Hành trình tìm lại nguồn cội sau nửa thế kỷ lưu lạc

8 giờ trướcBài gốc

Những đứa trẻ sơ sinh Hàn Quốc trên chuyến bay đến Đan Mạch vào năm 1984.

Giờ đây, họ đang tìm cách đoàn tụ và đưa sự thật về đường dây “xuất khẩu” trẻ sơ sinh ra ánh sáng.

Bị ruồng bỏ

Marianne Ok Nielsen chưa bao giờ mơ về một mái ấm hay những đứa con vì bà cảm thấy không xứng đáng với cuộc đời ấy. Năm 1973, cảnh sát tìm thấy bà, khi ấy là một đứa trẻ, trên một con phố ở Daejeon, cách thủ đô Seoul 140km về phía Nam. Suốt 52 năm, Nielsen tin rằng bà bị cha mẹ bỏ rơi.

“Tôi bị vứt bỏ như rác rưởi. Chẳng ai muốn tôi cả… Tôi đã từng là như vậy. Khi ngay cả mẹ ruột còn không cần đến bạn, thì ai sẽ cần? Liệu có ai còn đủ thương yêu bạn nữa không?”, Nielsen tự hỏi.

Mẹ nuôi của Nielsen - đã qua đời vào năm ngoái - ở Đan Mạch, từng an ủi rằng dù rất yêu thương nhưng do không đủ khả năng chăm sóc nên mẹ ruột của bà từ bỏ con. Tuy nhiên, theo báo cáo của Ủy ban Sự thật và Hòa giải Hàn Quốc, những lời giải thích ấy chỉ để vỗ về. Sự thật đằng sau đó là đường dây “xuất khẩu” trẻ sơ sinh với hồ sơ giả.

Ủy ban cho biết, từ thập niên 1950 đến 1990, hơn 141 nghìn trẻ em Hàn Quốc bị đưa sang ít nhất 11 quốc gia, chủ yếu là Mỹ và châu Âu. Trong một xã hội khắt khe với những bà mẹ đơn thân, nhiều phụ nữ bị ép buộc phải rời xa con ngay sau khi sinh. Số khác đau đớn vì bị cướp mất con.

Câu chuyện của Han Tae-soon là một ví dụ. Năm 1975, Kyung-ha, con gái 4 tuổi của Han, mất tích. Gia đình đã lùng sục những cánh đồng dưa hấu gần nhà, lo sợ con bị lạc đường hoặc có thể chết đuối trong hố nước thải. Mỗi ngày, Han đều đến đồn cảnh sát yêu cầu giúp đỡ nhưng không có kết quả.

Không bỏ cuộc, bà mở một tiệm làm tóc, treo những bức ảnh cũ của con gái để khách hàng hỗ trợ tìm kiếm. Bà gửi thông báo tìm trẻ lạc cho các đài phát thanh, phát tờ rơi, thậm chí xuất hiện trên truyền hình năm 1990. Nỗ lực ấy cuối cùng đem lại một manh mối nhưng cũng là nỗi đau khắc nghiệt.

Một cô gái 20 tuổi nhận mình là Kyung-ha. Dù người này trả lời ngập ngừng các câu hỏi liên quan đến gia đình nhưng vì nỗi đau mất con quá lớn, Han một mực tin tưởng đây là con gái mình. Sau 2 năm, cô gái này mới thừa nhận mình không phải Kyung-ha.

“Ngay khi nhìn thấy bác, cháu đã ước mình có một người mẹ như vậy nên cháu đã nói dối. Từ nhỏ, cháu đã lớn lên trong trại trẻ mồ côi do bị bỏ rơi”, cô gái giải thích và lặng lẽ rời thị trấn.

Han Tae-soon (phải) bế con gái Kyung-ha khi em tròn 100 ngày tuổi.

Đường dây kinh doanh khổng lồ

Sau nhiều năm sống trong cô độc, một người con không biết cha mẹ mình là ai như Nielsen và một người mẹ không biết con mình đang ở đâu như Han đã gửi mẫu ADN đến Trung tâm xét nghiệm 325Kamra. Đây là trung tâm hỗ trợ tìm kiếm thân nhân thất lạc trong ngành “xuất khẩu” trẻ sơ sinh. Họ mong muốn có thể tìm lại, hoặc chí ít, có thể biết tung tích thân nhân.

Lớn lên cùng bố mẹ nuôi ở thị trấn Gedved, Nielsen khát khao trở thành “người Đan Mạch hơn cả người Đan Mạch”. Bà hạn chế nhìn thẳng vào gương, cố phủ nhận nguồn gốc châu Á của mình.

“Nếu bố mẹ không cần tôi, tôi cũng chẳng muốn có liên quan gì đến họ hay đến Hàn Quốc”, bà nói.

Suốt nhiều năm, Nielsen không mảy may nghĩ về gốc gác, cho đến khi con trai 4 tuổi của người bạn trai hỏi: “Mẹ ruột của cô đâu rồi?”. Bà giải thích rằng không thể tìm được mẹ vì không có hồ sơ. Cậu bé thốt lên: “Nếu ai đó làm thế với cháu, cháu sẽ khóc mãi mất!”. Khoảnh khắc ấy khiến Nielsen nhận ra, đứa trẻ bên trong bà đã âm thầm khóc suốt đời.

Năm 2016, Nielsen gửi mẫu ADN đến 325Kamra. Nhiều năm trôi qua, bà không nhận được bất kỳ kết quả nào. Rồi đến tháng 5/2024, một tin nhắn bất ngờ xuất hiện: “Đã tìm thấy khả năng trùng khớp”. Anh trai Nielsen đã đăng ký ADN với cảnh sát Hàn Quốc cùng hy vọng tìm được em gái mất tích. Nhờ đó, Nielsen cuối cùng có thể đoàn tụ với gia đình.

“Suốt 51 năm, tôi cứ nghĩ mình bị bỏ rơi, rằng mình là trẻ mồ côi. Tôi chưa từng tin mình có một gia đình… Nhưng họ đã luôn đi tìm tôi”, bà xúc động nói.

Còn với trường hợp của Han, gần nửa thế kỷ sau, bà nhận được tin Kyung-ha vẫn còn sống, nay mang tên Laurie Bender, đang định cư tại Mỹ. Lúc này, Han đã đến tuổi xế chiều và trí nhớ không còn minh mẫn như xưa.

Laurie kể, ngày 9/5/1975, khi đang chơi cùng bạn bè ngoài đường, cô theo một người phụ nữ lạ mặt lên tàu. Đi đến tận ga cuối, Laurie tự xuống tàu và tìm đến đồn cảnh sát. Họ đã đưa cô về một trại trẻ mồ côi do không biết thông tin cha mẹ.

Trong khi đó, Han tin rằng đó là vụ bắt cóc. Bà cho rằng, người phụ nữ kia đã dụ dỗ con gái tới ga Jecheon, cách nhà khoảng 64km, rồi bỏ rơi bé. Từ đó, Kyung-ha được đưa đến Viện Trẻ sơ sinh Jecheon, nơi do nữ truyền giáo người Mỹ Jane White điều hành. Hồ sơ cho thấy chỉ 9 tháng sau, tháng 2/1976, cô bé đã được đưa sang Mỹ.

Giấy tờ xuất cảnh do Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cấp không chỉ hợp thức hóa việc di trú, mà còn thay họ Kyung-ha bằng “White” theo tiếng Hàn, ghi địa chỉ của tổ chức Holt Children’s Services.

Bà Kim Nielsen.

Những danh tính bị đánh cắp

Holt Children’s Services là cơ sở của Holt International tại Hàn Quốc, tổ chức do cặp vợ chồng người Mỹ Harry và Bertha Holt sáng lập vào thập niên 1950. Họ nhận nuôi 8 đứa trẻ Hàn Quốc và nhân rộng mô hình chăm sóc trẻ mồ côi trên toàn quốc. Lúc bấy giờ, Hàn Quốc đang phục hồi sau chiến tranh. Hồ sơ cho thấy, số vụ nhận con nuôi quốc tế tăng đáng kể khi các nhà cầm quyền thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong những năm 1970 và 1980.

Đến năm 1977, Holt International tách khỏi Holt Children’s Services tại Hàn Quốc. Tháng 10/2024, tổ chức này cho biết từng là một trong nhiều cơ quan tư nhân tham gia vào hoạt động nhận con nuôi xuyên quốc gia.

Họ gọi những “báo cáo về các ca nhận nuôi phi đạo đức hoặc bất hợp pháp” là “đáng báo động”, nhưng đồng thời nhấn mạnh rằng mọi người đã bỏ qua áp lực xã hội đè nặng lên những bà mẹ đơn thân. Đó là nguyên nhân khiến họ buộc phải từ bỏ con mình.

Holt International khẳng định: “Chúng tôi vẫn cam kết đồng hành, hỗ trợ những người con nuôi và cha mẹ nuôi người Hàn Quốc trong việc tìm kiếm lời giải cho những trăn trở còn lại”.

Ủy ban Sự thật và Hòa giải Hàn Quốc chỉ ra Đạo luật Đặc biệt về nhận con nuôi năm 1961 đã hợp pháp hóa và đẩy nhanh tiến trình đưa trẻ em Hàn Quốc ra nước ngoài. Không chỉ trẻ mồ côi, mà cả con của những bà mẹ chưa chồng, trẻ sơ sinh bị bỏ rơi hay những em nhỏ được coi là “cần bảo vệ” đều có thể rơi vào hệ thống này.

Tất cả hồ sơ do các cơ quan tư nhân xử lý, nơi nhiều trường hợp đã bị làm mất, sửa chữa hoặc thậm chí bịa đặt hoàn toàn thông tin về danh tính, nguồn gốc gia đình.

Báo cáo có những tấm ảnh đen trắng, ghi lại cảnh những đứa trẻ sơ sinh được thắt chặt vào ghế máy bay trên chuyến bay từ Seoul đến Copenhagen năm 1984. Những chuyến bay kéo dài khiến nhiều đứa trẻ kiệt sức vì khóc lóc, mệt mỏi.

Yooree Kim, nay 52 tuổi, vẫn nhớ chuyến bay năm 1983 tới Pháp. Khi đó, bà mới 11 tuổi, lớn hơn những em bé xung quanh nên đã cố xoa dịu chúng bằng cách vuốt ve mặt và mái tóc.

Kim từng có một tuổi thơ êm đềm cùng em trai ở Hàn Quốc. Sau khi cha mẹ ly hôn, hai chị em sống cùng ông bà. Khi bà ngoại mắc bệnh, họ quay về với mẹ, song vì khó khăn kinh tế, mẹ đã gửi họ vào một cơ sở tư nhân với hy vọng đó chỉ là giải pháp tạm thời.

Tuy nhiên, đến Giáng sinh năm đó, Kim và em trai bị gửi sang Pháp. “Người ta nói với tôi rằng, cha mẹ đã bỏ rơi chúng tôi”, bà Kim kể.

Năm 1994, 10 năm sau khi đến Pháp, bà Kim trở lại Seoul. Ngày đoàn tụ, mẹ bà bật khóc khẳng định mình chưa từng bỏ rơi con. Bà từng làm việc tại trại trẻ mồ côi nên nghĩ rằng nếu gửi con vào đó thì bọn trẻ sẽ được chăm sóc tử tế. Đến khi bà quay lại đón con thì lũ trẻ đã biến mất.

Với Kim, tìm thấy gia đình chưa đủ. Điều bà đòi hỏi là sự minh bạch tuyệt đối từ tất cả những ai tham gia vào hệ thống “sai lầm và tàn nhẫn” này.

Kim Nielsen (trái) đoàn tụ với mẹ sau gần 50 năm thất lạc.

Trở về cội nguồn

Hiện, quy trình nhận con nuôi tại Hàn Quốc đã siết chặt hơn. Luật mới thông qua năm 2023, yêu cầu các cơ quan tư nhân phải chuyển toàn bộ hồ sơ còn lại về Trung tâm quốc gia về Quyền Trẻ em ngay trong tháng 8/2025. Từ tháng 10, Hàn Quốc sẽ chính thức tuân thủ Công ước Hague về nhận con nuôi xuyên quốc gia, nhằm ngăn chặn việc bắt cóc, buôn bán hay mua bán trẻ em.

Nhưng với những gia đình bị chia cắt, như Kim, như vậy vẫn chưa đủ. “Tôi muốn được xin lỗi và bồi thường”, bà nhấn mạnh.

Năm 2019, sau 44 năm xa cách, Han Tae-soon đoàn tụ con gái Kyung-ha (hay Laurie Bender) ở Seoul. Niềm vui xen lẫn cay đắng. Han nhận lại con, nhưng khoảng cách ngôn ngữ và văn hóa khiến hai mẹ con như người xa lạ. Bender vẫn giữ đôi giày ngày mất tích, bằng chứng gắn kết không thể chối bỏ.

Tháng 10/2023, Han trở thành một trong những cha mẹ Hàn Quốc đầu tiên kiện chính phủ, trại trẻ mồ côi và Holt vì “nhận con nuôi sai trái”, yêu cầu xin lỗi và bồi thường.

“Chính phủ đã bắt cóc và bán trẻ em”, bà khẳng định.

Kim Nielsen cũng đã tìm lại mẹ ruột ở tuổi 50. Mẹ bà, 93 tuổi, không còn nhớ rõ quá khứ. Hồ sơ cho thấy tên, ngày sinh của Nielsen đã bị thay đổi. Nielsen chua xót vì ngôn ngữ và văn hóa bị đánh cắp. Nhưng bà quyết định về Seoul để ở gần và chăm sóc mẹ sau gần cả cuộc đời xa cách.

“Mỗi khi bà ngủ, tôi lại ngắm nhìn bà và biết chắc, đây chính là mẹ của mình”, Nielsen nói.

Tú Anh (TH)

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/hanh-trinh-tim-lai-nguon-coi-sau-nua-the-ky-luu-lac-post747056.html