Lập biên bản hàng chục trường hợp
Xã Hải An nằm trong Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, hiện đang thực hiện giai đoạn 2 và 3 của dự án khu bến cảng Mỹ Thủy. Thời gian qua, tình trạng trạng xây dựng nhà, công trình trái phép tại khu vực ảnh hưởng dự án khu bến cảng Mỹ Thủy diễn ra phức tạp. Nguyên nhân do nhiều hộ dân bức thiết nhu cầu nhà ở trong thời gian chờ di dời đến khu tái định cư.
Một công trình nhà ở trái phép tại xã Hải An vừa hoàn thiện phần móng - Ảnh: Q.H
Đơn cử như trường hợp của ông Đỗ Hùng Việt ở thôn Mỹ Thủy, xã Hải An. Gia đình ông Việt vừa hoàn thiện phần móng căn nhà một tầng rộng khoảng 50 m2 vì nhu cầu nhà ở cho con và cháu. Ông Việt cho căn nhà cũ của gia đình xây dựng được 30 năm, đã xuống cấp, nứt nẻ và chật chội, lại ở cách bờ biển chưa đến 500m. Nỗi lo thường trực trước mỗi mùa mưa bão đến khiến ông chấp nhận xây dựng căn nhà mới để ở dù được chính quyền tuyên truyền về việc xây dựng nhà trái phép có nguy cơ không được đền bù.
“Người dân chúng tôi chưa nắm được thời gian giải phóng mặt bằng cụ thể, không biết năm nào sẽ di dời đến khu tái định cư để xây nhà kiên cố ổn định cuộc sống. Trong khi đó nhu cầu nhà ở quá bức thiết buộc gia đình phải xây căn nhà mới này dù biết không đúng quy định”, ông Việt nói.
Qua tìm hiểu, ở thôn Mỹ Thủy còn có nhiều trường hợp như hộ ông Việt, nhu cầu bức thiết về nhà ở trong khi chưa biết chính xác thời điểm nhận đền bù khiến họ chấp nhận xây dựng trái phép để cải thiện chất lượng sống.
Quyền chủ tịch xã Hải An Đặng Xuân Thành cho biết, xã đã lập biên bản 60 hộ xây dựng nhà ở, công trình khác trái với quy định. Riêng 4 tháng đầu năm 2025, có 49 trường hợp bị lập biên bản, trong đó có 18 trường hợp thuộc phạm vi giai đoạn 1 cảng Mỹ Thủy mở rộng. “Một số hộ dân có nhu cầu nhà ở thực sự, nhưng vẫn còn tồn tại tư tưởng muốn trục lợi chính sách bồi thường bằng cách xây dựng thêm hồ, trồng cây hoặc xây dựng nhà ở”, ông Thành nói.
Ông Thành cũng thừa nhận xã gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý đất đai do tình trạng xây dựng nhà ở trái phép. Mặc dù xã đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân nắm bắt các quy định, song nhiều người dân phớt lờ.
Lo khó khăn giải phóng mặt bằng về sau, lo dân thiệt thòi
Theo quy định, tất cả nhà cửa, công trình xây dựng tại khu vực ảnh hưởng dự án khu bến cảng Mỹ Thủy đều phải xin giấy phép xây dựng. Mặc dù vậy, nhà dân nằm trong dự án xây cảng nên giấy phép xây dựng được cấp ghi rõ công trình chỉ được tồn tại tối đa 5 năm. Đồng thời, người dân phải tự dỡ bỏ công trình, không được đòi bồi thường khi nhà nước thực hiện quy hoạch. Vì 2 quy định trên nên nhiều người dân phớt lờ việc xin giấy phép xây dựng.
Nhiều hộ dân bức thiết nhu cầu nhà ở nên phớt lờ quy định, xây dựng trái phép - Ảnh: Q.H
Quyền chủ tịch xã Hải An Đặng Xuân Thành cho biết, đối với giai đoạn chưa thu hồi đất, việc xây dựng của người dân phải đảm bảo tuân thủ pháp luật và có giấy phép. Xã đã đề nghị UBND huyện xem xét xử lý các trường hợp vi phạm vượt quá thẩm quyền của xã. “Chúng tôi lo ngại về sau khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, vừa lo người dân chịu thiệt thòi”, ông Thành chia sẻ.
UBND xã Hải An đã kiến nghị UBND huyện Hải Lăng và các cơ quan chức năng đẩy nhanh tiến độ kiểm đếm đất đai, tài sản khu vực giai đoạn 1 bổ sung. Đồng thời, đề nghị các cơ quan chuyên môn phối hợp xử lý dứt điểm các trường hợp xây dựng, cơi nới vượt thẩm quyền cấp xã. Bên cạnh đó, đề nghị công an vào cuộc nắm tình hình và phối hợp xử lý các trường hợp có dấu hiệu trục lợi chính sách giải phóng mặt bằng.
UBND huyện Hải Lăng đang thực hiện kiểm đếm để lập hồ sơ giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 mở rộng. Đồng thời đề nghị nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ đo đạc, quy chủ để sớm trình UBND huyện ban hành thông báo thu hồi đất giai đoạn 2 và 3 của dự án, phấn đấu hoàn thành thủ tục thông báo thu hồi đất trong tháng 6/2025.
Về công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng, huyện Hải Lăng yêu cầu UBND xã Hải An khẩn trương kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền đối với các trường hợp xây dựng nhà ở trái phép; đối với những trường hợp vượt thẩm quyền thì gửi hồ sơ lên phòng chuyên môn để xử lý dứt điểm. Xã Hải An quyết liệt vào cuộc để từ nay trên địa bàn không còn trường hợp nào xây dựng nhà trái phép.
Có thể thấy, tình trạng xây dựng nhà ở, công trình trái phép tại khu vực ảnh hưởng dự án khu bến cảng Mỹ Thủy diễn ra phức tạp, không chỉ gây khó khăn cho chính quyền địa phương trong giải phóng mặt bằng sau này mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân. Vì thế, các cấp chính quyền cần sớm thực hiện các giải pháp để giải quyết tình trạng này.
Quang Hải