Anh Thò Bá Của (thứ hai, từ trái sang) và cán bộ Đồn Biên phòng Tri Lễ tuyên truyền quy định về bảo vệ đường biên, cột mốc tới dân bản.
Thôn đội trưởng bản Huồi Mới Thò Bá Của (Dân tộc H’Mông, sinh năm 1997) là một trong số đó. Qua từng câu chuyện, cảm nhận của chúng tôi về Thò Bá Của càng rõ rệt. Một Thò Bá Của đầy nhiệt huyết, bản lĩnh, nghĩ mới, làm mới, ẩn trong vẻ bề ngoài điềm tĩnh, hiền khô.
Làm tốt công tác tuyên truyền
Những ngày đầu tháng 11, theo chân cán bộ Đồn Biên phòng Tri Lễ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An, chúng tôi ngược lên bản Huồi Mới. Bản Huồi Mới đối diện với bản Đèn Đín (huyện Mường Quắn, tỉnh Houphanh, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào). Sau sáp nhập Huồi Mới 2 và Huồi Mới 1, bản Huồi Mới có 149 hộ dân, gần 1.000 nhân khẩu người H’Mông.
Trong màn sương dày đặc, bản Huồi Mới hiện lên với những mái nhà sa mu cổ kính, nét đặc trưng của những bản làng người H’Mông nơi miền tây xứ Nghệ. Hơn chục ngày qua, chưa đến mức phải quàng khăn ấm, hay mặc những chiếc áo bông dày giữ ấm, nhưng tiết trời bắt đầu se lạnh. Những cành đào cũng bắt đầu chớm nụ…
Tiếp chúng tôi trong căn nhà nhỏ, Thôn đội trưởng Thò Bá Của bộc bạch chuyện mình xuống thành phố Vinh học sư phạm tiểu học với ước mơ làm thầy giáo, chuyện cưới vợ, đi bộ đội, chuyện giữ đất, giữ bản, giữ biên cương Tổ quốc của mình…
Tốt nghiệp khoa Sư phạm Tiểu học, Trường cao đẳng Sư phạm Nghệ An (nay là Trường đại học Nghệ An) nhưng không xin được việc làm theo ngành học nên Thò Bá Của về “xin vợ” đi nghĩa vụ quân sự để “rèn bản thân”. Trong thời gian đi nghĩa vụ quân sự ở Quảng Trị, anh tự động viên mình vượt mọi khó khăn, hoàn thành các nhiệm vụ được giao, xứng đáng hơn với niềm tin và kỳ vọng của gia đình, cũng như vất vả hy sinh của vợ khi một mình chăm 2 con nhỏ.
Thôn đội trưởng bản Huồi Mới Thò Bá Của.
Năm 2022, anh Của hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về, cũng kết thúc thời gian đảng viên dự bị, trở thành đảng viên chính thức và được tin tưởng phân công đảm nhiệm Thôn đội trưởng.
Hàng tháng, dưới sự phân công của Ban Chỉ huy Quân sự xã, anh Thò Bá Của cùng đại diện các tổ chức trong bản tham gia Tổ công tác tuần tra đường biên, cột mốc. Địa hình trải dài, các cột mốc phân bố ở hai hướng khác nhau, do vậy, mỗi đợt tuần tra thường kéo dài 2 ngày, đồng nghĩa tổ tuần tra phải cơm đùm cơm nắm, dựng lán qua đêm trong rừng sâu.
“Đường xa, địa hình phức tạp, đi rất vất vả, nhất là khi trời mưa rét lại càng vất vả hơn nhưng đến cột mốc thì mọi mệt nhọc tan biến. Đứng trước cột mốc cảm giác thiêng liêng lắm, bởi đó là chỉ giới đất đai của Tổ quốc mình. Có mệt, có nắng hay mưa rét, mọi người đều xắn tay lau chùi cột mốc, cắt dây bụi, phát quang đường biên, để đi từ xa cũng có thể thấy được nơi đánh dấu lãnh thổ của đất nước mình”, anh Thò Bá Của chia sẻ.
Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An luôn gần gũi đồng bào vùng biên giới để tuyên truyền chấp hành tốt các đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Không chỉ tham gia tuần tra bảo vệ đường biên, cột mốc, với cương vị là Thôn đội trưởng, anh Thò Bá Của tích cực tuyên truyền, phổ biến đến người dân trong bản quy định của pháp luật liên quan lĩnh vực an ninh biên giới, phòng chống tội phạm, góp phần bảo đảm trật tự xã hội trên địa bàn.
Anh Và Bá Cha (bản Huồi Mới) cho biết: “Trước đây, bà con H’Mông đi qua đường biên giới, sang Đèn Đín thăm nhau là bình thường, nhưng anh Của nói làm như thế là không được. Nhà nước không cấm mình qua bên kia thăm nhau hay giao lưu, buôn bán làm ăn, nhưng qua biên giới phải thực hiện theo quy định của pháp luật, phải có giấy của Trạm kiểm soát biên phòng.
Nay bà con trong bản ai cũng hiểu, không được phát nương làm rẫy, chăn thả gia súc trong khu vực đường biên giới, có người lạ xâm nhập qua biên giới phải báo ngay cho ban quản lý bản, cho bộ đội biên phòng và công an”.
Từng có thời điểm bà con hai bản chăn thả gia súc gần khu vực biên giới dẫn tới tranh chấp do lạc đàn. Cũng phải mất khá nhiều thời gian, qua nhiều cuộc làm việc giữa hai dòng họ, hai gia đình và hai bản cũng chính quyền địa phương, sự việc mới được giải quyết ổn thỏa, không ảnh hưởng đến mối quan hệ hòa hảo, tốt đẹp giữa nhân dân hai bên biên giới.
Nhiều năm trở lại đây, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, ý thức của bà con được nâng cao, không xảy ra các tình huống tương tự, nhờ thế, an ninh trật tự và mối quan hệ đoàn kết gắn bó giữa nhân dân hai bên biên giới luôn được giữ vững.
Bộ đội biên phòng tỉnh Nghệ An và ba tỉnh giáp biên nước bạn Lào cùng chung biên giới với Nghệ An thường xuyên tổ chức tuần tra chung biên giới.
Điểm sáng tuyển quân
Không chỉ trong công tác bảo vệ an ninh biên giới, bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống tội phạm, Thò Bá Của còn thể hiện rõ vai trò của mình trong việc động viên thanh niên địa phương tòng quân nhập ngũ.
Do phong tục lập gia đình sớm, cùng với đó, vào mỗi mùa tuyển quân, trên mạng xã hội thường xuất hiện các video xuyên tạc về tân binh trong quá trình huấn luyện. Điều này gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý, tư tưởng của thanh niên được gọi nhập ngũ cũng như người thân của họ khiến công tác tuyển quân hàng năm ở khu vực miền núi nói chung và các bản H’Mông nói riêng gặp không ít khó khăn.
Anh Của đến từng nhà, gặp gỡ từng người, kiên trì giải thích quy định của Nhà nước và Luật Nghĩa vụ quân sự cũng như các chế độ, chính sách liên quan, để bà con hiểu rằng tham gia nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi công dân đối với đất nước, với thành quả cách mạng của các thế hệ cha ông đi trước.
Tổ tuần tra bảo vệ cột mốc, phát quang đường biên giới đoạn qua bản Huồi Mới. (Ảnh: TIẾN ĐÔNG)
Từ câu chuyện của bản thân mình, anh Của phân tích những cái lợi của thanh niên khi nhập ngũ, đó là được rèn luyện trong môi trường kỷ luật, được học tập, phấn đấu để trưởng thành, khi xuất ngũ còn được hưởng các chế độ ưu đãi về học nghề, việc làm và cơ hội đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Nhờ vậy, các thanh niên giác ngộ, gia đình cũng ủng hộ, động viên con mình. Hàng năm, Huồi Mới luôn đạt chỉ tiêu về thanh niên trong độ tuổi tham gia khám tuyển nghĩa vụ quân sự.
Riêng năm 2023, bản tiễn 6 thanh niên lên đường nhập ngũ và đón 6 quân nhân hoàn thành nghĩa vụ trở về địa phương.
Đánh giá về vai trò và sự đóng góp của thôn đội trưởng trẻ tuổi Thò Bá Của, ông Lương Văn Tuấn, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Tri Lễ nhấn mạnh, điểm mạnh của anh Thò Bá Của là có trình độ, tư tưởng vững vàng, kiên định, bám chắc địa bàn. Đặc biệt, với cương vị Thôn đội trưởng, anh làm tốt công tác tham mưu cho Chi bộ, Ban quản lý bản và Ban Chỉ huy Quân sự xã về công tác tuyển quân. Có thể nói, trong công tác tuyển quân hàng năm, bản Huồi Mới làm rất tốt.
Anh Thò Bá Của được vinh danh điển hình dân vận khéo với mô hình “Tham gia bảo vệ, giữ gìn cột mốc biên giới Việt Nam-Lào”.
Ở xã biên giới Tri Lễ, Thôn đội trưởng Thò Bá Của còn được nhiều người biết đến với việc bán nông sản địa phương trên Facebook. Cam kết về chất lượng, thống nhất về giá, đơn hàng "chốt" trên Facebook, khi thu hoạch xong, anh đóng những quả đào tươi ngon trong thùng xốp, chở xuống trung tâm xã rồi gửi ô-tô hoặc bưu điện cho khách.
Bằng cách này, anh giảm được chi phí, thời gian và công sức, chưa kể, giá bán ổn định và có phần nhỉnh hơn cách bán truyền thống.
“Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào các dân tộc thiểu số, trong đó có đồng bào H’Mông ở Huồi Mới.
Tôi mong muốn rằng, Đảng, Nhà nước sẽ có nhiều chính sách ưu đãi hơn nữa, quan tâm đặc biệt hơn về giao thông, hạ tầng, đất sản xuất, để bà con nhân dân khu vực miền núi, biên giới có điều kiện thoát nghèo, phát triển kinh tế, yên tâm bám bản, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia”, đảng viên trẻ Thò Bá Của tâm sự.
TRẦN TRUNG HIẾU