hành các cảnh báo nghiệp vụ trong toàn ngành. Công tác phối hợp còn được nâng cao thông qua các hội nghị trao đổi thông tin giữa các cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm ma túy cấp Trung ương trong quý I và quý II năm 2025.
Cục Hải quan và Cục Điều tra tội phạm về ma túy (Cục C04) đã tháo gỡ các tồn tại, vướng mắc trong công tác phối hợp, bao gồm việc bàn giao tang vật các vụ bắt giữ, hỗ trợ đào tạo, tập huấn công chức hải quan trong nghiệp vụ đấu tranh phòng, chống ma túy, cung cấp trang thiết bị chuyên dùng, cũng như chia sẻ, phối hợp xây dựng quy định về “giao hàng có kiểm soát” được đưa vào Quyết định số 58/QĐ-CHQ ngày 15/4/2025 về quy trình kiểm soát ma túy của lực lượng hải quan.
Trong 5 tháng đầu năm 2025, công tác tham mưu kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy tập trung vào quản lý xuất nhập khẩu tiền chất.
Doanh nghiệp xuất nhập khẩu tiền chất chủ yếu tập trung tại các tỉnh, thành như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tây Ninh, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh và Cần Thơ.
Tiền chất được sử dụng chủ yếu trong sản xuất công nghiệp (dệt nhuộm, da giày, xi mạ), thực phẩm và xử lý môi trường nước, bao gồm các hóa chất như Acetic acid, Hydrochloric acid, Sulfuric acid, Toluene, Acetone... Tổng khối lượng nhập khẩu đạt hơn 149.000 tấn và 2,82 triệu lít, trong khi xuất khẩu gần 30.200 tấn và 429.000 lít.
Thực hiện Chuyên đề số 20/CĐ-ĐTCBL và Kế hoạch số 2618/KH-CHQ, các đội kiểm soát chống buôn lậu ma túy đã rà soát, thu thập hồ sơ và đánh giá công tác quản lý tiền chất, phát hiện nhiều doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm trong hoạt động xuất nhập khẩu tiền chất, đã tiến hành xử phạt 01 trường hợp doanh nghiệp vi phạm; chuyển hồ sơ cho cơ quan Hải quan địa phương xử lý 01 doanh nghiệp vi phạm khác. Trong thời gian tới, Chi cục Điều tra chống buôn lậu sẽ tiếp tục điều tra, xác minh và xử lý các trường hợp vi phạm khác.
Thách thức trong quản lý tiền chất còn do chủng loại hóa chất đa dạng, thay đổi liên tục và văn bản quản lý thường xuyên điều chỉnh. Việc kiểm tra hồ sơ nhập khẩu gặp khó khăn vì tính chất lưỡng dụng và phức tạp của tiền chất.
Đối với thức ăn chăn nuôi chứa acid Formic, theo Nghị định 82/2022/NĐ-CP, thức ăn chăn nuôi hoàn chỉnh không cần giấy phép nhập khẩu, nhưng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và thủy sản chứa tiền chất thì phải xin phép.
Bộ Công an cùng các bộ ngành đang phối hợp xây dựng quy định kiểm soát phù hợp. Về mặt hàng keo dán, keo dùng trong gia dụng không cần giấy phép nhập khẩu, trong khi keo dùng trong công nghiệp thì phải có giấy phép theo quy định tại Nghị định 82/2022/NĐ-CP…
Hà Loan