Nằm giữa vùng lõi của Di sản thiên nhiên thế giới VQG Phong Nha - Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Trị, Hang Chỉ Huy,tọa lạc tại Km12, Đường 20 Quyết Thắng – một vị trí không chỉ có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn gắn liền với những dấu tích lịch sử thiêng liêng của dân tộc.
Đây là nơi từng được sử dụng làm Sở chỉ huy của Bộ đội Trường Sơn trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, gắn bó mật thiết với tuyến đường huyết mạch Hồ Chí Minh và đặc biệt là Đường 20 Quyết Thắng – con đường mang ý chí và tinh thần “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”.
Cửa vào Hang Chỉ huy.
Nơi này được binh trạm 14, binh đoàn 559 cải tạo thành “căn cứ hậu cần chiến lược” có kết cấu kiên cố 7 tầng, với các tên gọi khác như hang N.H, tổng kho N.H hay hang 7 tầng. Trong chiến tranh chống Mỹ, hang chỉ huy được sử dụng làm nơi tập kết, chứa vũ khí, khí tài, hàng hóa… trên đường vận chuyển chi viện cho chiến trường.
Nhằm tái hiện và lưu giữ những ký ức của chiến trường Trường Sơn năm xưa, khu du lịch sinh thái “Đường Trường Sơn huyền thoại - hang chỉ huy” đã được xây dựng.
Trong chiến tranh, hang chỉ huy được sử dụng làm nơi tập kết, chứa vũ khí...
Các cựu chiến binh bên những hiện vật còn sót lại sau chiến tranh.
Hình ảnh những người lính mở đường năm xưa được tái hiện một cách chân thực.
Mỗi tầng của Hang Chỉ huy được bố trí, mô phỏng và tái hiện khung cảnh của tổng kho N.H năm xưa với khu tập trung hàng hóa, đạn dược, khí tài, khu nghỉ ngơi của cán bộ chiến sĩ, phòng họp chiến lược…
Khu vực trưng bày Dụng cụ thi công mở đường: Tái hiện lại công cụ, dụng cụ, phương tiện thi công xây dựng của các lực lượng bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân giao thông… trong quá trình mở Đường 20 Quyết Thắng.
Một cuộc họp trong Hang Chỉ huy được tái hiện lại bằng tượng sáp.
Các khẩu hiệu được viết trên vách đá trong Hang Chỉ huy đã thể hiện chân thực ý chí quyết tâm của các chiến sĩ.
Khu trưng bày hàng hóa hậu cần chiến lược: Trưng bày mô phỏng các loại hàng hóa, vũ khí, khí tài được vận chuyển qua Đường 20 Quyết Thắng vào tiếp viện cho chiến trường Miền Nam.
Khu trưng bày vỏ bom đạn: Trưng bày các loại vỏ bom mìn, đạn pháo được Mỹ sử dụng để đánh phá trên Đường 20 Quyết Thắng. Cùng với đó là những khẩu pháo cao xạ ẩn mình dưới tán rừng nguyên sinh sẵn sàng nhả đạn đánh trả để bảo vệ tuyến đường huyết mạch.
Khu vực trình chiếu thực tế ảo VR360: Sử dụng xe Zil131 kết hợp tương tác thực tế ảo để trình chiếu video VR360 tái hiện một cách chân thực và sống động khung cảnh hào hùng trên Đường 20 Quyết Thắng trong những năm kháng chiến chống Mỹ khốc liệt.
Xe vận tải Zil131.
Các cựu chiến binh trải nghiệm lái xe mô phỏng.
Ông Nguyễn Huy Du, là một cựu chiến binh - một nhân chứng sống từng đồng hành cùng lịch sử kháng chiến của dân tộc, vẫn luôn đau đáu về quá khứ thảm khốc nhưng đầy oanh liệt của tuyến đường Trường Sơn. Người cựu chiến binh bùi ngùi cho biết, Trường Sơn nói chung là một dấu tích lịch sử vĩ đại, và trên tuyến Đường 20 Quyết Thắng không chỉ là nơi trú ẩn mà còn là một “trái tim” hậu cần chiến lược, nơi đã kiên cường giữ vững huyết mạch vận tải của quân ta dưới mưa bom bão đạn của địch.
Khu trưng bày vỏ bom.
"Đường Trường Sơn huyền thoại - Hang Chỉ huy” thực sự là một phương án đầy sáng tạo và thuyết phục để lưu giữ và truyền đạt những giá trị lịch sử vô giá, chân thực, đa sắc – nơi mà yếu tố con người, cuộc sống đời thường và những hy sinh thầm lặng được khắc họa rõ nét. Điều này không chỉ giúp thế hệ chúng tôi được một lần sống lại với quá khứ, mà còn giúp khách tham quan, đặc biệt là thế hệ trẻ, không đơn giản chỉ là 'biết', mà còn 'cảm' về Trường Sơn một cách sâu sắc hơn", cựu chiến binh Nguyễn Huy Du chia sẻ.
Các cựu chiến binh bên mô hình pháo cao xạ.
Hang Chỉ huy là một trong những tuyến, điểm du lịch mới nằm trong Đề án Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, giai đoạn 2021 – 2030 đã được UBND tỉnh Quảng Bình phê duyệt. Với sự ra đời của Hang Chỉ huy, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng không chỉ mở rộng thêm không gian trải nghiệm cho du khách, mà còn khẳng định định hướng phát triển du lịch bền vững, gắn kết chặt chẽ giữa bảo tồn thiên nhiên với bảo tồn văn hóa – lịch sử. Đây cũng là bước đi quan trọng nhằm lan tỏa những giá trị nhân văn sâu sắc, góp phần đưa Phong Nha – Kẻ Bàng trở thành điểm đến tiêu biểu của du lịch di sản và du lịch trải nghiệm tại Việt Nam.
Ngô Thị Huyền